Цаг үе
Жилд дунджаар сая гаруй эмэгтэй хөхөндөө силикон шахуулдаг

Хүүхнүүд хөхөө сайхан хэлбэртэй, том байлгахын төлөө бүхнийг хийхэд бэлэн байдаг. Гэтэл зарим нь хэтэрхий том хөхнөөсөө болоод хүзүү, сээр нь байнга өвдөх, мөн таарах хөхөвч олдохгүй “ихэр хүүхдийн малгай” адил юм хайх хэрэг гардаг. Тиймээс тэдний зарим нь хэт том хөхөө багасгах, унжсан бол сойлгох мэс засал хийлгэдэг.
Хөхний хэлбэр болон хэмжээгээ голсноос болж эмэгтэйчүүд өөртөө сэтгэл хангалуун байж чаддаггүйгээс сексийн амьдралдаа ч тааруу ханддаг болох нь энүүхэнд. Сайхан хөхтэй байснаа хүүхэд төрүүлээд унжсанаас үүдэн уур уцаартай нэгэн болох бөгөөд энэ нь гэр бүлийн хэвийн уур амьсгалд ч сөргөөр нөлөөлж эхэлдэг. Гэхдээ өнөөдөр том хөхгүй, хөх муутай байх нь толгой гашилгаад байх асуудал биш болсон. Энэ тал дээрх судалгааны ажлууд хөгжингүй улс оронд их хийгддэг болсон. Тэдгээр оронд хөхний гоо сайхны мэс заслын эрэлт хэрэгцээ ч их байдаг.
Ер нь бол хөх томруулахад механик арга буюу иллэг, гормон эмчилгээ, тосон түрхлэг, эм, тариа хэрэглэх, гель тарих, имплант суулгах зэрэг хэд хэдэн арга байдаг.
Гэхдээ аппаратын тусламжтай иллэг хийх болон гормон эмчилгээ зэрэг нь эмчилгээний явцад л хөхийг бага зэрэг томруулахаас биш эмчилгээ зогсонгуут хэлбэр хэмжээ нь хуучин байдалдаа орчихдог. Эдгээр эмчилгээ нь хөхний эд эсэд шууд нөлөөлж зарим тохиолдолд булчирхайг ч гэмтээж болох талтай.
Харин хөхний булчирхайг огт хөндөлгүйгээр томруулдаг, хамгийн найдвартай, урт хугацааны үр дүнтэй, олон хүүхнүүдийн хүслийг биелүүлж чаддаг арга бол имплант суулгах юм.
Имплант нь силикон ба физиологийн уусмалаар дүүргэсэн гэж хоёр янз байдаг. Силиконоор дүүргэсэн имплантыг 1992 онд АНУ-д хуулиар хорьсон ч Европын зарим улсад болон өмнөд хөршид өнөөг хүртэл мэр сэр суулгасаар байна. Харин физиологийн уусмалаар дүүргэгдсэн имплант нь аль ч улсын хуулиар хүлээн зөвшөөрөгдсөн байдаг бөгөөд дэлхий дээр жилд дунджаар сая гаруй эмэгтэйчүүд ийм хөх суулгуулдаг.
Физиологийн уусмалаар дүүргэдэг имплантыг суга, хөхний нөсөөт хэсэг мөн түүний доогуур аль нэг хэсэгт 1.5-2 см урттай зүслэг хийж тавьдаг. Мэс засал нь 30-40 минут үргэлжилнэ. Анхааруулж хэлэхэд имплант нь гэмтэл болон бусад гадны нөлөөнөөс болж хэдхэн сар цаашлаад тав, арван жилийн дараа ч хагарч болно. Гэхдээ энэ нь зургаан мянгад нэг тохиолдох бөгөөд имплантын доторх нь хүний биед хоргүй физиологийн уусмалаар дүүргэгддэг учраас дуслын тариа адил биед уусч ямар ч сөрөг нөлөө үзүүлдэггүй. Түүнчлэн “хөх” нь хагарсан тохиолдолд үнэгүй солих ёстой.
