Үзэл бодол
Ч.Өсөхбаяр: Шашны чиглэлээр үйл ажиллагаа эрхэлж буй 163 байгууллагад хяналт шалгалт хийлээ

Гадаадын иргэн, харьяатын газрын хяналтын улсын байцаагч Ч.Өсөхбаяраас цаг үеийн нөхцөл байдалтай холбогдуулан гадаадын иргэдийн хяналт шалгалттай холбоотой асуудлаар тодруулга авлаа.
-Гадаадын иргэн, харьяатын газраас коронавирусний эрсдлээс сэргийлэх чиглэлээр ямар арга хэмжээ авч хэрэгжүүлж байна вэ?
-Манай урд хөршийн Ухань хотоос гаралтай шинэ төрлийн коронавирусний халдварын тохиолдол илэрснээс хойш Монгол Улсын төр засаг болон төрийн холбогдох байгууллагуудаас уг вирусийн халдвараас урьдчилан сэргийлэх, эрсдлийг бууруулах, иргэдийн эрүүл мэндийг хамгаалах чиглэлээр шат шатандаа тодорхой арга хэмжээ авч хэрэгжүүлсээр байна. Манай байгууллагын хувьд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлиг, Монгол Улсын Засгийн Газрын тогтоол, Улсын онцгой комиссын хуралдааны шийдвэр, Нийслэлийн Засаг даргын захирамж зэргийн хэрэгжилтийг ханган ажиллаж байна. Тухайлбал, хилийн боомтоор нэвтрэх гадаадын иргэдийн хөдөлгөөнд тавих хяналтыг сайжруулах, хилийн хяналтын байгууллагуудтай нягт хамтран ажиллах, мөн шинэ коронавирусын халдварын тархалт нэмэгдэж байгаатай холбогдуулан төв болон хилийн боомт, орон нутагт ажиллаж буй албан хаагчдыг болзошгүй эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр байгууллагын даргын 2 удаагийн албан даалгаврын хүрээнд өндөржүүлсэн бэлэн байдлыг ханган ажиллаж байна.
-Шашны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй байгууллагуудад хяналт шалгалт хийсэн байна. Энэ талаар тодруулахгүй юу?
-Шинэ коронавирусний эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх, гадаадын иргэдийн хяналтыг эрчимжүүлэх зорилгоор Гадаадын иргэн, харьяатын газрын дарга, Нийслэлийн цагдаагийн удирдах газрын дарга нарын хамтран баталсан удирдамжийн дагуу нийслэлийнн 6 дүүрэгт шашны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа сүм, хийд болон тэдгээрт хамрагдаж буй гадаадын иргэдийн бичиг баримтад хяналт шалгалт явууллаа. Тус шалгалт хоёрдугаар сарын 13-20-ны өдрийн хооронд явагдсан бөгөөд шалгалтад шашны чиглэлээр үйл ажиллагаа эрхэлж буй 163 байгууллагын зохих ангиллын оршин суух зөвшөөрөлтэй 11 улсын 36 иргэн, харьяалалгүй 2 хүн хамрагдсан.
Шалгалтаар гадаадын иргэний оршин суух зөвшөөрлийн хугацаа хэтрүүлсэн 1 уригч байгууллагад Зөрчлийн тухай хуулийн дагуу торгох шийтгэл ногдуулсан, мөн Монгол Улсад суралцах зорилгоор ирсэн боловч шашны байгууллагад байрлаж байсан БНСУ-ын 1 иргэнд холбогдох асуудлыг шийдвэрлэхээр шалгалтын ажиллагаа үргэлжилж байна.
Ер нь хяналт шалгалт явуулсан шашны байгууллагуудад дотоод ажилтнуудаас өөр хүнгүй, үйл ажиллагаа нь зогссон байдалтай, дийлэнхи нь хаалттай байлаа. Шалгалтын үеэр цагдаагийн байгууллагаас болзошгүй вирусийн халдвараас урьдчилан сэргийлж, иргэдийн эрүүл мэндийг хамгаалах талаар болон улс орон даяар үүсээд буй онцгой нөхцөл байдал, төрийн шат шатны байгууллагаас авч хэрэгжүүлж байгаа зарим арга хэмжээний талаар танилцуулж, олон нийтийг хамруулсан хурал, цуглаан үйл ажиллагаа зохион байгуулахгүй байх талаар шаардлага хүргүүлсэн.
