Цаг үе
Хот төлөвлөлтөд салбарын судлаачид, мэргэжилтнүүдийн саналыг тусгаж, нээлттэй хамтран ажиллана

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Д.Сумъяабазар хот төлөвлөгч, инженер, архитекторууд болон энэ салбарын эрдэмтэн, судлаачид, их, дээд сургуулийн багш нартай зөвлөлдөх уулзалт хийлээ.
Улаанбаатар хотын Захирагч Д.Сумъяабазар:
-Жил ирэх тусам өсөн нэмэгдэж буй хүн амын төвлөрөл, үүнийг дагасан хот төлөвлөлт, дэд бүтэц, инженерийн байгууламжийн асуудлуудыг шийдэх, өмнөх алдаагаа засах талаар санал солилцохоор энэхүү уулзалтыг хийж байна. Цаашид Улаанбаатарыг нэг төвт хотоос олон төвт болгон тэлэх, ухаалаг бөгөөд оновчтой шийдлүүдийг нэвтрүүлэх, одоо тулгамдаж буй асуудлуудыг шийдэхэд инженер, судлаачид, архитекторуудын тооцоолол, аргачлал, санал бодол зайлшгүй шаардлагатай. Тиймээс хотын нийгэм, эдийн засаг, иргэдийн амьдрал, ая тухад онцгой нөлөөлөх чухал санал, санаачилга эндээс гарна гэдэгт итгэлтэй байна хэмээн уулзалтыг эхлүүлсэн юм.
Хөгжлөө зөвхөн хотоор бус, том зургаар харах хэрэгтэй
Улаанбаатар хотын төлөвлөлтөд тулгамдаж буй асуудлын нэг нь нутаг дэвсгэрээ тэлж хөгжих юм. Хүн амын төвлөрлийг ухаалгаар зохицуулахад хөгжлийг бүс нутгийн түвшинд авч үзэх нь чухлыг уулзалтын үеэр онцолж байв.
Улаанбаатар хотын ерөнхий архитектор асан, гавьяат барилгачин, зөвлөх архитектор Я.Шархүү:
-Миний тооцоолсноор 2040 он гэхэд Улаанбаатар хотын хүн ам 2.2 сая орчимд хүрнэ. Тэгэхээр хот цаашид нутаг дэвсгэрээ тэлж хөгжих шаардлагатай. Өөрөөр хэлбэл, төвөөсөө 50-150 км зайтай тэлж хөгжих учиртай. Ингэхийн тулд хөгжлөө зөвхөн хотын бус, Төв аймгийн хэмжээнд төлөвлөж, том зургаар харах хэрэгтэй байна. Нөгөө талаас хотыг тэлээд, хөгжүүлээд хүн амын төвлөрлийг шийдэхгүй. Хүний хөгжлийн индекс, амьдралын чанарыг бусад аймагт ч дээшлүүлж байж төвлөрөл саарна хэмээлээ. Түүнээс гадна төвлөрлийг дагасан эрсдэлийг бууруулахад анхаарах нь чухлыг судлаачид онцолж байв. Тухайлбал, хүн амаа гал түймэр, үерийн гамшгаас хамгаалахын тулд стандарт норм, хууль журмын хэрэгжилтэд хатуу хяналт тавих, эрсдэлээс сэргийлэх нөөц бүрдүүлэх шаардлагатай байгаа юм.
Зөвшөөрөлгүй барилгад дорвитой арга хэмжээ авахгүй бол энэ асуудал хэзээ ч шийдэгдэхгүй
Уулзалтын үеэр архитекторууд хот төлөвлөлттэй холбоотой саналаа Хотын даргад уламжилсан.
Монголын барилгын инженерүүдийн холбооны ерөнхийлөгч А.Ариунболд:
-Хот төлөвлөлтөд тулгамдаж байгаа асуудлын нэг яах аргагүй санхүүгийн эх үүсвэр. Үүнийг нийслэл өөрийнхөө боломжид тулгуурлаад шийдэхээр зорьж байгаад талархаж байна. Нөгөө талаар зөвшөөрөлгүй барьсан барилгуудын асуудал байна. Энэ бол одоо хэрэгжиж байгаа хууль, дүрмээ мөрдөхгүй байгаагийн уршиг. Тэгэхээр зөвшөөрөлгүй байж ажил нь эхэлсэн 107 барилгын асуудлыг цэгцлэх шийдлийг зоригтой гаргах хэрэгтэй байна. Үүний улмаас дур дураараа шийдвэр гаргаад, нам барилгын бүсэд өндөр барилга барих, эсвэл орон сууцны бүсэд үйлдвэр байгуулах асуудал гараад байгаа юм. Үүн дээр гаргалгаа гаргаад дорвитой арга хэмжээ авахгүй бол энэ асуудал хэзээ ч зогсохгүй хэмээлээ.
