Шударга мэдээ
Авлига, хүнд суртлаас сэргийлэхийн тулд газар өмчлөлийн үйл явцыг “Шилэн” болгоно

Газрын харилцааны тулгамдсан асуудлыг оновчтой тодорхойлон, шийдвэрлэx боломжийг эрэлхийлэх, газар өмчлөлийн 20 жилийн туршлагыг хэлэлцэх, цаашдын чиг хандлагыг тодорхойлох, өндөр түвшний судалгааны арга зүйн шинэ технологи, программыг нэвтрүүлэх зорилгоор “Газрын харилцааны тулгамдсан асуудал ба газар өмчлөл 20” онол, практикийн бага хурлыг зохион байгуулав.
Газар зохион байгуулалт, геодези, зураг зүйн газрын дарга Ж.Батсайхан:
-Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийг баталсны 20 жилийн ой тохиож буйтай холбоотойгоор энэхүү хурлыг зохион байгуулж байна. Энэ хугацаанд Монголын хүн амын 19.9 хувь нь газраа өмчилж авсан. Тэгэхээр бид хурлаар өнгөрсөн хугацаанд хийсэн ажлаа дүгнэж, мөн иргэдэд тулгамдаж буй асуудлын шийдлийн талаар хэлэлцэж байна. Мэдээж газрын харилцаанд олон асуудал тулгамдаж буй. Тухайлбал, авлига болон хүнд суртлаас сэргийлэхийн тулд газар өмчлөлийн үйл явцыг шилэн болгох нь нэн чухал. Мөн орон нутагт дэд бүтцийг нь шийдэн газар өмчлүүлэх, үүнд Засгийн газар, орон нутаг анхаарах ёстой” хэмээв.
Засгийн газар болон нийслэлийн удирдлагуудын зүгээс авлига, хүнд суртлаас сэргийлэхийн тулд газар өмчлөлийн үйл явц хийгээд төрийн олон үйлчилгээг “Шилэн” болгоход анхаарч буй билээ.
Газар өмчлөх эрх нь эзэмших эрхээс илүү давуу талтай
Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албаны Газар чөлөөлөлтийн хэлтсийн дарга Н.Мөнхбаяр:
-Нийслэлд хийх бүтээн байгуулалтын ажлуудын газар чөлөөлөлтийг манай байгууллага хариуцан ажилладаг. Өөрөөр хэлбэл, нийгмийн хангамжийн болон авто зам, инженерийн шугам сүлжээний барилга байгууламжийг барихад шаардлагатай газрыг чөлөөлдөг. Улаанбаатар хот төвлөрөл ихтэй тул иргэдийн өмчилсөн газрыг харилцан тохиролцож, чөлөөлдөг гэсэн үг. Эзэмших эрхтэй газрын суурь үнийг бодохдоо Монгол Улсын Засгийн газрын 2018 оны 182 дугаар тогтоолоор бодож гаргадаг тул төлбөр нь харьцангуй бага байдаг. Харин өмчлөх эрхтэй газрыг зах зээл дэх ам метрийн үнийг мэргэжлийн байгууллагаар тогтоолгож, нөхөн олговрын үнийн дүнг гаргадаг. Тиймээс газар өмчлөх эрх нь эзэмших эрхээс илүү давуу талтай.
