Улстөр нийгэм
Ипотекийн зээлийн найман хувийн хүүг бууруулахад хөрөнгө оруулагчидтайгаа зөвшилцөх хэрэгтэй
Нүүдэлчин ард түмэн нийлж суугаад суурин амьдралд суралцах замнал 100 гаруй жилийн түүхтэй байдгаас төвлөрсөн халаалт тог цахилгаантай нийтийн болон амины орон сууцанд амьдарч эхэлсэн нь түүнээс ч богино хугацаатай. Зүлгэн дээр гэрээ бариад зүгээр нэг амьдрах гэдэг ойлголт гэр хорооллын төвлөрөл, хотын хүн ам, өрхийн тоо огцом нэмэгдсэн цагаас бүтэхгүй болох нь ойлгомжтой болсон. Хүн амыг орон сууцжуулах нь орчин цагт улс орны хөгжил, амьдралын чанарын чухал үзүүлэлт болж, үе үеийн засгийн газрууд, бодлого боловсруулагчдын толгойны өвчин болж, янз бүрийн арга хэмжээ санал санаачлага гаргаж ирсэн байдаг. Тухайлбал 2004 онд Засгийн газраас 40.000 айлын орон сууцны хөтөлбөрийг зарлаж байсан хэдий ч тухайн үед орон сууцны санхүүжилтын буюу ипотекийн зээл төдийлөн олдоц багатай, жилийн 15-20 хувь хүүтэй, хугацаа богино буюу ойролцоогоор 15 хүртэл жил байжээ. Учир нь тухайн үеийн арилжааны банкууд өөрийн эх үүсвэрээр буюу богино хугацаат хадгаламжаар урт хугацаат орон сууцны зээлийг санхүүжүүлэх боломж муутай байсан гэдэг.
Тэгвэл 2013 онд тухайн үеийн Засгийн газар Монголбанктай хамтран орон сууцны хөнгөлттэй хүүтэй ипотекийн зээл буюу найман хувийн хүүтэй хөтөлбөрийн зээлийг эхэлж байжээ. Магадгүй олон тооны жижиг том оролдлогоос одоогийн ипотекийн зээлийн хөтөлбөр хамгийн урт хугацаанд оршин тогтнож, хамгийн олон иргэд зээл хүртэж, орон байртай болсон үр дүнтэй хөтөлбөр болсон гэж хэлж болохоор байна. Албаны мэдээллээр 2013 оноос одоо хүртэл нийт 100.000 гаруй иргэн орон сууцны ипотекийн зээлд хамрагдсан гэсэн тоо байна. Энэ нь иргэдийн хувьд өөрийн эзэмшлийн үл хөдлөх хөрөнгөтэй болох санхүүгийн сайхан нөхцлийг бүрдүүлж өгсөн нь харагдаж байна. Гэвч сайны хажуугаар саар гэдгээр олон өрхийг байр орон сууцтай болгосон энэхүү хөтөлбөрийн тухай янз бүрийн мэдээлэл гарах болсон. Цар тахлын жилүүдэд ипотекийн зээлийн төлөлтийг хоёр жил хагас хугацаанд хойшлуулсан бол шинэ оноос зээлээ төлж эхэлж байна.
