Урлаг спорт
“Бар жилийн сар шинийг хамтдаа тэмдэглэе” соёлын солилцооны цуврал арга хэмжээ эхэллээ
“Бар жилийн сар шинийг хамтдаа тэмдэглэе” Хятад Монголын цагаан сарын соёлын солилцооны цуврал арга хэмжээ албан ёсоор эхэлж, өчигдөр хоёр улсын хамтарсан цахим хэвлэлийн бага хурал боллоо.
Энэ удаагийн арга хэмжээ нэгдүгээр сарын 25-ны өдрөөс эхэлж, хоёрдугаар сарын эцэс хүртэл үргэлжлэх болно. Үүнд цагаан сарын сэдэвт концерт, өвлийн олимпыг угтах цуврал соёлын арга хэмжээ, содон уран сайхны нэвтрүүлгүүд, нэг болон олон ангит уран сайхны кино, цагаан сарын сэдэвт богино видео, халуун сэтгэлийн солилцооны арга хэмжээ гэсэн зургаан төрлийн 33 бүтээлийг манай цахим сайтууд болон зарим телевизээр үзэгчдэд толилуулахаар болсон байна. Үүнд:
Нэг. Цагаан сарын сэдэвт концерт
- Бээжингийн үндэстний хөгжмийн чуулгын найрал хөгжим “Цагаан сарыг тэмдэглэе”, “Эртний хэв намбаатай хөгжмийн чуулган”-ыг орчуулан хүргэнэ.
- “Хайр бялхсан Хятад.Загас лууны жүжиг-2022 оны өвлийн олимпоор цагаан сарыг угтан хамтаар ирээдүйг зорьё” телевизийн концертыг орчуулан хүргэнэ.
3. 2022 оны Өвөр монголын радио телевизийн цагаан сарын концерт, “Мандсан төрийн магтаал” монгол хэлээрх цагаан сарын концерт, “Найрамдлын хадаг” Өвөр монголын радиогийн уран сайхны концерт.
Хоёр. Өвлийн олимпыг угтсан мөс цасны соёлын арга хэмжээ
- “Умардын мөс цасны аялал жуулчлалыг гадаадад түгээн дэлгэрүүлэх улирал” цуврал видеог орчуулан хүргэнэ.
- Том оврын мөсөн дээрх бүжгийн дэвжээн “Хөлөнбуйрын хайр”-ыг орчуулан хүргэнэ. уг нэвтрүүлэг нь мөсөн дээрх бүжиг, онц ур чадвар, илбэ болон өндөр огторгүйд тоглохыг уялдуулсан нэгэн цор ганц соёлын үзүүлбэр болно
- “Мөс цасны зүүдэн хот-Рашаан” сурталчилгааны бичлэгийг орчуулан хүргэнэ, Хятадын Өвөр монголын Рашааны мөс цасны элбэг баян баялаг болон үзэсгэлэнт өвлийн үзэмжийг танилцуулна.
Гурав. Уран сайхны нэвтрүүлгүүд
- “Мөрөөдлийн Бээжин” хотын төрхийг харуулсан баримтат киног орчуулан хүргэнэ.
- Хэбэй мужийн онцлогтой уран сайхны тоглолт “Хатанголын хойд талын Янь Жао улсын соёл”-ыг орчуулан хүргэнэ.
- “Романтик тал нутаг” бүжгийг орчуулан хүргэнэ.
- Цагаан сарын онцгой нэвтрүүлэг “Он жилийн дуулал”-ыг орчуулан хүргэнэ.
- Том оврын нутгийн дуурь “Ээж нуур”-ыг орчуулан хүргэнэ.
Дээрх концерт, содон сонин нэврүүлүүдийг цахим сайтуудаар дамжуулан үзэгчдэд хүргэх юм бна.