Мөн засаглалын тогтвортой байдлыг хангах, ингэснээр өмнөх шийдвэрүүд хэрэгжих хөрсийг бүрдүүлэх нь чухлыг онцолж байв.
Байгууллагуудын уялдаа холбоог хангах хэрэгтэй
МУИС-ийн Газар зүйн тэнхимийн багш, доктор, дэд профессор Г.Гантулга:
Хотыг 10, 20 жилээр төлөвлөдөг. Гэтэл энэ хугацаанд Засгийн газар, хотын удирдлага нь хэд хэд солигддогоос болоод шийдвэрүүд хэрэгждэггүй, үр дүн нь гардаггүй. Тэгэхээр эрх зүйн баримт бичгийн хувьд ч, эсвэл намын дотоод бодлогын хувьд ч энэ чиглэлд менежмент хийх хэрэгтэй. Салбартай холбоотой бас нэг асуудал нь байгууллага, Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг, яамд хоорондын уялдаа холбоо сул. Өөр хоорондоо уялдаагүй шийдвэр гаргаснаар хэрэгжүүлэх ажлууд зөрчилдөх нь бий. Ерөөс бодлогоо зангидаж, мэдээллийн сангаа нэгтгэх нь чухал гэсэн юм.
Хот төлөвлөлтөд байгаль орчинд ээлтэй концепцуудыг тусгах шаардлагатай
Цаашид хот төлөвлөлтдөө байгаль орчинд ээлтэй, эрчим хүчинд хэмнэлттэй концепцуудыг тусгаж өгөхийг ШУТИС-ийн Архитектурын салбарын эрхлэгч, доктор Г.Цовоодаваа онцолсон.
Хотоо хөгжүүлэх, төлөвлөх, шинэ шийдлийг нэвтрүүлэхэд төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийг бэхжүүлэх, хөрөнгө оруулагчийг татан оролцуулах нь чухлыг уулзалтын үеэр тодотгож байлаа. Мөн хууль, эрх зүйг боловсронгуй болгох, одоо хэрэгжиж буй хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулахдаа хот төлөвлөлттэй холбоотой заалтуудыг тусгах шаардлагатай байгааг салбарынхан хэлж байв.
Уулзалтын төгсгөлд Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Д.Сумъяабазар “Амьдарч буй хотоо төлөвлөх, хөгжүүлэхэд нэн хэрэгтэй санал бодлоо хэлж, уулзалтад хүрэлцсэн ирсэнд талархал илэрхийлье. Нийслэлийг дэлхийн бусад хотын адил хөгжүүлэхэд хууль, эрх зүй, төлөвлөлт, инновац, эдийн засгийн олон чухал ажлыг хийх хэрэгтэй байна. Цаашид хот төлөвлөлтөд мэргэжлийн судлаачид, салбарын мэргэжилтнүүд, холбоод, хувийн хэвшлийн байгууллагуудын санал, санаачилгыг тусгаж, хамтран ажиллахад хэзээд нээлттэй байх болно” хэмээв.
НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ, ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС
Цаг үе
Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу хөдөлгөөнт болон завьт эргүүл ажиллаж эхэллээ
Нийслэлийн Засаг даргын 2025 оны “Гол, усны ослоос урьдчилан сэргийлэх талаар авах зарим арга хэмжээний тухай” захирамжийг хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд өнөөдрөөс Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу хөдөлгөөнт болон завьт эргүүл ажиллаж эхэллээ.
Тодруулбал, нийслэлийн Онцгой байдлын газар, нийслэлийн Цагдаагийн удирдах газар, дүүргүүдийн Хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн хэлтсийн алба хаагчид Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу 9 чиглэлд ирэх есдүгээр сарын 21-ний өдрийг дуустал хөдөлгөөнт болон завьт эргүүл ажиллах юм. Энэ жилээс Сэлбэ гол дагуу хөдөлгөөнт эрүүл ажиллана. Нийслэлийн хэмжээнд гол, усны ослоос аврах, урьдчилан сэргийлэх завьт болон хөдөлгөөнт эргүүл 15 дахь жилдээ ажиллаж байна.
НИЙСЛЭЛИЙН ОНЦГОЙ КОМИСС
Цаг үе
Сүхбаатарын талбайн хоёр талын явган хүний замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж байна
Нийт 15 байршилд явган хүний замыг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчлэх ажил үргэлжилж байна. Үүний нэг болох Сүхбаатарын талбайн хоёр талын 5012 ам.метр талбай бүхий явган хүний зам засварын байршилд холбогдох албаныхан ажиллалаа.
