Шударга мэдээ
Парламентын боловсролын сурагчдын анхны клуб байгуулагдлаа

Улсын Их Хурлын Тамгын газраас 2021 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрөөс “Парламентын боловсрол” хөтөлбөрийг санаачлан хэрэгжүүлж эхэлсэн билээ. Хоёр дахь жилдээ амжилттай хэрэгжиж буй тус хөтөлбөрийн хүрээнд 102 багшийг сургагч багшаар бэлтгэсний нэг нь Нийслэлийн ерөнхий боловсролын 148 дугаар сургуулийн багш Г.Баярмаа юм. Тэрбээр энэ хөтөлбөрөөс олж авсан мэдлэг, мэдээллээ сурагчдадаа хуваалцахын зэрэгцээ үе тэнгийнхний нөлөөллийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхээр зорьж, анхны “Парламентын боловсрол” клубийг 2022 онд өөрийн сургууль дээрээ санаачлан байгуулжээ.
Тус клубт нийгмийн ухааны чиглэлээр мэргэжил эзэмшихээр сонгосон 9-11 дүгээр ангийн 18 хүүхэд хамрагдаж, “Парламентын боловсрол” хөтөлбөрийн гарын авлагад тусгасан 14 сэдвийн хүрээнд өөрсдийн мэдлэгээ өргөжүүлжээ. Клубийн хүүхдүүд Төрийн ордонд зочилж, “Үндсэн хууль” сэдвийн хүрээнд анхны хичээлээ хийж, УИХ-ын үйл ажиллагаа, хууль тогтоох үйл явцтай танилцсан байна.
Г.Баярмаа: Оролцоотой, идэвхтэй, зөв төлөвшилтэй, үзэл бодлоо ханаа ч илэрхийлж чаддаг иргэнийг төлөвшүүлэхийг зорьдог
“Ардчиллын үнэт зүйлс, үндсэн зарчим, 21-р зууны ардчилсан үйл явцын онцлогийн тухай мэдлэгээ сайжруулахын зэрэгцээ өөрийн оронд болон дэлхий дахинд болж буй засаглалын шинэ ололт амжилт, саад бэрхшээл, гэтлэн давах арга замын талаарх хэлэлцүүлэг, ярилцлагад идэвхтэй оролцох нь парламентын боловсролын гол шалгуур бөгөөд парламентад юу болоод өнгөрснийг шүүн хэлэлцэх бус, болж буй үйл явдалд иргэд дангаараа эсвэл хамтран нөлөөлж чадах, эсэхээр ач холбогдол нь хэмжигдэнэ. Хүүхэд залуучуудад ийм чадварыг алхам алхмаар эзэмшүүлэх замаар хууль тогтоох үйл ажиллагаанд санаачилгатай оролцож, эрхээ эдэлдэг, идэвхтэй, зөв төлөвшилтэй, үзэл бодлоо хаана ч илэрхийлж чаддаг иргэнийг төлөвшүүлэхийг зорьж байна. Ийм учраас клуб байгуулсан” хэмээн Г.Баярмаа багш ярилаа.
Энэ хичээлийн жилд Г.Баярмаа багш сурагчдынхаа илтгэх урлах, мэтгэлцэх чадварыг дээшлүүлэхэд голлон ажилласан байна. Эхэндээ нэгнээсээ ичиж, бишүүрхэн ярьж чаддаггүй байсан хүүхдүүд нэг сарын дараа “Сумдын нэгтгэх эсэх” асуудлаар хоорондоо мэтгэлцэж, үе тэнгийнхээ хүүхдүүдийн дунд нэмэлт мэдлэг олгох нөлөөллийн ажлуудыг өөрсдийн санаачилгаар хийсэн байна. Тухайлбал, 7-8 дугаар ангийнхны дунд парламентын боловсролын АХА тэмцээнийг хийж, “Таны эрх бусдын эрхээр хязгаарлагддаг” аяныг өнгөрөгч 3 дугаар сард зохион байгуулжээ. Мөн “Урамтай өдөр-Маскаа зүүгээрэй” аяныг өрнүүлсэн байна.
Сурагчид: Бид өөртөө итгэлтэй болсон. Оролцоо ямар чухлыг ойлгосон
Бүрэг ичимхий, өөртөө итгэлгүй байдлаасаа гарч, идэвхтэй, оролцоотой болсон. Багаар ажиллахад суралцаж, хамт олны уур амьсгал сайжирч, нэгдмэл болж байгааг өдөр тутамдаа мэдрэх сайхан байгаа талаараа сурагчид хэлж байв.