Дөрөв. Кино
Энэ жил “Төрийн хүүхэд” болон хүүхэлдэйн уран сайхны кино “Мөрөөдөлтэй хүү”-г Монгол улсын 3 телевизээр анх удаа орчуулан хүргэнэ.
- Улаанбаатарын телевиз, ТВ2 телевизээр “Төрийн хүүхэд” 40 ангит уран сайхны киног хүргэнэ.
- Улаанбаатарын телевизээр хүүхэлдэйн олон ангит кино “Мөрөөдлийн хүү”-г анх удаа нэвтрүүлнэ.
- .ТВ2, ТВ6, STAR телевизээр “Бээжингийн амраг хосын үлгэр”, “Зам туршийн гайхамшиг” кино, олон ангит уран сайхны кино “Гэр хотлоорын хоол”, “Санаа нэгтэй айл өөд”, “Хөгшин нөхөр”, “Лүдингийн адал явдал”, “Өд тэнгэрт ниссэн нь”, “Нэг зарц хоёр эзэн”, “Тэр жил бид гал залуу байсан”, “Хоёул гэрлэе” зэргийг нэвтрүүлнэ.
Тав. Цагаан сарын сэдэвт богино видео
“Цагаан сарын үнэр амт”, “Цагаан сарын амтат хоолоо хамт харуулъя” зэрэг цуврал богино видео, Хятадын цагаан сарын уламжлалт соёлын зан заншлийн дундаас цаасан хайчилбар, хос уянга, цонхны цэцгийн агуулга болон бэлгэ тэмдэг зэргийг танилцуулна. Мөн Хятадын цагаан сар” богино видео үзүүлнэ.
Зургаа. Халуун сэтгэлийн солилцооны арга хэмжээ
“Цахим цагаан сарын золголт”-ын арга хэмжээ. Цагаан сарын хугацаанд ӨМӨЗО-ны ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн алба, соёл аялал жуучлалын танхим, Өвөр монголын өдрийн сонин, Өвөр монголын радио телевиз, Өвөр монголын урлагийн театр зэрэг байгууллага, вичатаар дамжуулж цагаан сарын баяр хүргэх, цахимаар холбогдох, цагаан сарын золголт хийх видео бэлтгэх зэрэг аргаар, Монгол улсын найрамдалт хамтын ажиллагаатай байгууллагуудын хүмүүст халуун сэтгэлийн мэндчилгээ блон цагаан сарын сайн сайхны ерөөл дэвшүүлэх болно.
Урлаг спорт
Чингис хаан үзэсгэлэн ирэх онд Берлинд нээгдэнэ
Чингис хаан Үндэсний музейн захирал, Академич С.Чулуун ХБНГУ-ын Берлиний Улсын Музейн бүрэлдэхүүн дэх Пруссийн Соёлын Өвийн Сангийн харьяа Өвөг ба Эртний Түүхийн музейн захирал Др.Проф. Маттиас Вемхофф,тус музейн эрдэм шинжилгээний ажилтан Доктор Антон Гасс нартай өчигдөр албан уулзалт хийжээ.
Уулзалтын үеэр Берлинд ирэх онд зохион байгуулагдах үзэсгэлэнгийн бэлтгэл ажил болоод музей хоорондын хамтын ажиллагааны хүрээнд хийгдэх гэрээ, каталог, дагалдах хөтөлбөр, реклам зар сурталчилгаа бусад асуудлаар ярилцаж тохиролцов.
Дашрамд мэдээлэхэд, Чингис хаан Үндэсний музей нь гадаад харилцаа хамтын ажиллагаандаа ихээхэн анхаарч ажилласнаар одоогийн байдлаар 2023 онд Франц улсын Нантын түүхийн музейд Чингис хааны тухай олон улсын үзэсгэлэн, 2024 онд Европийн улс орнуудад хадгалагдаж байгаа.