-Ер нь шашны үйл ажиллагаа эрхлэх зөвшөөрлийг хаанаас олгодог юм бэ. Шашны чиглэлээр үйл ажиллагаа эрхэлж буй байгууллага болон гадаадын иргэдэд хэрхэн хяналт тавьдаг вэ?
-Манай улс төр, сүм хийдийн харилцааг зохицуулсан бие даасан хуультай. Уг хуулиар төр, сүм хийдийн харилцааны үндэс, сүм хийд, лам санваартны үйл ажиллагааны эрх зүйн үндэс, шашны байгууллага байгуулах, үйл ажиллагааг нь зогсоох гэх мэтчилэн гол гол асуудлуудыг тусгаж зохицуулсан байдаг. Тодруулбал, Төр, сүм хийдийн харилцааны тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлд “Сүм, хийд байгуулах тухай иргэдээс гаргасан өргөдлийг аймаг, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал хянан үзэж, үйл ажиллагаа эрхлэх зөвшөөрөл олгох эсэхийг шийдвэрлэнэ. Олгосон зөвшөөрлийг үндэслэн сүм хийдийг улсын бүртгэлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага бүртгэнэ” гэж заасан байдаг. Мөн Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдийн 2005 оны 74 дүгээр тогтоолын хавсралтаар баталсан “Нийслэлийн нутаг дэвсгэрт шинээр шашны байгууллага байгуулах, үйл ажиллагаа явуулахад зөвшөөрөл олгох журам”-аар шүтэн бишрэх эрхийнхээ дагуу иргэд сүм хийд байгуулах, үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрөл олгох, зөвшөөрлийн хугацааг нь сунгах, хяналт тавих асуудлыг зохицуулсан байдаг.
Харин манай байгууллага бол тухайн сүм хийд, шашны байгууллагад ажиллаж байгаа гадаадын иргэдийн баримт бичигт шалгалт хийж виз, бүртгэлийн талаар зөрчилтэй эсэх болон холбогдох хууль тогтоомжид нийцэж буй эсэхэд хяналт тавин ажилладаг. Мөн Гадаадын иргэний эрх зүйн байдлын тухай болон холбогдох бусад хууль тогтоомжид зааснаар шашны байгууллагад ажиллах гадаадын иргэний виз, визийн зөвшөөрөл, оршин суух зөвшөөрлийг олгохдоо тухайн шашны байгууллагын үйл ажиллагаа эрхлэх зөвшөөрөл, ХХҮЕГ-аас Монгол Улсад хөдөлмөр эрхлэх зөвшөөрөл олгосон албан бичиг зэргийг гол үндэслэл болгохын зэрэгцээ бусад баримт бичгийг бүрдлийг хангасан эсэхийг харгалзан үздэг.
Хэрэв иргэдийн зүгээс, шашны байгууллагад ажиллаж буй гадаадын иргэн Монгол Улсад зохих ангиллын визээр оршин сууж буй эсэхийг шалгуулах бол манай байгууллагад хандах боломжтой. Өөрөөр хэлбэл, тухайн гадаадын иргэний баримт бичигт үзлэг шалгалт хийх, зохих ангиллын виз, оршин суух зөвшөөрөлтэй эсэх асуудал манай байгууллагын чиг үүрэгт хамаарна гэсэн үг. Харин тухайн сүм хийд нь үйл ажиллагаа эрхлэх зөвшөөрөлтэй эсэх, зөвшөөрөл авсан сүм хийдийн цугларалтын үйл ажиллагаа болон бусад асуудлаарх санал, гомдол, хүсэлтээ Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын дэргэдэх шашин, сүм хийдийн асуудал хариуцсан ажлын албанд гаргах боломжтой.