Үүнтэй зэрэгцэн ипотекийн зээлтэй иргэдийн зүгээс найман хувийн хүүг зургаан хувь болгож тэгшитгэх саналыг гаргах боллоо. Энэ асуудалд албаны хүмүүсийн өгсөн тайлбар мэдээллийг шүүж үзлээ. Одоо хэрэгжиж буй орон сууцны хөнгөлөлттэй хүүтэй ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийн загварын дагуу эхлээд иргэн зээлийн шаардлага хангаад арилжааны банк болон төв банкны хамтарсан эх үүсвэрээр зээлээ авдаг байна. 2013 оноос хойш Монголбанкнаас зээлийн эх үүсвэрийн 60, 80 гэх мэт хувийг харин арилжааны банкууд зах зээлээс татсан богино хугацаатай, өндөр хүүтэй эх үүсвэрээсээ 40, 20 гэх мэт хувийг гаргаж иржээ. Зээл олгосны дараа ойролцоогоор хоёр жилийн хугацаанд багтаан тухай ипотекийн зээлүүдийг орон сууцны санхүүжилтийн хоёрдогч зах зээл дээр бонд болгон арилжаалж хугацааг нь уртасгадаг юм байна. Улмаар тухайн ипотекийн орон сууцны зээлүүд арилжааны банкны балансаас хасагддаг гэсэн үг. Энэ схемийн дагуу явсаар 2017 оноос ипотекийн зээлийн эргэн төлөлтөөр шинэ зээл гардаг өөрөө эргэлддэг буюу энэхүү систем тогтвортой ажиллах нөхцлийг бүрдүүлж эхэлсэн байна. Найман хувийг зургаан хувь болгон буулгах боломжгүй бол биш гэжээ. Ингэхдээ өнгөрсөн хугацаанд олгосон найман хувийн зээл нь хоёрдогч зах зээлд арилжаалагдсан буюу урт хугацаат 20-30 жилийн бонд хэлбэрт орсон байгаа. Энэ нь тухайн үед мөрдөгдөж байсан хууль, журмын дагуу хөрөнгө оруулагчид ирээдүйд олох орлого, эрсдэлээ тооцоолж худалдан авсан санхүүгийн бүтээгдэхүүн юм байна. Өөрөөр хэлбэл хоёр тал харилцан тохиролцож гэрээгээр зохицуулагдсан харилцаанд төр засгийн зүгээс шууд оролцож нөлөөлөх боломжгүй харагдаж байна. Энэ нь засгийн газрын хөнгөлөлттэй зээлийн хөтөлбөрийг дэмжиж оролцож байгаа дотоодын хөрөнгө оруулагчдад төр нүүрээ буруулж байгаа хэлбэр болох нь ээ. Ингэснээр урт хугацаат бага хүүтэй орон сууцны хөнгөлөлттэй зээлийг бондыг худалдаж авах дотоодын хөрөнгө оруулагчдын итгэл алдарч, дараагийн бондуудыг санхүүжүүлэхээс татгалзан орон сууцны хөнгөлөлттэй зээлийн хөтөлбөр зогсох санхүүжилт буурах хүртэл эрсдэлтэй гэж зарим эдийн засагчид онцолсон байна. Харин ирээдүйд олох хүүгийн зөрүүний орлого буюу зардал 300 гаруй тэрбум төгрөгийг хэн хэрхэн хариуцах талаар бонд эзэмшигчидтэй уулзаж зөвшилцөлд хүрснээр тухайн асуудлыг шийдвэрлэх боломжтой гэжээ. Хэрэв тухайн зардлыг төр хариуцахаар бол жил бүрийн улсын төсөвт тодорхой зардал төсөвлөж, оруулах шаардлага үүснэ. Эсрэгээрээ дотоодын хөрөнгө оруулагч хувийн хэвшил хариуцах бол төрийн зүгээс ямар дэмжлэг үзүүлж болох талаар бодитой санал тусгагдана.
Ипотекийн найман хувийн зээлийг зургаан хувь болгосноор өөр төрлийн эрсдэл үүсэх магадлалтай. Хүүгийн зөрүү төлбөр иргэдийн халаасанд үлдэх бөгөөд тэр хэмжээгээр худалдан авалт нэмэгдэж үнийн өсөлт, инфляцийг хөөрөгдөх эрсдэлтэй. Энэ нь нэг халаасанд нь хийгээд нөгөө халааснаас нь авах буюу нийт иргэдэд илүү хохиролтой зүйл болохыг үгүйсгэхгүй. Ипотекийн зээлийн хүүг нийтэд нь зургаан хувь болгох асуудлыг олон талаас нь дэнслэх бодох шаардлагатай юм байна. Ялангуяа энэ хөтөлбөрт оролцож ирсэн дотоодын бонд эзэмшигчдтэй хэлэлцэн зөвшилцөх, тэдний итгэлийг алдахгүй байх дээр бодитой ажил хийх шаардлагатай нь харагдаж байна.
Улстөр нийгэм
Нийслэлийн хэмжээнд 2025 оны II ээлжийн цэрэг татлагыг энэ сарын 17, 18, 19-ний өдөр зохион байгуулна
Нийслэлийн хэмжээнд 2025 оны II ээлжийн цэрэг татлагыг энэ сарын 17, 18, 19-ний өдөр зохион байгуулна. Мөн хугацаат цэргийн албанд тэнцсэн залуусаас санал авч мэргэжил эзэмшүүлнэ.
