Улстөр нийгэм
Ерөнхийлөгч Х.Баттулга зарим анги, байгууллага болон энхийг сахиулагчдад төрийн одон, медаль гардууллаа

Монгол Улсад орчин цагийн Зэвсэгт хүчин үүсэж хөгжсөний түүхт 100 жилийн ой, Монгол цэргийн өдрийг тохиолдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч Халтмаагийн Баттулга 2021 оны гуравдугаар сарын 18-ны өдөр зарим анги, байгууллагыг төрийн дээд одон, медалиар шагнах тухай зарлиг гаргасан. Мөн 2021 оны гуравдугаар сарын 15-ны өдөр “Энхийг сахиулагчдыг Төрийн одон, медалиар шагнах тухай” зарлиг гаргасан.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигийн дагуу шагнал гардуулах ёслолын үйл ажиллагаа 2021 оны тавдугаар сарын 09-ний өдөр Тавантолгой дахь Зэвсэгт хүчний Сургалтын нэгдсэн төвд болж, шагналыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч Халтмаагийн Баттулга гардууллаа.
Цэргийн гавьяаны улаан тугийн одонгоор шагнах тухай Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигт:
“…Монгол Улсад орчин цагийн Зэвсэгт хүчин үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ой, Цэргийн тагнуулын газрын түүхт 100 жилийн ой, Монгол цэргийн өдрийг тохиолдуулан Монгол Улсын тусгаар тогтнол, үндэсний аюулгүй байдлыг амь биеэ үл хайрлан батлан сахиж, эх орон, төр ард түмнийхээ өмнө өргөсөн тангарагтаа үнэнчээр зүтгэсэн тус газрын үе үеийн ажилтан албан хаагч, цэрэг офицер ахлагчдын гавьяа зүтгэлийг өндрөөр үнэлж, Тагнуулын ерөнхий газрын харьяа Цэргийн тагнуулын газрыг Цэргийн гавьяаны улаан тугийн одонгоор шагнасугай” гэжээ.
Цэргийн гавьяаны одонгоор шагнах тухай Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигт:
“…Монгол Улсад орчин цагийн Зэвсэгт хүчин үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ой, Монгол цэргийн өдрийг тохиолдуулан Монгол Улсын тусгаар тогтнол, газар нутгийн халдашгүй дархан байдлыг батлан хамгаалж, эх орон, төр, ард түмнийхээ өмнө өргөсөн тангарагтаа үнэнчээр зүтгэж, зэвсэгт хүчний тасралтгүй үйл ажиллагааг хангах үйлсэд оруулсан өндөр хувь нэмрийг үнэлж Зэвсэгт хүчний 234, 065, 303, 337 дугаар ангийг Цэргийн гавьяаны одонгоор шагнасугай” гэжээ.
Цэргийн гавьяаны одонгоор шагнах тухай Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигт:
“…Монгол Улсад орчин цагийн зэвсэгт хүчин үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ой, Монгол цэргийн өдрийг тохиолдуулан гамшиг ослоос иргэдийн амь нас, эд хөрөнгийг авран хамгаалах, бүх төрлийн гамшиг ослоос урьдчилан сэргийлэх үйлсэд онцгой гавьяа байгуулж, эх орон, төр, ард түмнийхээ өмнө өргөсөн тангарагтаа үнэнчээр зүтгэсэн тус байгууллагын үе үеийн ажилтан албан хаагч, офицер ахлагчдын гавьяа зүтгэлийг үнэлж Архангай аймгийн Онцгой байдлын газрыг Цэргийн гавьяаны одонгоор шагнасугай” гэжээ.
Энхийг сахиулагчдыг Монгол Улсын төрийн одон, медалиар шагнах тухай Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигт:
“Бүгд Найрамдах Өмнөд Судан Улсад явагдаж буй Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын мандаттай UNMISS энхийг сахиулах ажиллагаа, Исламын Бүгд Найрамдах Афганистан Улсад явагдаж буй Умард Атлантын гэрээний байгууллагын цэргийн хүчний тэргүүлсэн Шийдвэртэй дэмжлэг олон улсын ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэсэн хамгаалалтын ротын цэргийн багийн бие бүрэлдэхүүн, НҮБ-ын энхийг сахиулах ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэсэн алба хаагчдыг төрийн дээд одон, медалиар шагнасугай” гэжээ.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч Халтмаагийн Баттулга шагнал гардуулсныхаа дараа:
“Эрхэм генерал, офицер, ахлагч нар аа!