-Иргэдийн дунд гадаадын иргэдийн хяналт сул байна гэх шүүмжлэл байдаг. Ер гадаадын иргэдэд хяналт шалгалтыг ямар үндэслэлээр явуулдаг вэ. Иргэдийн өгсөн мэдээллийн дагуу хяналт шалгалт хийгддэг үү?
-Манай байгууллага нь гадаадын иргэний талаархи хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд хяналт тавих үндсэн чиг үүргийнхээ хүрээнд төлөвлөгөөт болон төлөвлөгөөт бус хяналт шалгалтыг зохион байгуулж, хууль хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааг тогтмол явуулдаг. Бид он гарсаар хоёр удаагийн төлөвлөгөөт хяналт шалгалт, мөн хууль хяналтын байгууллагатай хамтарсан болон иргэдээс ирүүлсэн гомдол, мэдээллийн дагуу төлөвлөгөөт бус шалгалтуудыг зохион байгуулаад байна.
Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын өргөдөл, хүсэлт, гомдол, мэдээллийг Иргэдээс төрийн байгууллага албан тушаалтанд гаргасан өргөдөл, гомдлыг шийдвэрлэх тухай хууль болон Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн дагуу хүлээн авдаг. Тэгэхээр хувь хүн, хуулийн этгээд, албан тушаалтнууд зөрчлийн талаарх гомдол, мэдээллээ амаар, бичгээр, эсвэл харилцаа холбооны хэрэгслээр дамжуулан гаргах боломжтой. Манай байгууллага ажлын өдрүүдэд иргэдээс ирүүлсэн гомдол, мэдээллийг Хяналт шалгалтын газрын 70133448 дугаарын утсаар тогтмол хүлээн авч байгаа.
-Өнөөдрийн байдлаар хичнээн улсын байцаагч гадаадын иргэдэд хяналт тавин ажиллаж байна вэ. Гадаадын иргэний хяналтын улсын байцаагчийн ажлын онцлог юу вэ?
-Гадаадын иргэн өөрийн улсын болон оршин суугаа улсын гэсэн 2 эрх зүйн дэглэмд захирагддаг өвөрмөц онцлогтой. Тэгэхээр, гадаадын иргэний хяналтын улсын байцаагч гадаадын иргэн Монгол Улсад орох, гарах, дамжин өнгөрөх, оршин суухтай холбогдсон тус улсын эрх зүйн тогтоосон дэглэмийг сахин мөрдүүлэхийн зэрэгцээ гадаадын иргэний паспорт, түүнийг орлох баримт бичигт үзлэг шалгалт хийж, Монгол Улсад ирсэн зорилго, виз, бүртгэлийн асуудлыг хянан шийдвэрлэх эрх, үүргийг хэрэгжүүлдэг нь уг албан тушаалын онцлог юм.
Өнөөдрийн байдлаар Монгол Улсын хэмжээнд 60 гаруй гадаадын иргэний хяналтын улсын байцаагч хууль тогтоомжоор хүлээсэн чиг үүргээ хэрэгжүүлэн, гадаадын иргэдэд хяналт тавин ажиллаж байна.
Эх сурвалж: ГИХГ
Үзэл бодол
Б.Бат-Эрдэнэ: Бидний хувьд роботоо найдвартай ажиллах байдал дээр нэлээд анхаарч ажилласан
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн ивээл дор "РОБОКОН 2025" Олон улсын роботын тэмцээн 2025 оны наймдугаар сарын 22-ноос 26-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдана. Энэ тэмцээн Монгол Улсаас хоёр баг оролцож байгаа. Багуудын бэлтгэл хэрхэн хангагдаж байгаа талаар ШУТИС-ийн МХТС-ийн Электроникийн тэнхмийн багш Б.Бат-Эрдэнэтэй ярилцлаа.
“ABU Робокон 2025 ” олон улсын тэмцээн удахгүй болох гэж байна. Энэ тэмцээнд оролцох багууд бэлтгэлээ хэр хангаж байна бэ?
-Үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээндээ амжилттай оролцсон. Олон улсын тэмцээнд гаднын томоохон улс орны аваргууд оролцох учраас догдлол, бага зэргийн айдастай байна. Туршилтын роботуудаар бэлтгэлээ боломжийн хангаж байна.