2022 оноос Улаанбаатар хотын авто замын түгжрэлийг бууруулах чиглэлийн хүрээнд авто зам, сургууль, цэцэрлэг, инженерийн байгууламж зэрэг бүтээн байгуулалтыг хийхэд шаардлагатай газар чөлөөлөлтийн ажлыг хийсэн. Тодруулбал, дөрвөн гол гудамжны газар чөлөөлөлтийн ажлыг хийж гүйцэтгэлээ. Үүнээс Зайсангийн гүүрний өргөтгөл, шинэчлэлийн ажлын газар чөлөөлөлт 100 хувьтай, бүрэн дууссан. Мөн Яармагийн замаас хойш Энхтайваны өргөн чөлөө хүртэлх зургаан эгнээ гүүртэй авто замын газар чөлөөлөлтийн ажил үргэлжилж байна. Харин Гэмтлийн эмнэлгээс Толгойт хүртэлх буюу “Содон” хорооллын ард талаар тавьж буй 3.2 км авто замын ажилд өмчлөх эрхтэй 324 иргэний газар өртсөн. Эдгээр айлын газар чөлөөлөх ажил 90 хувьтай байгаа. Дөрөвдүгээрт, зүүн бүсийн түгжрэлийг бууруулах зорилгоор Улиастайгаас Шар хад хүртэлх гэр хороолол дундуурх авто замын бүтээн байгуулалт бий. Уг замын чиглэлд 114 иргэний газар өртсөн бөгөөд өнөөдрийн байдлаар газар чөлөөлөлт 90 хувийн гүйцэтгэлтэй үргэлжилж байна. Газар чөлөөлөлтийн ажил төсвөөс бүрэн хамааралтай байдаг. Тиймээс 2023 онд эдгээр бүтээн байгуулалтын газар чөлөөлөлтийг бүрэн дуусгаж, одоо барьж буй сургууль, цэцэрлэгийн үлдсэн газруудыг чөлөөлөхөөр зорьж байна. Түүнчлэн Монгол Улсын Засгийн газрын тогтоолоор Улаанбаатар хотын шинэ тойрог замын ажлыг эхлүүлсэн. Уг замын урд хэсгийн трасс буюу Баянзүрхийн товчооноос Туул голоо даган Сонсголон орчим хүртэлх 39 км авто замын 80 метр өргөнтэй трассын газрын судалгааг хийж байна. Харин хойд хэсэг нь Баруун туруунаас Улиастай хүртэлх уул дагасан замд хамаарах бөгөөд 2650 орчим нэгж талбарыг чөлөөлөх бэлтгэлээ хангаж буй. Бид иргэдийн эзэмшиж, өмчилж буй газрыг чөлөөлөхдөө хийх гэж байгаа бүтээн байгуулалтаа зөв танилцуулж, газрын үнэлгээг нарийн тайлбарлан ажилладаг хэмээлээ.
Egazar гар утасны аппликэйшнээр давхардсан тоогоор 12 сая иргэн үйлчилгээ авсан
Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албаны Орон зайн мэдээлэл, технологийн хэлтсийн дарга Д.Нямдаваа:
-Өмнө нь иргэд газрын харилцаатай холбоотой үйлчилгээ авахдаа заавал газрын албыг зорьж, дараалалд зогсдог, мөн газрын гэрчилгээгээ авахын тулд 14-30 хоног хүлээдэг байсан. Харин egazar.gov.mn цахим үйлчилгээг нэвтрүүлснээр газрын гэрчилгээг цахимаар QR кодтой олгон, иргэдийн цаг завыг хэмнэж, цаасны хэрэглээг бууруулж байгаа. Газрын гэрчилгээ, гэрээ, кадастрын зураг, лавлагааг хоёр минутын дотор хэвлэж авах боломжтой болсон. Монгол Улсын Засгийн газрын 2020 оны 110 дугаар тогтоол гарснаар Нийслэлийн Засаг дарга 2021 онд захирамж гарган, газрын харилцаанд цахим үйлчилгээг нэвтрүүлж эхэлсэн. Энэ хугацаанд egazar.gov.mn болон Egazar гар утасны аппликейшнээр дамжуулан давхардсан тоогоор 12 сая иргэн үйлчилгээ авлаа.
Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албаны Газар өмчлөлийн хэлтсийн дарга Б.Отгонгэрэл:
-Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль 2003 оноос хойш хэрэгжиж эхэлсэн. Энэ хугацаанд нийслэлийн хэмжээнд 207 мянган иргэнд газар өмчлүүлжээ. Энэ нь Улаанбаатарын хүн амын 22 хувь гэсэн үг. Тэгэхээр үлдсэн 78 хувьд нь ямар байдлаар газар олговол зохистой вэ гэдэг дээр шийдэл хайн ажиллаж байна. Нийслэлийн газар зохион байгуулалтын ерөнхий төлөвлөгөөг 15 жилийн хугацаанд хэрэгжүүлэхээр гаргасан. Энэ баримт бичгийн дагуу газар өмчлөлийн асуудлыг шат дараатай хийгээд явна. Мөн газраа эзэмшиж байгаа иргэдийн хүсэлтийг цахимаар авдаг болно. Ингэснээр өмнө нь иргэн долоон үе шатыг давж газраа өмчилдөг байсан бол одоо эзэмшиж байгаа газраа өмчлөх хүсэлтийг хоёр шаттайгаар шийддэг болох юм. Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албанаас аппликэйшний хөгжүүлэлт хийж байна. Тавдугаар сарын 20-ноос иргэд эзэмшиж байгаа газраа өмчлөх хүсэлтээ гар утас болон бусад хэрэгсэл ашиглан ирүүлэх боломжтой болно хэмээлээ.