О.Мөнх-Эрдэнэ: "Парламентын боловсрол" клубт хамрагдах сонирхолтой хүүхдийн тоо улам нэмэгдэж байгаа
Нийслэлийн ерөнхий боловсролын 148 дугаар сургуулийг Баянзүрх дүүргийн 19 дүгээр хорооны нутагт дэвсгэрт 2021 онд барьж, ашиглалтад оруулжээ. Нийт 1700 гаруй хүүхэдтэй үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа бөгөөд энэ сургуульд 12 орчим сурагчдын клуб ажилладаг байна. "Парламентын боловсрол" клубт хамрагдах сонирхолтой сурагчдын тоо нэмэгдэх болж. Энэ клубийн үйл ажиллагааг сургуулийн удирдлагаас улам дэмжиж, өргөжүүлэхээ сургуулийн захирал О.Мөнх-Эрдэнэ амласан юм.
Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, хууль зүйн ухааны доктор Л.Өлзийсайхан “Парламентын боловсрол” хөтөлбөрийн үзэл санаа, зорилгыг хэрэгжүүлж чадсан “онцлох сургууль, онцлох багш, онцлох хүүхдүүд”-тэй уулзаж, ярилцав.
Л.Өлзийсайхан: “Парламентын боловсрол” хөтөлбөр яг ийм клубийг, яг л ийм идэвхтэй, өсөж дэвших хүсэл эрмэлзэлтэй өсвөр үеийнхнийг бий болгохыг зорьсон
“Өөрсдийн санаачилгаар “Парламентын боловсрол” хөтөлбөрийн үзэл санаа, зорилгыг ойлгож, энэ клубт элсэж, нэгэн хичээлийн жилийн хугацаанд хамтдаа хөгжсөн гэдгийг сонсох энэ хөтөлбөрийг анх 2018 онд санаачилгыг гаргаж байсан хүний хувьд хамгийн баяртай мөчүүдийн нэг байлаа. Тийм учраас өнөөдөр Та бүхнийг зорьж уулзахаар ирсэн юм. “Парламентын боловсрол” хөтөлбөр яг ийм клубийг, яг л ийм идэвхтэй, өсөж дэвших хүсэл эрмэлзэлтэй өсвөр үеийнхнийг бий болгохыг зорьсон. Бидний алсын хараа, холын мөрөөдөл бодитой хэрэгжиж байгаад баяртай байна. “Парламентын боловсрол” клубийн хүүхдүүд хөтөлбөрийн үндсэн сургалтаас гадна олон нөлөөллийн ажлуудыг өөрсдөө санаачлан хийж, үеийн найзууд, сургуулийн хамт олон, гэр бүлийнхэндээ хүрч ажиллажээ. Үүнийг л жинхэнэ, бодитой, идэвхтэй оролцоо гэж хэлээд байгаа юм. Та бүхэн нийгмийнхээ хөгжилд ингэж оролцож байна гэдэг нь өөрөө маш их мэдлэг, ур чадвар, туршлага олж авах гол түлхүүр нь байдаг. Мэдлэг мэдээлэл бол хүч юм” хэмээгээд хүүхэд залуучууд энэ хүч чадлыг ухамсарлаж, өөрийгөө хүчирхэгжүүлэн, бидний хамтын үнэт зүйл болсон ардчилал, хүний эрх, Үндсэн хуулийн тухай ойлголт, мэдлэгээ гүнзгийрүүлэх нь орчин үеийн иргэн хүний хөгжлийн гол чиг хандлага болж буйг дурдав.
Түүнчлэн Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Л.Өлзийсайхан “Парламентын боловсрол гэж юу вэ?”, “Парламентын боловсрол” хөтөлбөрийн цаашдын зорилгын талаар танилцуулсан.
Улсын Их Хурлын Тамгын газраас Монгол Улсын Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал, ардчилал, хүний эрхийн суурь ойлголтуудыг хүүхэд багачуудад ойлгомжтойгоор хялбаршуулан тайлбарласан “Үндсэн үлгэр” номыг зохиолч, сэтгүүлч, яруу найрагч Р.Эмүжинтэй хамтран бүтээсэн юм.