Энхийг сахиулагчид аа!
Мянга мянган жилийн баатарлаг түүхтэй өвөг дээдсийнхээ дайчин уламжлалыг омог төгөлдөр, нэр төртэйгөөр залгамжилж яваа монгол цэргүүд Та бүхэнд орчин цагийн Зэвсэгт хүчин үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойн халуун мэндийг дэвшүүлье. Түүнчлэн Монголын ард түмний үнэтэй хувь нэмэр оруулсан Аугаа эх орны дайны Ялалтын баярын мэндийг давхар хүргэе!
Монгол цэрэг бол бүрэн итгэл даах чадварлаг дайчид гэдгийг үйл хэргээрээ олон улсад нотлон харуулж, зэвсэгт мөргөлдөөн, иргэний дайны хөлд үрэгдэж яваа үндэстнүүдэд энх тайван, аюулгүй байдлыг авчрах, сахин хамгаалах үйл хэрэгт бодитой хувь нэмэр оруулж, төр засаг, цэргийн дээд удирдлагаас даалгасан үүргийг цэргийн ёсоор, тангаргаа сахин биелүүлсэн энхийг сахиулагч дайчид Та бүхэнд иргэдийнхээ өмнөөс болон хувиасаа чин сэтгэлийн талархал илэрхийлье.
Дэлхийн зарим бүс нутагт овог аймаг, шашин хоорондын сөргөлдөөн, үймээн самуун гарсаар байгаа нь энэ гараг дээр амьдарч буй хүн бүрийн сэтгэлийг түгшээсэн ээдрээтэй асуудал болсоор байна. Монгол Улс дэлхийн хамтын нийгэмлэгийн бүрэн эрхт гишүүний хувиар энх тайвныг сахиулах, аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх үйлсэд үүрэг хүлээж, хувь нэмрээ оруулах хариуцлагаа Та бүхнээр дамжуулан гүйцэтгэж байгаа юм.
Бүгд Найрамдах Өмнөд Судан Улс дахь НҮБ-ын энхийг дэмжих ажиллагаанд, мөн Исламын Бүгд Найрамдах Афганистан Улс дахь “Шийдвэртэй дэмжлэг” ажиллагаанд Монголын Энхийг сахиулагчид голлох үүрэгтэй оролцож, бэлэн байдал, үүрэг гүйцэтгэлт, сахилга зохион байгуулалтаараа ижил түвшний цэргийн багуудад үлгэр дуурайл болж, НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын тусгай төлөөлөгч болон Цэргийн хүчний командлалаас сайшаагдсан тухай мэдээг удаа дараа хүлээн авахдаа үргэлж Та бүхнээр бахдан омогшиж байснаа энд зориуд онцлон тэмдэглэе.
Монголын ард түмэн 1921 оны Ардын хувьсгалын ялалтаар эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо байлдан олж, энх цагтай учран золгосон түүхт 100 жилийн ойгоо тэмдэглэж байгаа энэ цаг үед эх орноо батлан хамгаалах, хилийн халдашгүй дархан байдлыг сахин хамгаалах, үндэсний аюулгүй байдлыг хангах, гамшиг ослоос иргэдээ авран хамгаалах, урьдчилан сэргийлэх үүргээ нэр төртэй биелүүлж, амжилт бүтээл, алдар гавьяагаа төр засгаараа үнэлүүлэн шагнагдсан Тагнуулын ерөнхий газрын харьяа Цэргийн тагнуулын газар, Зэвсэгт хүчний 065, 234, 303, 337 дугаар ангиуд, Архангай аймгийн Онцгой байдлын газрын хамт олонд халуун баяр хүргэж, гүн талархал илэрхийлж байна.