АНУ, Герман, Япон зэрэг орны компанийн имплантууд тусгай тэмдэг дугаартай байдаг. Өөрөөр хэлбэл, та өөртөө ямар үйлдвэрийн ямар дугаартай имплант тавиулснаа мэдэж байх хэрэгтэй. Гэвч эргүүлээд энэ гелийг биенээс авахдаа зөвхөн хөхтэй нь хамт тайрах л арга байдгийг анхаараарай. Ийм төрлийн имплантыг хүүхэд төрүүлээгүй тэр ч байтугай Европын зарим улсуудад насанд хүрээгүй хүний биед ч тавихыг зөвшөөрдөг.
Мөн янз бүрийн өвчин эмгэг, тэр тусмаа хорт хавдрын улмаас хөхөө тайруулсан эмэгтэйчүүдэд ч суулгуулдаг юм байна. Гадны биет суулгуулахаас татгалзсан нэг хэсэгт нь өөрийнх нь өөхийг сороод хөхөнд нь тарьж болох боловч аяндаа хэмжээ нь багасдаг учраас нэг их сайхан үр дүнтэй болдоггүй. Яагаад гэвэл хэдийгээр өөрийнх нь өөх ч гэсэн хөхний булчирхайн цоргыг бөглөж улмаар өөр өвчин эмгэг үүсгэж болох юм. Харин хэдий ийм “хиймэл хөхтэй” ч гэсэн хүүхдээ хөхүүлж болдог нь сайн мэдээ. Гэсэн ч энэ бүх арга нь тийм ч их хүсүүштэй зүйл биш дээ.
Цаг үе
Нийт дуудлагын 79 хувь буюу 96 нь объектын гал түймэр байна
Улсын хэмжээнд өнгөрсөн долоо хоногт /2025.10.06-10.12/ нийслэлийн 8 дүүрэг, 18 аймгийн 44 суманд аюулт үзэгдэл, ослын 121 удаагийн дуудлага бүртгэгдлээ.
Дуудлагын дагуу төв, орон нутгийн Онцгой байдлын байгууллагын алба хаагчид үүрэг гүйцэтгэж, 7 иргэний амь насыг авран хамгаалж, 46 иргэнийг утаажилтын бүсээс гаргаж, аюулгүй байдлыг ханган ажиллалаа.
Нийт дуудлагын 79 хувь буюу 96 нь обьектын гал түймэр, 7 хувь буюу 9 нь ой хээрийн гал түймэр, 12 хувь буюу 15 нь хүний үйл ажиллагаатай холбоотой осол, 2 хувь буюу 1 нь биологийн гаралтай аюулт үзэгдэл байна.
Цаг үе
2025-2026 оны өвөлжилтийн бэлтгэл ажлын хүрээнд 9518 тонн давс, 9590 тонн бодис нөөцөлж байна
Өнөөдрийн байдлаар нийслэлийн өвөлжилтийн бэлтгэл ажил 93 хувьтай үргэлжилж байна. Энэ хүрээнд УБЗАА-ны Тохижилт, хог хаягдлын удирдлагын газрын дарга Г.Билгүүнээс давс, бодисын нөөцийн талаар тодрууллаа.
Тэрбээр “Нийслэлийн хэмжээнд “Бид өвөлд бэлэн үү” аяныг зохион байгуулж, 48 ТҮК-ийн техник хэрэгсэл, давс, бодисын нөөцийн байдлыг газар дээр нь шалган ажилласан. Дүүргүүдийн өвөлжилтийн бэлэн байдал 95-98 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Нийслэлийн хэмжээнд зам талбайн цэвэрлэгээ, халтиргаа гулгаанаас сэргийлэх зориулалттай тусгай техник хэрэгслийг нэмэгдүүллээ. Тодруулбал, энэ онд давс, бодис цацагч 24, зам цэвэрлэгээний 111 тусгай зориулалтын машин, техникээр парк шинэчлэлт хийсэн. Өнгөрсөн оны хувьд 3075 тонн давс, 1000 орчим тонн бодисоор өвлийг давж байсан бол энэ онд дунджаар тав дахин их нөөцтэй буюу 9518 тонн давс, 9590 тонн бодисыг нөөцлөхөөр төлөвлөж буй. Өнөөдрийн байдлаар давсны нөөц бүрэн хангагдсан, бодисын нөөц 60-70 хувийн гүйцэтгэлтэй байна” гэлээ.