-Энэ удаагийн тэмцээнд 14 орны баг оролцож байгаа. Өрсөлдөгч багуудаа хэр судалсан бэ?
-Бид Япон улсын Робокон тэмцээнийг очиж үзсэн. Япон багууд бол үнэхээр сайн юм байна лээ. Мөн Тайланд, Хонконг, Вьетнам улсын үндэсний тэмцээний бичлэгийг үзсэн. Эдгээр улсын багуудын тоглолтын стратегийн талаар ерөнхий ойлголтыг авсан. Бид хэрхэн тоглох стратеги төлөвлөгөө гаргаж, бэлтгэлээ хийж байна. Олон улсын тэмцээн Монгол Улсад зохион байгуулагдаж байгаа учраас оролцогч оюутнуудын маань хувьд нутгийн тэнгэр ивээнэ гэдэгт итгэж байна. Бидний хувьд роботоо найдвартай ажиллах байдал дээр нэлээд анхаарч ажилласан.
-Тоглолтын үед техникийн саатал гэмтэл гарахыг үгүйсгэхгүй. Техникийн бүрэн бүтэн байдлаа хэр хангаж байна?
-Тоглолтын үед гарч болох томоохон эвдрэл, гэмтэл саатлаа гаргахаас урьдчилан сэргийлэх сэлбэг хэрэгслээ бэлдэн ажиллаж байна.
-Энэ жилийн тэмцээний онцлог нь сагс бөмбөг учраас хөдөлгөөн шидэлт нэлээд их хийгдэнэ?
-Үндэсний тэмцээн болон бусад орны тэмцээнүүдийг харахад Роботуудын эвдрэл их ажиглагдаж байна. Залах үед, хурдтай явж байгаад мөргөлдөх үед эвдрэл гэмтэл гарах тохиолдол ажиглагдаж байна.
- Роботод бүтээх явцад хүндрэлтэй зүйл гарч байсан уу. Роботоо бүтээхэд хэр их хугацаа зарцуулсан бэ?
-Үндэсний роботын тэмцээнд оролцох бэлтгэлээ есөн сараас эхэлж хангасан. Роботуудаа 11 дүгээр сараас хойш эхлэн бүтээж 7-8 төрлийн робот бүтээн туршсан. Робот бүтээж туршиж үед бидний хүссэн үр дүнд хүрэхгүй тохиолдолд дараа санаагаа хэрэгжүүлж ажилласан. Үндэсний аваргад оролцохдоо 7-8 робот бүтээж туршсан бол олон улсын тэмцээнд зориулж 10 орчим робот бүтээж туршсан байна. Олон улсын багууд маш хурдтай хүчтэй, технологийн шийдэл нь сайн зүйлүүд ажиглагдаж байгаа. Бид ч гэсэн дутахгүй өрсөлдөнө гэж төлөвлөж байна.
-Роботоо бүтээхдээ тоног төхөөрөмжөө яаж шийддэг бэ?
-Оюутнууд өөрсдийн роботын бүтээж байгаа учраас багш нараас зөвлөгөө авч роботын шийдлээ өөрсдөө олж бүтээдэг. Манай сургууль электроник програмчлалын сургууль учир роботын механик шийдлийг бүтээж туршихад хугацаа их зарцуулдаг. Сүүлийн жилүүдэд “Робот ба Хиймэл оюун ухаан” механик, электроник, хиймэл оюун ухаан нийлсэн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж буй учир энэ дутагдлыг нөхөж чадаж байгаа гэж үзэж байна. Робот бүтээхэд хөрөнгө санхүүгийн зардал мөш их гардаг. Зарим тохиолдолд үүнээс үүдэн рбоботын шийдлээ турших боломжгүй тохиолдол ч байдаг. Нэг, хоёрдугаар курсийн оюутнуудын хувьд дөнгөж мэргэжлийнхээ хичээлтэй танилцаж байгаа учраас роботуудаа хялбар, энгийн шийдлээр бүтээсэн. Үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээний роботоо сайжруулаад оролцож байна. Харин нөгөө баг маань 3-4 курсийн оюутнууд байгаа учраас ахисан түвшний шийдлүүдийг роботууддаа хэрэгжүүлэн ажиллаж байна.