Монголын эзэнт улстай холбоотой ховор нандин дурсгалууд багтсан “Чингис хаан: Монголчууд дэлхийг өөрчилсөн нь” үзэсгэлэнг эх орондоо дэлгэж, 2025 онд Чех Улсын Прага хотноо “Чингис хаан” үзэсгэлэн, Япоын Осака хотноо “World expo2025” үзэсгэлэнд Монголын эзэнт гүрний түүхийг харуулсан үзмэрүүдээрээ оролцсон бол, хэдхэн хоногийн өмнө Швейцарын Холбооны улсын Цюрих хотын хамгийн том урлагийн музей болох Ритбергийн музейд “Монгол орон: Цаг хугацааны аялал” үзэсгэлэнг дэлгэж Европчуудад Монголын түүх, соёлыг сурталчан хүргэж байна.
Урлаг спорт
Нүүдэлчдийн түүхийг орчин цагтай холбон цаг хугацаагаар аялуулж эхэллээ
Чингис хаан Үндэсний музей нь Швейцарын Ритберг музейтэй хамтран “Монгол орон: Цаг хугацааны аялал буюу Mongolia-A Journey Through Time” тусгай үзэсгэлэнгээ Цюрих хотноо (2025.10.23) дэлгэж нээлтээ хийжээ.
Үзэсгэлэнгийн нээлтэд Монголын талаас ССАЖЗЯ-ны ТНБД-ын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Б.Даваацэрэн, Чингис хаан Үндэсний музейн захирал, Академич С.Чулуун, Соёл, урлагийн газрын Урлаг, уран бүтээлийн газрын дарга С.Дэлгэрмаа, ШУА-ийн Археологийн хүрээлэнгийн захирал Г.Рэгзэн, Хархорум музейн захирал Т.Баяраа, Швейцарын Холбооны Улс дахь Байнгын төлөөлөгч бөгөөд Элчин сайд Д.Гэрэлмаа болон эрдэмтэн судлаачид, Швейцарын талаас Цюрих хотын захирагч Коринне Маух, Ритбергийн музейн захирал Aннетт Бхагват болон бусад төлөөлөл 200 гаруй үзэгчид оролцлоо.
Их эзэн Чингис хааныхаа суу алдрыг дэлхийн дахинд түгээх, нүүдлийн иргэншилт Монголчуудын өв соёлыг сурталчлан таниулах, Чингис хаан болон Монголын эзэнт гүрний хүн төрөлхтний түүхэнд үзүүлсэн нөлөө, түүхэн үнэнийг ирээдүй хойч үед зөв танин мэдүүлэх зорилгоор Чингис хаан Үндэсний музей, Хархорум музей ШУА-ийн харьяа Археологийн хүрээлэн хамтран 162 дэсийн 235 үзмэр, эд өлгийн зүйлсээр баяжуулан дэглэсэн үзэсгэлэн нь ирэх оны хоёрдугаар сарын 22-ны өдрийг хүртэл дэлгэгдэнэ.
Уг үзэсгэлэн Монгол орны талаарх хэвшмэл ойлголтыг өөрчлөхийн зэрэгцээ орчин үеийн урлагийг Монголын түүхтэй холбон гаргаж үндсэн гурван хэсгээс бүрдэж буй юм. Хүннү гүрнээс Монголын эзэн гүрэн хүртэлх 1-14 зуунд ЕвроАзийн соёл, техник бараа бүтээгдэхүүний солилцоонд Монголчууд эртний соёлын бүс нутаг байсныг маш сонирхолтой байдлаар дүрслэн үзүүлж байна.
Үзэсгэлэнг нээж ССАЖЗЯ-ны ТНБД-ын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Б.Даваацэрэн хэлэхдээ “Энэхүү үзэсгэлэн нь эртний нүүдэлчдийн мянганаар хэмжигдэх өв уламжлал,үндэсний сэтгэлгээний цөмийг орчин цагийн хүмүүнд хүргэх онцгой завшаан болоод Монголын ард түмний түүхийн замнал, урлагийн өв, оюун санааны гүн гүнзгий илэрхийлэл юм. Соёл нь улс орнуудыг холбодог хамгийн хүчирхэг хэл, үзэсгэлэн нь тэр гайхамшигт хэлний тод жишээ юм” гэдгийг тодотгов.