Орчин цагийн Зэвсэгт хүчин үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойн баярт жигдрэн жагсаж, цар тахлын хүндрэлтэй нөхцөлд ч эх орныхоо үүрэг даалгаврыг цэргийн ёсоор чанд биелүүлж, төрийн одон, медалиар шагнагдаж байгаа энхийг сахиулагч залуус, анги байгууллагууд, тэдгээрийн албан хаагчдад дахин халуун баяр хүргэе.
Эзэн Богд Чингис хааны туг дор эвлэлдэн нэгдэж, ялан дийлж явсан их өвгөдийн нэр төр, дайчин түүх, ялгуусан уламжлалыг Та бүхэн нэр төртэйгөөр залгамжилж, өндөрт өргөн явааг бахдан тэмдэглэе.
Мөнх тэнгэрийн хүчин дор Монгол цэргийн хийморь сүлд ямагт бадарч, энхжин мандтугай!” гэлээ.
Улстөр нийгэм
Монгол Улсын ирэх оны төсвийн төслүүдийг хэлэлцэж эхэллээ
Улсын Их Хурлын 2025 оны намрын ээлжит чуулганы 2025 оны есдүгээр сарын 18-ны өдрийн үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн газраас 2025 оны 09 дүгээр сарын 01-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай, Үндэсний баялгийн сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийн нэг дэх хэлэлцүүлгийг эхлүүллээ.
Улсын Их Хурлын 2025 оны 09 дүгээр сарын 15-ны өдрийн нэгдсэн хуралдаанаар хуулийн төслүүдийн талаарх Монгол Улсын Ерөнхий сайдын танилцуулга, энэ талаарх Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөлийн дүгнэлт, Үндэсний аудитын газрын дүгнэлттэй холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, хариулт авсан. Тухайлбал, Улсын Их Хурлын гишүүн О.Номинчимэг, 2022 онд прокурорын нийт төсөв 60 тэрбум төгрөг байсан бол 4 жилийн дараа 144 тэрбум төгрөг болж, хоёр дахин нэмэгдсэн байгааг дурдаад үүнийг прокуроруудаа чадавхжуулах, сургалт судалгаа хийх, Монгол Улсад шударга ёсыг тогтооход зарцуулагдаж байгаа эсэхийг тодруулсан.
Харин Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Пүрэвдорж, нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлого эхний долоон сарын байдлаар 1.2 их наядаар тасарч, улмаар оны эцэст 2.0 их наяд төгрөгөөр тасрах магадлалтай, улмаар төсвийн зарлага 1.6 их наяд төгрөгөөр хэтрээд буйг дурдаад ирэх оны төсвийн төсөлд орлого орлох, ханшид нөлөөлөх бүх асуудлаа тодорхой шийдэхгүй бол асуудал үүснэ гэдгийг анхааруулав.
Мөн гишүүд Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн өр төлбөрийн асуудлыг шийдэж, үйл ажиллагааг нь хэрхэн хэвийн болгох, эрүүл мэнд, боловсролын салбарын хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, багшийн цалин урамшуулыг нэмэх, боловсон хүчний хомсдлыг хэрхэн шийдвэрлэх, төрийн албан хаагчийн 36 сарын нэг удаагийн тэтгэмжийг он дамжуулан олгоно гэдгийг хэрхэн ойлгох талаар илүүтэй тодруулав.
Эрүүл мэндийн сайд Ж.Чинбүрэн Эрүүл мэндийн даатгалын асуудал ноцтой, тусламж, үйлчилгээ жигд, хүртээмжтэй байж чадахгүй байна. Иймд өчигдөр Засгийн газарт нөхцөл байдлын талаар танилцуулсныг хариултдаа онцлоод эрүүл мэндийн даатгалтай холбоотой өр үүсгээд, түүнийг нь Засгийн газар төлдөг буруу хандлагыг тогтоож болохгүй гэв. Эрүүл мэндийн даатгалын мөнгийг зөв зарцуулахад сэтгэл дутаад байна гэж салбарын сайд дүгнэлээ.