Цаашид УБЗАА-аас дүүргүүдэд дэмжлэг болох зорилгоор 1000 тонн давс, бодисыг нийлүүлэх худалдан авах ажиллагаа зохион байгуулж байгаа аж. Улаанбаатар хотын хэмжээнд 48 ТҮК-ийн 3000 гаруй зам талбайн ажилтан, 1000 орчим техник хэрэгсэлтэйгээр 15 сая ам метр талбайд цас, мөсийг цэвэрлэдэг. Иймд иргэд, аж ахуйн нэгж байгууллагууд цас их орсон үед ойр орчмын 50 метр газрын цасыг цэвэрлэж, хотын үйлчилгээний ажилчдад дэмжлэг үзүүлэхийг УБЗАА-ны Тохижилт, хог хаягдлын удирдлагын газрын дарга Г.Билгүүн уриалав.
Цаг үе
Нийслэлийн өвөлжилтийн бэлтгэл ажил 93 хувьтай үргэлжилж байна
Нийслэлийн 2025-2026 оны өвөлжилтийн бэлтгэл ажлыг хангах зорилгоор энэ оны нэгдүгээр сараас эхлэн нэгдсэн төлөвлөгөө гарган, шат дараалсан арга хэмжээнүүдийг авч хэрэгжүүлж байна. Уг төлөвлөгөөнд инженерийн дэд бүтэц, авто зам, тохижилт, бүтээн байгуулалт зэрэг нийт 750 төсөл арга хэмжээ тусгагдсан бөгөөд өнөөдрийн байдлаар өвөлжилтийн бэлтгэл ажил 93 хувийн гүйцэтгэлтэй үргэлжилж байна.
Тухайлбал,
- Дулаан хангамжийн салбарын өвөлжилтийн бэлтгэл ажил 98 хувь,
- ОСНАА 95.4 хувь,
- Цахилгаан хангамж 94,7 хувь,
- Эрүүл мэндийн газар 94 хувь,
- Боловсролын газар 88 хувь,
- Ус сувгийн Удирдах газар 86 хувьтай тус тус үргэлжилж байна. Төлөвлөсөн ажлуудыг аравдугаар сарын 30-ны өдөрт багтаан бүрэн дуусгахаар ажиллаж байна.
УБЗАА-ны Хотын инженерийн дэд бүтцийн газрын дарга Л.Алтангэрэл “Хотын хэмжээнд 100 гаруй км авто замыг шинээр тавьж, мөн хэмжээний зам засвар, шинэчлэлийг хийгээд байна. 88.4 км урт инженерийн шугамыг (гадна, гол шугам, дулаан, цэвэр ус) шинээр татсан. Энэ ажил нь сүүлийн 30 жилд хийгдээгүй томоохон бүтээн байгуулалт болсон. Мөн 15.6 км дулааны гол шугамыг өргөтгөн шинэчилсэн бөгөөд энэ өвөл хотын төв, төмөр зам, Зайсан, Зургаадугаар бичил хороолол, Баянзүрх дүүргийн 26-р хороо зэрэг томоохон бүсүүдийн дулаан хангамжийн чанар эрс сайжрах юм. Засаг даргын 2025.08.14-ны зөвлөлийн хурлаар өвөлжилтийн явцад хүндэрч болзошгүй сургууль, цэцэрлэг боловсролын байгууллагууд болон орон сууцны конторуудын шугам сүлжээний асуудлыг хэлэлцэж, нийт 6 тэрбум төгрөгийн нэмэлт санхүүжилт шийдвэрлэн, ес болон аравдугаар сард засвар шинэчлэлийн ажлыг хийж байна гэв’’.