Р.Эмүжин: Дэлхийн хэмжээний мэдлэг, боловсролтой иргэдийг төлөвшүүлэн бэлтгэх нь бидний үүрэг. Мэдлэгийн хүчийг бий болгохын тулд унших хэрэгтэй
“Ажил мэргэжлийн онцлогтой холбоотойгоор Үндсэн хуулийг 10 гаруй удаа уншиж байсан ч өөрт шууд хамааралтай 18 эрх, 5 үүргийнхээ тухай тогтож уншиж байгаагүйгээ номын зохиолч үгийнхээ эхэнд онцлов. Үндсэн хуулиа багачуудад таниулмаар байна, тэгж байж ардчилсан парламентын засаглалаа ирэх цагийнханд атгуулна. Тиймээс хоёр хүүгээрээ номын зургаа зуруулж, энгийн үлгэрээр дамжуулан улсын ирээдүйг залгамжилж авах хойчийн эздэд зориулсан номоо гаргалаа. Дэлхийн хэмжээний мэдлэг, боловсролтой иргэдийг төлөвшүүлэн бэлтгэх нь бидний үүрэг. Мэдлэгийн хүчийг бий болгохын тулд унших хэрэгтэй” гээд “Үндсэн үлгэр”-ээс эрхээ мэдэж, үүргээ ухамсарлаж ойлгохыг номын зохиогч Р.Эмүжин сурагчдад захив хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газраас мэдээлэв.Шударга мэдээ
Лаг хатааж, шатаах үйлдвэрийн барилга угсралтын ажлыг 2026 онд эхлүүлнэ
Манай улсад лаг шатаах үйлдвэр байхгүй. Тиймээс Төв цэвэрлэх байгууламжаас гарч байгаа лагийг боловсруулж, хатааж, шатаах технологиор устгаж, эрчим хүч үйлдвэрлэх төслийг хэрэгжүүлэхээр Улаанбаатар хотыг хөгжүүлэх 24 мега төсөлд тусгасан. Үйлдвэрийн барилга угсралтын ажлыг 2026 онд эхлүүлнэ. Өнөөдрийн байдлаар төслийн ТЭЗҮ-ийг боловсруулж, Барилгын хөгжлийн төвөөр магадлуулсан.
Барилга угсралтын тендерийг зарлахаар бэлтгэл хангаж байгаа юм. Уг үйлдвэрийг төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр Сонгинохайрхан дүүргийн 20 дугаар хороонд буюу Улаанбаатар хотын бохир ус цэвэрлэх байгууламжийн урд талын 40 мянган ам.метр талбайд барина. Үйлдвэр олон улсын стандартад нийцсэн, байгаль орчинд ээлтэй технологийг ашиглан хоногт дунджаар 250 метр.куб лаг боловсруулж, 238 тонн лаг шатаах хүчин чадалтай. Харин жилд 843.200 метр.куб лагийг дахин боловсруулж, шатаалтын явцад гарсан утаа, хий зэргийг өндөр технологийн агаар цэвэршүүлэх системээр шүүх юм.
Үйлдвэрийн ач холбогдол:
- Төв цэвэрлэх байгууламжаас гарсан лагийг боловсруулж устгана.
- Нийслэлийн хөрс, ус, агаарын бохирдлыг бууруулна.
- Үнэрийн голомтыг арилгана.
- Эрчим хүч үйлдвэрлэнэ.
- Ажлын байр нэмэгдэнэ.
- Хаягдлыг дахин ашиглах боломж бүрдэнэ.
Шударга мэдээ
Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийнхөн 24 цагийн турш угаарын хийн эрсдэлээс сэргийлэн ажиллаж байна
Нийслэлийн Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төв нь айл өрхүүдэд суурилуулсан алсын зайн дамжуулагчтай угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмжид хяналт тавин ажилладаг. Тус төвийнхөн угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмжөөс ирж буй мэдээлэлд үндэслэн яаралтай арга хэмжээ авч, болзошгүй эрсдэлээс урьдчилан сэргийлж байна.