Мөн Боловсролын сайд Н.Наранбаатар хариултдаа, Багшийн мэргэжлээр суралцаж байгаа оюутнуудыг хөдөлмөрийн зах зээлрүү шилжүүлэх нь чухал асуудал болоод байна. Нийт төгсөгчдийн 30 орчим хувь нь л мэргэжлээрээ ажиллаж байгаа тул багшийн үндсэн цалинг нэмэх нь хамгийн чухал асуудал гэдэгтэй санал нэг байгаагаа дурдлаа. Түүнчлэн салбарын сайд багшийн хомсдолыг урт, богино хугацаанд шийдвэрлэхээр төлөвлөсөн зургаан багц арга хэмжээг танилцуулсан. Тухайлбал, сургалтын цагийн норм нь 19 цагт хүрэхгүй байгаа багшийг шилжүүлэн ажиллуулах, тэтгэвэртээ суусан багшийг дахин ажиллуулах, төгсөх дамжаандаа амжилттай суралцаж буй оюутнуудаас ажиллуулах, мөн баклаврын зэрэгтэй салбарын боловсон хүчнийг богино хугацаанд багшаар бэлдэж байна. Одоогоор 150 орчим хүн бэлтгэгдээд цагийн багшаар ажиллаж байна гэлээ.
Сангийн сайд Б.Жавхлан төрийн албан хаагчдын 36 сарын нэг удаагийн тэтгэмж олгох асуудлаар өмнө нь ийм зохицуулалт хийж байсныг дурдав. Тэрбээр, ирэх жил тэтгэвэрт гарах хүмүүс тэтгэмжийнхээ тал мөнгөө аваад, үлдэгдлийг нь он гараад авч болно. Эсвэл тэтгэвэрт гарах хүмүүсээ үргэлжлүүлэн ажиллуулж, 2027 он руу шилжүүлэх, бүр төсвийн ерөнхийлөн захирагчид хэмнэлтийг төсөв дотроо зохицуулалт хийгээд тэтгэмжид шилжүүлэх зэрэг олон хувилбараар шийдэх боломж байгаа. Энэ асуудлаас айхтар хохирол гарахгүй гэдгийг албан ёсоор хариуцлагатай хэлье хэмээв.
Гишүүд ирэх оны төсвийн төсөлд улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын 35 хувь нь авто зам, 18 хувь нь боловсрол, 14 хувь нь эрчим хүч, 8.0 хувийг эрүүл мэндийн салбарт, үүн дээр гадаадын зээл, тусламжийг тооцвол 20 хувь нь зам, 17 хувь нь боловсрол, 14 хувь нь эрчим хүч, 21 хувийг эрүүл мэндийн салбарт зарцуулахаар тусгагдсан буйг шүүмжлэв. Татвар төлөгчдийн мөнгийг эрчим хүч, боловсрол, эрүүл мэнд гэсэн гурван салбарт буюу хүний хөгжлөө дэмжих чиглэлд хэзээнээс зарцуулдаг болох талаар тайлбар хүслээ.
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар хариултдаа, Ер нь төсвийн төслийн ерөнхий агуулгаар нь харвал эрүүл мэндийн салбарт зарцуулж байгаа хөрөнгө 5.5, боловсролын салбарын төсөв хоёр дахин нэмэгдсэн. 1.2 их наяд төгрөг байсныг 2.4 их наяд төгрөгөөр нэмэгдүүлж сургууль, цэцэрлэг барих, цаашлаад 2028 онд ерөнхий боловсролын сургуулийг хоёр ээлжинд шилжүүлэх зорилт дэвшүүлэх зэргээр цогц өөрчлөлтүүдийг хийнэ гэдгээ онцлов. Тэрбээр хөрөнгө оруулалтаар шинэ зам барихгүй, ноднин жил эхлүүлсэн замуудыг барихад үргэлжлүүлэх шаардлагатай байна гэлээ.