-Өрсөлдөгч багтай тоглох тактикаа боловсруулж байгаа биз дээ?
-Тодорхой хэмжээнд боловсруулж байна. Япон улсын роботод тохолт хийдэг. Бидний хувьд тохолт гэхээс илүүтэй шидэлтүүд дээр анхаарч тоглоно. Мөн хамгаалалтаа сайн хийж тоглоно. Тухайн үед тоглолт явц хэрхэн өөрчлөгдөхийг таашгүй. Амжилт гаргахын төлөө хичээнэ дээ. Алдаа бага гаргаж хугацаа сайн тооцоолох, багийн гишүүд хоорондоо сайн ойлголцож, тоглох ёстой. Өмнө зохион байгуулагдаж байсан робокон тэмцээнд спортын чиглэл байгаагүй. Талбай дээр уралдаж, янз бүрийн зүйлийг байрлуулдаг байсан. Энэ жилийн тэмцээний хувьд спортын чиглэл, хоорондоо хөдөлгөөн хийж тоглох учраас нэлээд өвөрмөц болно. Бидний хувьд өөрсдөө сагс тоглож үзээд роботын хөдөлгөөн ийм байх ёстой гэдэг тооцооллоо хүртэл гаргаж байгаа.
-Тоглолтын хугацаа ямар байх вэ?
-Тоглолтын хугацаа 2 минут 40 секунд, нэг удаагийн довтлогын хугацаа 20 секунд байдаг Бидний хувьд 4-5 удаагийн довтолгоондоо нэлээд сайн оноо цуглуулахаар хичээж байна.
-Үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээнд ШУТИС-ийн Мэдээлэл холбоо технологийн сургуулийн хоёр баг амжилттай оролцож тэргүүлсэн?
-Нэг, хоёрдугаар курсийн оюутнуудын баг буюу “Түвшин электроник” баг тоглолтын бэлтгэлээ маш сайн хангасан. Харин нөгөө багт ахлах курсийн оюутнууд байсан. Роботын шийдлүүд нь арай өөр байсан учраас роботоо бүтээхэд их хугацаа зарцуулж тоглолтын бэлтгэлээ арай бага хийсэн нь үндэсний тэмцээний явцад ажиглагдсан.
Үзэл бодол
Г. Агааноров: “ABU РОБОКОН 2025 ULAANBAATAR ” олон улсын тэмцээнд 13 орны 14 баг оролцоно
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн ивээл дор “ABU РОБОКОН 2025 ULAANBAATAR ” олон улсын тэмцээн 2025 оны наймдугаар сарын 22-ноос 26-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдана. Энэ удаагийн тэмцээн Монгол Улсаас хоёр баг оролцож байгаа. “ABU РОБОКОН 2025 ULAANBAATAR” олон улсын төслийн Ерөнхий продюсер Г.Агааноровтой ярилцлаа. Тэрбээр 2004 оноос “ABU Robocon” олон улсын роботын тэмцээнтэй холбогдож, өнөөг хүртэл сэтгэл зүрхээ зориулан ажиллаж байна.
-Та манай уншигчдад “ABU Робокон” олон улсын роботын тэмцээний талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөөч?
-“Робокон” тэмцээн Япон улсаас үүсэлтэй. Анх зөвхөн тухайн орны үндэсний тэмцээн байсан бол хожим Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбоо (ABU)-гоор дамжин, Ази, номхон далайн бүсийн орнуудын тэмцээн болсон түүхтэй. Монголын үндэсний олон нийтийн радио, телевиз, Ази номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбоо (ABU)-ны гишүүн телевиз. Энэ хүрээнд тус холбооноос зохион байгуулдаг “Робокон” тэмцээнд Монгол Улсын баг 2002 оноос оролцож эхэлсэн түүхтэй.