Тухайн байршилд ажилласан УБЗАА-ны Тохижилт, хог хаягдлын удирдлагын газрын дарга Г.Билгүүн “Нийслэл хотын хэмжээнд төв магистрал зургаан гудамжинд байгалийн чулуун хавтангаар явган хүний зам хийж байна. Тухайлбал, Төв шуудангийн уулзвараас Сүхбаатарын талбайг тойрсон явган хүний замыг тодорхой хэсгүүдэд хувааж, ажлыг үргэлжлүүлж байгаа юм. Ажил гүйцэтгэхдээ явган зорчигчийн хөдөлгөөнд саад учруулахгүйн тулд иргэд чөлөөтэй зорчих гарцыг гаргасан” гэлээ.
Түүнчлэн явган замыг байгалийн боржин чулуун хавтангаар шинэчлэхдээ галаар шатаах, цохилттой дрилл ашиглан барзгар гадаргуу үүсгэх байдлаар технологийн шинэчлэлтийн ажлыг зарим шаардлагатай хэсэгт оруулж өгч байгааг ажил гүйцэтгэгчид хэллээ.
НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ, ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС
Цаг үе
Төр өөрөө бүсээ чангалах “ХЭМНЭЛТИЙН ТОДОТГОЛ”-ыг Засгийн газар хэлэлцэж эхэллээ
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны зургадугаар сарын 18-нд болж дараах асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэлээ.
Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах, ард иргэдийн амьжиргааг хамгаалах нь Засгийн газрын нэн тэргүүний зорилт. Шинэ Засгийн газрын эхний хуралдаанаар төрийн үрэлгэн зардлыг багасгах, төр өөрөө бүсээ чангалах “ХЭМНЭЛТИЙН ТОДОТГОЛ”-ыг хэлэлцэж байна. Сайд нар салбарын төсөвтэйгээ танилцаж ажиллахыг Ерөнхий сайд Г.Занданшатар үүрэг болгоод энэ сарын 20-ны баасан гаригт Засгийн газрын ээлжит бус хуралдаан зарлаж, дахин хэлэлцэж шийдвэрлэнэ гэдгийг мэдэгдлээ.
Тус төслөөр,
Нэгдүгээрт, оновчтой бүтэцтэй, цомхон, чадварлаг төрийн албыг бий болгоно. Ингэхдээ чиг үүрэг, бүтэц зохион байгуулалтыг сайжруулж, удирдах, гүйцэтгэх ажилтны зохистой харьцааг хангах өөрчлөлтийг оруулж, багш, эмчээс бусад төрийн албаны орон тоог есөн хувиар бууруулахаар тооцлоо.
Төрийн байгууллагуудын тэвчиж болох зардлыг хэмнэж, хэрэгжүүлж байгаа хөтөлбөр, арга хэмжээг хэмнэлтийн горимоор үргэлжлүүлэх, хэрэгжиж эхлээгүй хөтөлбөр, арга хэмжээний зардлыг бүрэн хэмнэх, цомхон, чадварлаг, бүтээмжтэй, цахим төрийг бий болгох арга хэмжээний хүрээнд нийт 1.9 их наяд төгрөгийг хэмнэхээр тооцжээ.
Төрийн албаны орон тоог цомхон болгохтой зэрэгцүүлэн төрийн ажил үйлчилгээг цахимд шилжүүлэх, бүтээмжийг дээшлүүлэх инновац бүрийг салбар бүрийн онцлогт нийцүүлэн нэвтрүүлж, иргэдэд хүрэх төрийн үйлчилгээний чанарыг дордуулахгүй байх зарчим баримтална.
Төрийн байгууллагуудын тэргүүн дэд, дэд, орлогч дарга нарын тоог бууруулах өөрчлөлтийн төслийг боловсруулжээ.
Төрийн өндөр дээд түвшний зочин төлөөлөгч хүлээн авах, Төрийн өндөрлөгүүдийн гадаад айлчлалаас бусад гадаад албан томилолтын болон зочин төлөөлөгч хүлээн авах, төрийн бүх шатны байгууллагын тавилга, эд хогшил, урсгал засварыг тэвчих, төрийн цэргийн байгууллагаас бусад байгууллагын тээвэр шатахуун, дотоод албан томилолтын зардал зэргийг хэмнэхээр тооцжээ.
Хоёрдугаарт, гэрээ байгуулагдаагүй төслүүдэд хуулиар заасны дагуу хэмнэлт хийнэ.