Харин Сангийн сайд нэмэлт тайлбарыг хийсэн. Б.Жавхлан сайд, хөрөнгө оруулалтын бүтцэд эрчим хүч, автозамыг эхэнд эрэмбэлэх нь хамгийн зөв. Үүнийг хийхгүйгээр нэг ч эмнэлэг, нэг ч сургууль барьж чадахгүй. Тийм учраас хөгжлийн түүчээлэгч нь дэд бүтэц гэсэн хамгийн зөв онош тавигдаад сүүлийн таван жил эдгээр салбарт анхаарсан. Ойрын 5-10 жил ч энэ бүтэц нэг их өөрчлөгдөхгүй болов уу. Эрчим хүчний эх үүсвэрүүд нэмэгдэж, автозамууд баригдсанаар үүндээр тулгуурлан баялаг бүтээгчид, хувийн хэвшлийнхний хөрөнгө оруулалтууд нэмэгдэнэ. Ингэж л эдийн засгийн төвлөрөл саарна гэв.
Ингээд Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны цайны цаг болсон тул түр завсарлаж, үдээс хойших хуралдаанаар гишүүдийн асуулт, хариултыг үргэлжлүүлэхээр болов хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээлэв.
Улстөр нийгэм
Хүннү хотын дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажлууд үргэлжилж байна
Улаанбаатар хотын 2040 оны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөний дагуу нийслэлийн төвлөрлийг сааруулах, бүс нутгийн тэнцвэртэй хөгжлийг хангах зорилгоор Төв аймгийн Сэргэлэн сумын 31 мянган га газарт Хүннү хотыг байгуулахаар төлөвлөсөн.
Тус хотод 150 мянган хүн оршин суух бөгөөд 80 мянган ажлын байр бий болно гэж тооцоолж буй.
Мөн их, дээд сургууль, оюутны хотхон, төр захиргаа болон тээвэр логистикийн нэгдсэн цогцолбор байгуулж, эдийн засгийн чөлөөт бүс байхаар төлөвлөж байна.
Хүннү хотын дэд бүтцийн барилга угсралтын ажил өнөөдрийн байдлаар дараах байдлаар үргэлжилж байна. Тодруулбал,
- Цахилгаан хангамжийн ажил 86 хувь;
- Ус хангамжийн ажил 80 хувь;
- Үерийн хамгаалалтын сувгийн ажил 75 хувь;
- Мэдээлэл холбооны сүлжээний ажил 65 хувь;
- Ариутгах татуургын ажил 10 хувь;
- Дулаан хангамжийн ажил 10 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.
Улстөр нийгэм
Монгол Улсын Их Хурлын 2025 оны намрын ээлжит чуулган нээлтээ хийлээ
Улсын Их Хурлын чуулганы нээлтийн хуралдаанд, Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар, Үндсэн хуулийн цэцийн дарга, Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч, Улсын ерөнхий прокурор, Засгийн газрын гишүүд, Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн нарийн бичгийн дарга, Нийслэлийн болон Улсын Их Хуралд ажлаа шууд тайлагнадаг байгууллагын удирдлага, Монгол Улсад байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсанаас хойш ажиллаж байсан Улсын Их Хурлын дарга, Ерөнхий нарийн бичгийн дарга нар, Монгол Улсад суугаа Дипломат төлөөлөгчийн газар, Олон Улсын байгууллагын суурин төлөөлөгчийн газрын тэргүүнүүд уригдан оролцов.
Засгийн газраас өргөн мэдүүлээд байгаа Монгол Улсын 2026 оны төсвийн төслийг 1.3 их наяд төгрөгийн алдагдагдалтай боловсруулсан, боловсролын салбарт зарцуулах төсөв өмнөх оныхоос нэмэгдээгүй зэргийг Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан шүүмжилж, өвөлжилтийн бэлтгэлийг цаг алдалгүй, чанартай хангах шаардлагатайг анхаарууллаа.
-
Үзэл бодол2021/08/30
"Зүгээр битгий хая" аяныг дэмжин ажиллахаар боллоо
-
Улстөр нийгэм2024/01/11
УИХ: Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсгүүд
-
Улстөр нийгэм2022/11/02
Зэвсэгт хүчний жанжин штабын даргаар С.Ганбямбыг томилох саналыг дэмжлээ
-
Улстөр нийгэм2022/04/04
НД-ын Үндэсний зөвлөлийн гишүүдийг томилох талаарх нэр дэвшигчийн сонсголыг зохи...