Манай улс “Робокон” тэмцээнд 23 жил оролцож байгаа. Олон улсын “Робокон” тэмцээнийг жил бүр гишүүн орнуудад зохион байгуулагддаг. онцлогтой. Монгол Улс “ABU Robocon” олон улсын тэмцээнийг анх 2019 онд зохион байгуулж байсан. Зургаан жилийн дараа буюу 2025 онд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн У.Хүрэлсүхийн ивээл дор зохион байгууллагдаж байна.
-Энэ удаагийн тэмцээнд хэчнээн баг оролцож байгаа бэ?
“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээнд Камбож, Египет, Фижи, БНХАУ-ын засаг захиргааны онцгой бүс Хонконг, Энэтхэг, Индонез, Япон, Малайз, Монгол Непал, Шри Ланка, Тайланд, Вьетнам улсын багууд оролцоно. Нийт 13 орны 14 багийн 400 гаруй оролцогчид ирнэ. Зохион байгуулагч улс давуу эрхтэйгээр хоёр баг оролцуулдаг.
Монгол Улсаас оролцож байгаа хоёр багийн хувьд 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 24-нд болсон “Робокон” үндэсний аварга шалгаруулах тэмцээнд ШУТИС-ийн Мэдээлэл холбоо технологийн сургуулийн “Түвшин Электроникс”, “HICH TECH” багууд амжилттай оролцож тэргүүн байр болон дэд байрыг эзэлж олон улсын тэмцээнд оролцох эрхтэй болсон.
-Монголд зохион байгуулагдаж буй “ABU Робокон” тэмцээн өмнөх жилүүдээс юугаараа онцлог вэ?
-“Робокон” тэмцээнийг зохион байгуулж буй улс орон дүрмээ өөрсдөө боловсруулдаг. Тэмцээний дүрмийг хоёр жилийн хугацаанд Токио хотын их сургуулийн доктор, МУИС-ийн багш Ө.Батбаяр боловсруулж 2024 оны наймдугаар сард Вьетнам болсон олон улсын тэмцээн дээр Монгол Улс дүрмээ танилцуулсан юм.
2019 онд анх зохион байгуулж байхдаа Монгол орны газар нутаг бүсчлэлийг харуулсан говь, хангай, тал хээр, уулын бүсэд түүх соёлыг уялдсан даалгаварыг биелүүлж байсан. Нэг зүйлийг хэлэхэд Монголчууд XIII зуунд Чингис хаан алт, мөнгөн гэрэгэг бусад орнуудад элч илгээж байсан нь өнөө цагийн гадаад паспорт, шуудан харилцааны эхлэлийг тавьж байсан. Монгол Улсын түүх соёлыг олон улсад Робоконоор дамжуулан сурталчилан танилцуулж байсан. Харин энэ жилийн тухайд дэлхийн дахинд оюутанзалуучуудын сонирхлыг маш их татаж байгаа Сагсан бөмбөгийн спортоос санаа сэдэл авч хийж байгаа. Тухайлбал, хоёр роботод стандарт сагсны шалыг бодвол арай бага буюу 15x8 харьцаатай, сагсны шийдний өндөр нь 2м 43 см болгосон. Улаан, хөх талын багууд талбай дээр сагсан бөмбөгийн дүрмээр тоглоно.
-“Робокон” тэмцээн зохион байгуулах орныг хэрхэн шалгаруулдаг юм бэ?
-Манай улсын дараа буюу 2026 онд Хонконг олон улсын Робокон тэмцээнийг зохион байгуулна. Ерөнхийдөө 2-3 жилийн өмнө саналаа өгдөг. Тухайн саналдаа тэмцээн зохион байгуулах дүрмээ боловсруулж, танилцуулдаг. Тэмцээн зохион байгуулах асуудлыг Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбоо шийддэг.
-Монгол Улсаа төлөөлж оролцож байгаа хоёр багийн бүрэлдэхүүн хэчнээн оюутан залуучууд багтаж байгаа бэ?
-Робокон тэмцээнд зөвхөн оюутнууд оролцдог. Нэг багт үндсэндээ гурван гишүүн, багштайгаа хамт оролцдог. Багийн туслах гишүүдтэйгээ 12-15 хүний бүрэлдэхүүнтэй байдаг юм. Бусад хөгжөөн дэмжигчээр оролцдог.