Өнөөдрийн байдлаар нийслэлд 122 мянган айлд угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмж ажиллаж байна. Эдгээр төхөөрөмжөөс ирэх мэдээллийг Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийн ажилчид 24 цагаар хянаж, угаарын хий илэрсэн айл өрхүүдтэй цаг алдалгүй холбогдож, анхааруулга сэрэмжлүүлэг хүргэдэг. Тодруулбал, хяналтын 20 оператор дөрвөн ээлжээр ажиллаж, ППМ100 болон түүнээс дээш заасан айл өрхүүдтэй бүртгэлтэй утасны дугаараар нь холбогдож, шаардлагатай тохиолдолд шуурхай баг явуулж, шалтгаан нөхцөлийг нь тодруулж, болзошгүй эрсдэлээс урьдчилан сэргийлж ажиллаж байна. Мөн шаардлагатай тохиолдолд засвар үйлчилгээний хэлтсийнхэн айл өрхүүдэд ажилладаг.
Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийн хяналтын системд нийслэлд ажиллаж байгаа бүх угаарын хий мэдрэгчийн дохиолол ирэх бөгөөд дараах түвшинд ангилан харуулдаг.
- Онц аюултай
- Аюултай
- Их бохирдолтой
- Дунд зэргийн
- Бага бохирдолтой
- Хэвийн
Галлагааны улирал эхэлснээс хойш тус төвийнхөн дэлгэцээр 15.525 дуудлага хүлээн авч, 31.050 хүний амь нас эрсдэхээс урьдчилан сэргийлжээ. Ингэхдээ 860 удаа гэрээт хяналтын ажилтныг угаарын дуудлагын дагуу холбогдож чадаагүй айл өрхүүд рүү явуулж, шаардлагатай арга хэмжээг авсан байна. Нийслэлийн долоон дүүрэгт 500 гэрээт хяналтын ажилтан албан хаагчид бий.
Тэд хяналтын төвөөс ирсэн угаарын түвшин өссөн тухай дуудлага мэдээллийн дагуу тухайн айлд хамгийн түрүүнд очиж анхны нөхцөл байдалтай танилцан, агаар сэлгэлт хийж, иргэдийг гарган, зөвлөгөө сэрэмжлүүлэг хүргэж 24 цагийн бэлэн байдалд ажилладаг. Гэрээт ажилтнууд угаарын хордлогын байдал хүндэрсэн, тусламж авах шаардлагатай иргэдийн тухай дуудлагыг эмнэлгийн байгууллагад өгч, шуурхай арга хэмжээ авах үүрэгтэй.
Угаар хийн хордлого илэрсэн айл өрхүүдийн нөхцөл байдал:
- Түлшний шаталт бүрэн дуусаагүй үед яндангаа авч өрхөө бүтээсэн
- Угаар мэдрэгч төхөөрөмжийг унтраасан, эвдсэн
- Зуух, пийшингийн бүрэн бүтэн байдал алдагдсан
- Яндан хөөлөөгүй гэх мэт шалтгаан нөхцөлийн улмаас угаарын хийн хордлого үүсэж байна
Шударга мэдээ
Иргэд, жолооч нарын анхааралд!
Өнөөдөр буюу 2025 оны 10 дугаар сарын 13-ний өдрийн 08 цагийн байдлаар орон нутгийн зарим зарим замд цас орж, халтиргаа гулгаа үүссэн тул анхаарал болгоомжтой зорчино уу.
Одоогийн байдлаар:
- Архангай - Цэцэрлэг
- Булган - Бугат, Булган, Бүрэгхангай, Могод, Орхон, Хутаг-Өндөр
- Завхан - Баянтэс, Баянхайрхан, Их-Уул, Нөмрөг, Тосонцэнгэл, Тэлмэн, Тэс
- Орхон - Баян-Өндөр
- Увс - Баруунтуруун, Зүүнговь, Малчин, Сагил, Түргэн, Улаангом, Өндөрхангай
- Хэнтий - Баян-Адрага, Биндэр, Дадал
- Хөвсгөл - Баянзүрх, Галт, Жаргалант, Рашаант, Тосонцэнгэл, Цагаан-Уул, Цэцэрлэг, Шинэ-Идэр, Эрдэнэбулган аймаг, сумдад цас орсон байна.
-
Цаг үе2025/06/17
Улаанбаатарт дуу цахилгаантай аадар бороо орно
-
Улстөр нийгэм2025/09/12
Засгийн газар Mining AI санаачилга хэрэгжүүлэхээ хөрөнгө оруулагчдад зарлалаа
-
Цаг үе2024/10/10
Гадаад хэргийн яамны уулзвараас Олимпын гүүр хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
-
Шударга мэдээ2021/12/02
Нийгмийн салбарын уялдаа холбоог сайжруулах талаар санал солилцлоо