Хурлын үеэр газрын харилцааны салбарын өнөөгийн байдал, цаашдын чиг хандлага, газар өмчлөлд тулгамдаж буй асуудлууд зэрэг сэдвээр салбарын мэргэжилтнүүд, эрдэмтэн судлаачид илтгэл тавилаа.
Газар зохион байгуулалт, геодези, зураг зүйн газар болон Нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын алба, МУИС-ийн хамтран зохион байгуулсан энэхүү арга хэмжээнд 150 гаруй хүн оролцсон юм.
НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ, ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС
Шударга мэдээ
Лаг хатааж, шатаах үйлдвэрийн барилга угсралтын ажлыг 2026 онд эхлүүлнэ
Манай улсад лаг шатаах үйлдвэр байхгүй. Тиймээс Төв цэвэрлэх байгууламжаас гарч байгаа лагийг боловсруулж, хатааж, шатаах технологиор устгаж, эрчим хүч үйлдвэрлэх төслийг хэрэгжүүлэхээр Улаанбаатар хотыг хөгжүүлэх 24 мега төсөлд тусгасан. Үйлдвэрийн барилга угсралтын ажлыг 2026 онд эхлүүлнэ. Өнөөдрийн байдлаар төслийн ТЭЗҮ-ийг боловсруулж, Барилгын хөгжлийн төвөөр магадлуулсан.
Барилга угсралтын тендерийг зарлахаар бэлтгэл хангаж байгаа юм. Уг үйлдвэрийг төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр Сонгинохайрхан дүүргийн 20 дугаар хороонд буюу Улаанбаатар хотын бохир ус цэвэрлэх байгууламжийн урд талын 40 мянган ам.метр талбайд барина. Үйлдвэр олон улсын стандартад нийцсэн, байгаль орчинд ээлтэй технологийг ашиглан хоногт дунджаар 250 метр.куб лаг боловсруулж, 238 тонн лаг шатаах хүчин чадалтай. Харин жилд 843.200 метр.куб лагийг дахин боловсруулж, шатаалтын явцад гарсан утаа, хий зэргийг өндөр технологийн агаар цэвэршүүлэх системээр шүүх юм.
Үйлдвэрийн ач холбогдол:
- Төв цэвэрлэх байгууламжаас гарсан лагийг боловсруулж устгана.
- Нийслэлийн хөрс, ус, агаарын бохирдлыг бууруулна.
- Үнэрийн голомтыг арилгана.
- Эрчим хүч үйлдвэрлэнэ.
- Ажлын байр нэмэгдэнэ.
- Хаягдлыг дахин ашиглах боломж бүрдэнэ.
Шударга мэдээ
Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийнхөн 24 цагийн турш угаарын хийн эрсдэлээс сэргийлэн ажиллаж байна
Нийслэлийн Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төв нь айл өрхүүдэд суурилуулсан алсын зайн дамжуулагчтай угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмжид хяналт тавин ажилладаг. Тус төвийнхөн угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмжөөс ирж буй мэдээлэлд үндэслэн яаралтай арга хэмжээ авч, болзошгүй эрсдэлээс урьдчилан сэргийлж байна.
Өнөөдрийн байдлаар нийслэлд 122 мянган айлд угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмж ажиллаж байна. Эдгээр төхөөрөмжөөс ирэх мэдээллийг Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийн ажилчид 24 цагаар хянаж, угаарын хий илэрсэн айл өрхүүдтэй цаг алдалгүй холбогдож, анхааруулга сэрэмжлүүлэг хүргэдэг. Тодруулбал, хяналтын 20 оператор дөрвөн ээлжээр ажиллаж, ППМ100 болон түүнээс дээш заасан айл өрхүүдтэй бүртгэлтэй утасны дугаараар нь холбогдож, шаардлагатай тохиолдолд шуурхай баг явуулж, шалтгаан нөхцөлийг нь тодруулж, болзошгүй эрсдэлээс урьдчилан сэргийлж ажиллаж байна. Мөн шаардлагатай тохиолдолд засвар үйлчилгээний хэлтсийнхэн айл өрхүүдэд ажилладаг.
Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийн хяналтын системд нийслэлд ажиллаж байгаа бүх угаарын хий мэдрэгчийн дохиолол ирэх бөгөөд дараах түвшинд ангилан харуулдаг.
- Онц аюултай
- Аюултай
- Их бохирдолтой
- Дунд зэргийн
- Бага бохирдолтой
- Хэвийн
Галлагааны улирал эхэлснээс хойш тус төвийнхөн дэлгэцээр 15.525 дуудлага хүлээн авч, 31.050 хүний амь нас эрсдэхээс урьдчилан сэргийлжээ. Ингэхдээ 860 удаа гэрээт хяналтын ажилтныг угаарын дуудлагын дагуу холбогдож чадаагүй айл өрхүүд рүү явуулж, шаардлагатай арга хэмжээг авсан байна. Нийслэлийн долоон дүүрэгт 500 гэрээт хяналтын ажилтан албан хаагчид бий.
Тэд хяналтын төвөөс ирсэн угаарын түвшин өссөн тухай дуудлага мэдээллийн дагуу тухайн айлд хамгийн түрүүнд очиж анхны нөхцөл байдалтай танилцан, агаар сэлгэлт хийж, иргэдийг гарган, зөвлөгөө сэрэмжлүүлэг хүргэж 24 цагийн бэлэн байдалд ажилладаг. Гэрээт ажилтнууд угаарын хордлогын байдал хүндэрсэн, тусламж авах шаардлагатай иргэдийн тухай дуудлагыг эмнэлгийн байгууллагад өгч, шуурхай арга хэмжээ авах үүрэгтэй.
Угаар хийн хордлого илэрсэн айл өрхүүдийн нөхцөл байдал:
- Түлшний шаталт бүрэн дуусаагүй үед яндангаа авч өрхөө бүтээсэн
- Угаар мэдрэгч төхөөрөмжийг унтраасан, эвдсэн
- Зуух, пийшингийн бүрэн бүтэн байдал алдагдсан
- Яндан хөөлөөгүй гэх мэт шалтгаан нөхцөлийн улмаас угаарын хийн хордлого үүсэж байна
Шударга мэдээ
Иргэд, жолооч нарын анхааралд!
Өнөөдөр буюу 2025 оны 10 дугаар сарын 13-ний өдрийн 08 цагийн байдлаар орон нутгийн зарим зарим замд цас орж, халтиргаа гулгаа үүссэн тул анхаарал болгоомжтой зорчино уу.
Одоогийн байдлаар:
- Архангай - Цэцэрлэг
- Булган - Бугат, Булган, Бүрэгхангай, Могод, Орхон, Хутаг-Өндөр
- Завхан - Баянтэс, Баянхайрхан, Их-Уул, Нөмрөг, Тосонцэнгэл, Тэлмэн, Тэс
- Орхон - Баян-Өндөр
- Увс - Баруунтуруун, Зүүнговь, Малчин, Сагил, Түргэн, Улаангом, Өндөрхангай
- Хэнтий - Баян-Адрага, Биндэр, Дадал
- Хөвсгөл - Баянзүрх, Галт, Жаргалант, Рашаант, Тосонцэнгэл, Цагаан-Уул, Цэцэрлэг, Шинэ-Идэр, Эрдэнэбулган аймаг, сумдад цас орсон байна.
-
Цаг үе2022/01/07
Дэлхийд цөмийн эрчим хүчний үйлдвэрлэлээр 2021 онд тэргүүлсэн 10 улс
-
Цаг үе2020/12/08
Улаанбаатарт өдөртөө 17 хэм хүйтэн
-
Улстөр нийгэм2024/11/13
Ёс зүйн хороо, Ёс зүйн дэд хороодын эрх зүйн орчныг сайжруулах санал боловсруула...
-
Шударга мэдээ2025/06/24
Архангай аймаг сүүлийн гурван жилд 48 янгир ямаа нутагшууллаа