Оюутнуудын мэдлэг чадвар ур ухаан, хэр их хөдөлмөрлөж, бэлтгэл сургуулилт сайн хийж, үйлдлээ сайн гүйцэтгэсэн амжилт гаргадаг. Монголын баг үйлдлээ хурдан гүйцэтгэж олон оноо авах тал дээр илүү анхаарч, бэлтгэлээ хангаж байгаа.
Манай улсын хувьд хоёр удаа дэд байрт шалгарч байсан. Өнгөрсөн 2019 онд эх орондоо зохион байгуулахдаа дэд байр эзэлж байсан. Мөн цар тахлын үед онлайноор оролцож дэд байранд шалгарч байсан. Энэ удаа Монгол Улсын баг амжилтаа ахиулж, тэргүүн байранд орохын төлөө бэлтгэлээ хангаж байна. Энэ олон жилийн хугацаанд хамгийн их амжилт үзүүлсэн роботуудтай баг бол Вьетнам, БНХАУ, Япон улс юм.
-Тэмцээн хэзээ болох вэ?
-“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээн 2025 оны наймдугаар сарын 24- нд “Аса Арена”-д 10:00 цагт хэсгийн тоглолт эхэлнэ.
-“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээний нээлтэд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх үг хэлж, оролцож байгаа оюунтан залуучуудад мэндчилгээ дэвшүүлнэ. Тэмцээнийг МҮОНРТ шууд дамжуулна.
-Тэмцээний тоглолтын минут богино уу?
-Өнгөрсөн жилүүдэд зохион байгуулагдаж байсан тэмцээн талбай дээр хоёр зэрэг үйлдлээ гүйцэтгэдэг байсан. Хугацаан гурван минут байсан. Энэ жилийн тэмцээн сагс учраас том талбай дээр явагдаж байгаа учраас 7-10 минутын хугацаанд явагдана. Зарим тохиолдол 12 минут ч болж байгаа. Ерөнхийдөө хугацаа харилцан адилгүй байна.
-Тэмцээн эхлэхэд цөөхөн хоног үлдлээ. Бэлтгэл ажил хэдэн хувь хангагдсан бэ?
-Бэлтгэл хангагдаад жигдэрч байгаа. Миний хувьд Робокон тэмцээний зохион байгуулалт дээр олон жил ажиллаж байна. Бидний хувьд 2010 оноос хойш олон улсын тэмцээн зохион байгуулна гэж ярьсаар байж 2019 онд анх удаа зохион байгуулж байсан. Энэ төслийг хэрэгжүүлэхэд оролцогч сургууль болон удирдаж оролцож байгаа багш хамгийн чухал нөлөө үзүүлдэг. Олон багшийн хүч чармайлт, хөдөлмөр зүтгэл дээр Монголын багийн амжилт бий болдог. Монголчууд оюуны асар их мэдлэгтэй. Ази, Номхон далайн орнуудын оюутан залуучуудаас дутахгүй. Ер нь энэ тэнцүү өрсөлдөх чадвартай. Робокон тэмцээний 23 жилийн хугацаанд ойролцоогоор 5000 орчим оюутан залуучууд багийн үндсэн болон туслах гишүүн оролцсон байна. Робокон тэмцээн оролцож байсан хүүхдүүд их мундаг явдаг. Онолын мэдлэг, практиктай хослуулж явуулдаг учраас оюутан залуучуудад мэдлэг ур чадвар, бүтээлч сэтгэлгээ, цагийн менежмент зэргийг хослуулж чаддагаар бусдаас давуу талтай. Робокон оролцож байсан оюутан залуучууд Оюутолгой, Эрдэнэс тавантолгой, Эрдэнэт үйлдвэр зэрэг Монголын томоохон бүтээн байгуулалтын ажилд манлайлан ажиллаж байна.
-Зохион байгуулалтын багт нийт хэдэн уран бүтээлч ажиллаж байна вэ?