Тодруулбал, барилгын засал, сантехникч, цахилгаанчин, гагнуурчин, үсчин, оёдолчин зэрэг мэргэжлийг эзэмших боломжтой. Харин тухайн мэргэжлээрээ ажиллаж байсан бол ахисан шатны сургалтад хамруулах аж.
Энэ талаар НЗДТГ-ын Цэргийн штабын дарга Г.Ялалт “Өмнөх жилүүдэд цэргийн алба хааж буй залууст англи хэл, жолооны курсийн сургалтыг цэргийн эрдмийн хичээлтэй хавсарч олгосон нь үр дүнтэй байсан. Тийм учраас цэргийн алба хаах хугацаанд нь тухайн орон нутгийн МСҮТ-тэй хамтарч мэргэжил эзэмшүүлнэ.
Ингэхдээ цэргийн албанд тэнцсэн залуусаас ямар мэргэжлээр суралцах хүсэлтэй байгаа талаар нь санал авна. Мөн цэргийн насны залуусын эрүүл мэндийн асуудалд ямар түвшинд байгааг тогтоох дүн шинжилгээ хийнэ. Энэ хүрээнд БЗД-ийн хэмжээнд цэрэгт татагдах насны 2000 иргэнийг эрүүл мэндийн цогц шинжилгээнд хамруулна. Хугацаат цэргийн албанд татагдагч нь найман төрлийн шинжилгээ хийлгэж, эрүүл мэндийн үзлэгт орно” гэлээ.
Цэрэг татлагын байранд очихдоо:
- Иргэний үнэмлэх
- Цэргийн үүрэгтний үнэмлэх
- Мэргэжил эзэмшсэн бол мэргэжлийн үнэмлэх
- Сургууль төгссөн бол диплом зэрэг бичиг баримтыг биедээ авч очих шаардлагатай.
Цэцэг татлагыг дараах есөн байршилд зохион байгуулна.
- Баянгол дүүргийн 96 дугаар сургууль,
- Баянзүрх дүүргийн - 14 дугаар сургууль,
- Сүхбаатар дүүргийн - 3 дугаар сургууль,
- Сонгинохайрхан дүүргийн - 83 дугаар сургууль,
- Чингэлтэй дүүргийн - 5 дугаар сургууль,
- Хан-Уул дүүргийн - 34 дугаар сургууль,
- Налайх дүүргийн - Налайх политехник коллеж,
- Багануур дүүргийн - Гүн галуутай цогцолбор сургууль,
- Багахангай дүүргийн - Хангай цогцолбор сургууль дээр тус тус зохион байгуулна.
Улстөр нийгэм
Санхүүгийн хууль бус үйлдлээс иргэдийг хамгаалахад чиглэсэн шинэ шатны хяналт орон нутагт хэрэгжинэ
Сүүлийн жилүүдэд зохих зөвшөөрөлгүйгээр санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэх, иргэдийг залилсан санхүүгийн гэмт хэрэг нэмэгдэх болсон. Иймд Санхүүгийн зохицуулах хороо иргэд, хөрөнгө оруулагч, үйлчлүүлэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах, санхүүгийн зах зээлийн ил тод, хариуцлагатай орчныг бүрдүүлэх, тэр дундаа орон нутагт хууль бус санхүүгийн үйл ажиллагааг илрүүлэх, таслан зогсоох зорилгоор 21 аймгийн Засаг даргын Тамгын газрын Санхүү, төрийн сангийн хэлтсийн дарга болон бүртгэлийн мэргэжилтнүүдэд улсын байцаагчийн эрх олгохоор шийдвэрлэлээ.
Ингэснээр санхүүгийн хяналтыг орон нутагт сайжруулж, иргэдийн эрх ашиг бодитойгоор хамгаалагдах, хууль бус үйл ажиллагаанд өртөх эрсдэлээс сэргийлэгдэх боломж бүрдэхийн зэрэгцээ санхүүгийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ үзүүлэгчдийн хууль, эрх зүйн орчинд ажиллах, хариуцлага нэмэгдэх давуу талтай. Мөн иргэдэд зориулсан мэдээлэл, сэрэмжлүүлэг, сургалт, зөвлөгөө өгөх үйл ажиллагаа илүү хүртээмжтэй, бодитой болох, санхүүгийн зах зээлийн тогтвортой байдал, хөрөнгө оруулагчдын итгэл бэхжих давуу талтай.