Тэрбээр Чингис хаан Үндэсний музейн захирал, академич С.Чулуун “ Монгол орон: Цаг хугацааны аялал үзэсгэлэн нь Монголын нүүдэлчдийн түүхийг бүрэн хэмжээнд харуулахын зэрэгцээ нүүдлийн ертөнцөд биднийг хөтлөн хүргэж илүү гайхамшиг, илүү өндөр технологи, ур чадварыг мэдрүүлэх болно. Ирээдүй болгон гайхамшиг биш, харин өнгөрсөн нь түүнээс ч дутуугүй бишрүүлнэ. Зөвхөн цаг хугацаагаар аялах төдий зүйл биш шинэ мэдлэгийг өнгөрснөөс олж, ирээдүйд илгээх зурвас юу болохыг энэхүү үзэсгэлэнгээр дамжуулан мэдрэх болно” хэмээн онцлон хэллээ. Ритбергийн музей нь Монгол болон Дорно дахины өв соёлын цуглуулгаараа гайхамшигтай Швейцар улсын хамгиийн том урлагийн музей бөгөөд Монголын соёлын өвийг дэлхийн дахинд сурталчлан таниулах үйлсэд бидэнтэй үргэлж хамтран ажилладагт талархлаа илэрхийлье гэв.
Чингис хаан Үндэсний музей нь энэ жил Чех Улсын Прага хотноо “Чингис хаан” үзэсгэлэн, Япоын Осака хотноо “World expo2025” үзэсгэлэнд Монголын эзэнт гүрний түүхийг харуулсан үзмэрүүдээрээ оролцсон бол, Швейцарын Цюрих хотноо анхны үзэсгэлэнгээ дэлгэж Европийн үзэгчдэд хүргэж байна.
Тус үзэсгэлэнг Чингис хаан Үндэсний музейн куратор Л.Есөнтэй, Үзмэрийн бүртгэл хариуцсан бүртгэл мэдээллийн санч С.Буянжаргал нар Монголоос үзмэрүүдийг хариуцан авчирч Ритбергийн музейд хүлээлгэн өгч, зохион байгуулалтын бэлтгэл ажлыг ханган танхимуудад дэглэлтийн ажлыг бүрэн гүйцэтгэв.
Эх сурвалж: Чингис хаан Үндэсний музей
Урлаг спорт
“Бахрейн 2025”: Монголын муайтай спортын тамирчин М.Бямбацогт хүрэл медаль хүртлээ
Азийн залуучуудын наадмын муайтай спортын төрөлд Спортын мастер М.Бямбацогт 54 кг-ийн жинд Хүрэл медаль хүртэж, Монголын багийн медалийн буухиаг үргэлжлүүллээ.
Түүний жинд 19 тамирчин өрсөлдсөнөөс манай тамирчин Палестин, Туркменистаны тамирчдыг ялж, улмаар мөнгөн медаль хүртсэн Камбожийн тамирчин Чонг Висалд ялагдсанаар ийнхүү хүрэл медаль хүртлээ. Алтан медалийг Узбекистаны тамирчин Нурхужаев Мукаффар хүртсэн байна.
Монгол Улсаа төлөөлөн муайтай спортын төрөлд тамирчин М. Бямбацогт, Ч.Есүй, М. Энх-Учрал, Б. Бадам, С. Бямбажав нарын таван тамирчин дасгалжуулагч багш Э. Мөнхбаатар, Н.Идэрмөрөн нарын удирдлага дор амжилттай оролцож ийнхүү тэмцээнээ өндөрлүүллээ.