-“ABU ROBOCON 2025 ULAANBAATAR” олон улсын тэмцээний зохион байгуулалт дээр МҮОНРТ-ийн уран бүтээлчид болон инженер техникийн ажилчид, сайн дурынхантай нийлээд 200 гаруй хүмүүс ажиллаж байна. Энэ жилийн тэмцээнд Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар дэмжигчээр оролцож байгаа. Харин ерөнхий ивээн тэтгэгчээр Зуун манлай бүтээн байгуулалт Монгол Улсын Баатар "Эрдэнэт үйлдвэр" ТӨҮГ, Монголын харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн тэргүүлэгч “ Энгийн ухаалгаар” уриатай Мобиком оролцож байгаа. Мөн “Аса арена”, Z.com, MindTech,KSJ зэрэг компаниуд ивээн тэтгэгчээр оролцож байгаа юм.
Үзэл бодол
Ч.Төгсдэлгэр: РЦНК-ийн баруун талд ногоон байгууламж барих асуудалд хувийн хэвшилтэй зөвшилцөж байна
Баянзүрх дүүргийн 1 дүгээр хороонд байрлах Оросын Шинжлэх ухаан, соёлын төв буюу РЦНК-ийн баруун талд орон сууцны барилга барих асуудлыг тухайн орчмын оршин суугчид эсэргүүцэж байна. Тухайн орчимд ногоон байгууламж барих хүсэлтийг иргэд 10 гаруй жилийн турш холбогдох газруудад өгөөд байгаа боловч одоо болтол шийдэгдээгүй. Гурван аж ахуйн нэгжийн газарт маргаан үүсэж, орон сууцны барилга эхлүүлэх тусгай зөвшөөрлийг шүүхийн шийдвэрт үндэслэн олгосон байна. Тиймээс нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр барилга барьж буй аж ахуйн нэгжүүдтэй зөвшилцөж, ногоон байгууламж бариулах иргэдийн хүсэлтийг шийдвэрлэх талаас нь өнөөдөр байршил дээр нь ажиллалаа.
Энэ үеэр нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр “Эс энд ви юу” ХХК РЦНК-ийн баруун талд цэцэрлэг, спорт цогцолбор бүхий 22 давхар орон сууцны барилга барих зохих ёсны зөвшөөрөл загвар зургийг 2022 онд батлуулж байжээ. Гэтэл иргэдийн зүгээс уг байршилд ногоон байгууламж бариулах хүсэлтэй байгаа. Шүүхийн маргаан 2025 оны долоодугаар сард эцэслэгдэж, барилга эхлүүлэх зөвшөөрлийг Хот байгуулалт, хотын стандартын газраас өгөөд удаагүй байна. Тиймээс хувийн аж ахуйн нэгжийг ч иргэдийг ч хохироогүй байх талаас нь зөвшилцөл хийхээр бид ирээд байна. Зөвшилцөл хийхдээ газрыг газраар шилжүүлэн олгох зорилт тавьж байна. Газрын маргаантай, иргэдийн эрх зөрчигдөж байгаа асуудалд бидний зүгээс 10 орчим байршилд газрыг газраар шилжүүлж асуудал шийдвэрлэсэн байдаг. Энэ мэт байдлаар асуудлыг шийдэх боломжтой гэж үзэж байна” гэв.
Нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр төр иргэдийн хүсэлтийг сонсох үүрэгтэй. Гэвч зохих зөвшөөрөлтэй хувийн аж ахуйн нэгжийг ч хохироохгүй байх үүднээс асуудлыг шийдвэрлэнэ гэдгээ илэрхийллээ.
-
Цаг үе2023/05/16
НҮБ-ын Ази, Номхон далайн эдийн засаг, нийгмийн комиссын ээлжит 79 дүгээр чуулга...
-
Улстөр нийгэм2025/04/16
Судалгаанд хамрагдсан хүүхдүүдийн 87 хувь нь тодорхой төрлийн цахим халдлагад ө...
-
Шударга мэдээ2022/08/29
Сайд Б.Мөнхбаатар барилгын зураг төслийн байгууллагуудын төлөөлөлтэй уулзана
-
Улстөр нийгэм2023/03/22
УИХ: Ажлын хэсгүүд өнөөдөр хуралдана