Төрийн хэмнэлтийн тухай хуульд заасны дагуу 2025 оны тавдугаар сарын 31-ний дотор худалдан авах ажиллагааг бүрэн дуусгаж, гэрээ байгуулаагүй төслүүдийн санхүүжилтийг хэмнэлтэд тооцох, улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын төлөвлөлт, хэрэгжилтэд холбогдох хуулиудын хүрээнд гэрээ байгуулсан төслүүдийн санхүүжилтийг хөндөхгүй байх, худалдан авах ажиллагааны үр дүнд бий болсон тендерийн хэмнэлтийг хэмнэх зарчмыг тус тус баримталж нийт 328.2 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтийг хэмнэлтэд тооцлоо.
Харин гадаад зээл, тусламжийн хувьд 2025 онд батлагдсан гадаад зээлийн ашиглалт 1.5 их наяд төгрөг, тусламжийн 417.0 тэрбум төгрөг, нийт 1.9 их наяд төгрөгийг бүрэн ашиглахаар хүлээгдэж буй тул төсвийн тодотголоор санхүүжилтийг өөрчлөхгүй. Газрын тос боловсруулах үйлдвэр, Эрдэнэбүрэнгийн усан цахилгаан станц барих, Мянганы сорилтын сангийн Улаанбаатар хотын ус хангамжийг нэмэгдүүлэх зэрэг хөгжлийн төслүүдийн гадаад зээл, тусламжийн санхүүжилтийн өндөр дүнтэй ашиглалт энэ онд хийгдэнэ.
Гуравдугаарт, төсвийн зардлыг нэмэгдүүлж буй салбарын хуулиудыг цэгцэлнэ.
Төсвийн тодотголд нийгмийн даатгалын болон халамжийн сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмж, хүүхдийн мөнгөн тэтгэмж, эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, бүх шатны боловсролын байгууллагын хоол, үдийн хоолны зардал, Засгийн газрын зээлийн үйлчилгээний төлбөр, түүнчлэн төрийн албан хаагчийн цалин хөлс болон тэтгэвэрт гарахад нэг удаа олгох тэтгэмж, хөдөө орон нутагт тогтвор суурьшилтай ажилласны тэтгэмжийн зардал зэрэг хууль, тогтоомжийн дагуу зайлшгүй санхүүжүүлэх зардлыг бууруулаагүй гэдгийг Сангийн сайд мэдэгдлээ.
Өнөөдрийн байдлаар Монгол Улсад хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй нийт 932 хуулиас 208 хуулийн 1028 заалт нь ямар нэг байдлаар төсвийн зарлагыг нэмэгдүүлж, тодотголоор хэмнэх боломжгүй болгож байна. Иймд төсвийн урсгал зардлыг хумих, сахилга бат, хариуцлагын тогтолцоог чангатгахад салбарын зарим хуулийг хүчингүй болгох, өөрчлөн найруулах зайлшгүй шаардлага үүсэж байгааг харгалзан холбогдох хуулийн төслүүдийг боловсруулсан байна.
Мөн Монгол Улсын Засгийн газраас 2026 оныг “Боловсролыг дэмжих жил” болгон зарлаж цэцэрлэг, ерөнхий боловсролын сургуулийг шинээр барьж байгуулах, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, үүнд хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалтыг татах, боловсролд хөрөнгө оруулахыг дэмжих бодлоготой уялдуулан анхаарч Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуулийн 22.9 дүгээр хэсэгт заасан татварын хөнгөлөлтөд өмчийн хэлбэр харгалзахгүй цэцэрлэг, ерөнхий боловсролын сургуулийн зориулалтаар цэцэрлэг, сургуулийн барилга байгууламж шинээр барих үйл ажиллагааг нэмж тусгахаар хуулийн төсөл боловсрууллаа.
2025 оны төсөвт тодотгол хийснээр нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлогыг 2.3 их наяд төгрөгөөр бууруулж 31.2 их наяд төгрөг, нэгдсэн төсвийн нийт зарлагыг мөн 2.3 их наяд төгрөгөөр бууруулж 31.2 их наяд төгрөг, нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл алдагдалгүй байх бодлогыг үргэлжлүүлнэ.
-
Цаг үе2025/03/10
Хээрийн түймэрт урьдчилсан байдлаар 7500 орчим га талбай өртсөн байна
-
Шударга мэдээ2021/05/05
Нийгмийн даатгалын шимтгэлийг 2 хувиар бууруулах тухай хуулийн төслийг өргөн мэд...
-
Шударга мэдээ2025/03/18
Ургамал хамгааллын бодис импортлогч, борлуулагч аж ахуйн нэгжүүдэд хяналт шалгал...
-
Шударга мэдээ2019/12/04
Цогтцэцийн малчдад байгаль орчин, нийгмийн хариуцлагын чиглэлээр хийсэн ажлаа та...