Энэ хүрээнд Санхүүгийн зохицуулах хорооноос санаачлан Улсын ерөнхий прокурорын газар, Цагдаагийн ерөнхий газартай хамтран улсын байцаагчийн эрхтэй 21 аймгийн Засаг даргын Тамгын газрын Санхүү, төрийн сангийн хэлтсийн дарга, бүртгэлийн мэргэжилтнүүдэд улсын байцаагчийн эрх зүйн байдал, зөрчлийн хэрэг маргаан болон зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаатай холбоотой чиглүүлэх, мэдээлэл өгөх сургалт зохион байгууллаа. Ингэснээр эдгээр улсын байцаагч холбогдох хууль тогтоомж, хяналт шалгалт, гарсан зөрчлийг хууль зүйн үндэслэлтэй, үр дүнтэй хэрэгжүүлэх чадамжаар хангагдах, орон нутгийн түвшинд хууль бус санхүүгийн үйл ажиллагаатай шуурхай тэмцэх нөхцөл бүрдэх юм.
Санхүүгийн зохицуулах хороо цаашид ч улсын байцаагч нартай байнга хамтран ажиллаж, мэргэжлийн чадавхыг нь нэмэгдүүлэх, хууль бус санхүүгийн үйл ажиллагаатай тэмцэх ажлыг шат дараатайгаар хэрэгжүүлнэ гэж Санхүүгийн зохицуулах хорооноос мэдээллээ.
Улстөр нийгэм
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсад төрийн айлчлал хийхээр хүрэлцэн очлоо
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Ерөнхийлөгч Дроупади Мурму болон Ерөнхий сайд Нарендра Моди-гийн урилгаар 2025 оны 10 дугаар сарын 13-16-ны өдрүүдэд тус улсад төрийн айлчлал хийхээр тус улсад хүрэлцэн очоод байна. Өнөөдөр түүнийг албан ёсоор угтан авах ёслол болно.
Энэ айлчлал хоёр улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны түүхт 70 жилийн ойн хүрээнд болж байна. Айлчлалын үеэр Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Ерөнхийлөгч Дроупади Мурму-тай уулзаж, Ерөнхий сайд Нарендра Моди-той албан ёсны хэлэлцээ хийн, хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын төлөөлөлд мэдээлэл өгнө.
Мөн “Монгол Улс, Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Стратегийн түншлэлийн харилцааг бэхжүүлэх тухай Хамтарсан мэдэгдэл” гаргаж, хоёр улсын харилцааны эрх зүйн үндсийг бэхжүүлэхтэй холбоотой 10 орчим баримт бичигт гарын үсэг зурахаар төлөвлөж байна.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх тус улсын дэд Ерөнхийлөгч бөгөөд Парламентын дээд танхимын дарга Ч.П.Радхакришнанг, Парламентын доод танхим Лок Сабха-гийн дарга Ом Бирла, Гадаад хэргийн сайд Др.Субрахманям Жайшанкар, Батлан хамгаалахын сайд Ражнат Сингх нарыг хүлээн авч уулзан, харилцаа, хамтын ажиллагааны талаар санал солилцоно.
Айлчлалын үеэр Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Махатма Гандигийн дурсгалын “Ражгат” цогцолборт цэцэг өргөн, Ерөнхий сайд Нарендра Моди-той дурсгалын мод тарьж, дипломат харилцаа тогтоосны 70 жилийн ойд зориулан гаргасан шуудангийн маркийн нээлтэд оролцоно.
Айлчлалын хүрээнд Монгол, Энэтхэгийн бизнес форум болон “Монголын сайхан орон” сэдэвт тоглолт, гэрэл зургийн болон морин хуурын үзэсгэлэн зохион байгуулна.
-
Улстөр нийгэм2025/03/13
Эгийн голын УЦС-ын туслах далангийн ТЭЗҮ боловсруулах зардлыг Засгийн газар бата...
-
Цаг үе2023/03/24
Дархан-Уул аймгийн "Өргөө" кино тeaтрт гарсан галыг бүрэн унтраажээ
-
Цаг үе2024/06/17
Ойрын өдрүүдэд ихэнх нутгаар дуу цахилгаантай бороо орох тул болзошгүй эрсдэлээс...
-
Шударга мэдээ2025/10/08
Х.Нямбаатар: Эзэнгүй нохой, муурыг хамгаалах төвд аваачиж, мэс ажилбараар үржлий...