Засгийн газрын 2024 оны тавдугаар сарын 01-ний өдрийн ээлжит хуралдаанаар Гаалийн албан татварыг чөлөөлөх тухай хуульд заасны дагуу Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх мал, амьтны тэжээл, тэжээлийн нэмэлт, улаанбуудайн гурилын жагсаалтыг хавсралтаар баталлаа.

Энэхүү бодлого зохицуулалтын арга хэмжээг авч хэрэгжүүжлснээр мал аж ахуйн салбарыг эрсдэлээс хамгаалах, өвөлжилт, хаваржилтыг хүндрэлгүй давах, хүн амын голлох хүнс болох гурилын хангамж, хүртээмжийн тогтвортой байдлыг хадгалж, нөөцийг нэмэгдүүлэх, нийлүүлэлтийг тасалдуулахгүй байх нөхцөл бүрдэнэ гэж үзэж байна.

УИХ-ын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Эрүүл мэндийн сайд С.Чинзориг  Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг УИХ-д өргөн мэдүүллээ.

Уг хуулийн төслийг Засгийн газрын өнгөрсөн долоо хоногийн хуралдаанаар хэлэлцээд УИХ-д өргөн мэдүүлж яаралтай горимоор хэлэлцүүлэхээр шийдвэрлэсэн юм.

Хуульд орсон зарчмын томоохон өөрчлөлтүүдийн талаар С.Чинзориг сайд дараах мэдээллийг өглөө.

Юуны өмнө хүний болон малын эмийг нэг хуулиар зохицуулж байсныг салгаж хүний эм болон эмнэлгийн хэрэгслийг тусад нь бие даасан хуулиар зохицуулахаар болж зарчмын томоохон өөрчлөлтүүдийг оруулсан. Үүнд,

-Эмийн чанар, аюулгүй байдал, эмийн үнийг бууруулах зохицуулалтыг нэлээн тодорхой тусгасан. Тухайлбал,

Эмийн чанарыг хянах зорилгоор биоэквалент буюу эмчилгээний идэвхийг төрөлжсөн мэргэшлийн эмнэлгүүд болон эмийн чанарын лабораторид хийх эрх зүйн орчинг бүрдүүллээ.

Эмийн үйлдвэрүүд чанарын хяналтын итгэмжлэгдсэн лабораторитой байна.

Эмийн чанарыг сайжруулж, үнийг бууруулах зорилгоор төрөөс зохицуулалт хийх аргуудыг хуульчиллаа. Тодруулбал, бүх түвшинд эмийн үнийн ил тод нээлттэй байдлыг хангах, олон улсын чанарын шаардлага хангасан эм, эмнэлгийн хэрэгслийг олон улсын байгууллага болон гадаад орноос худалдан авах, үнийн хэлцэл хийх, үнийн дээд хязгаар, нэмэгдэх хувь хэмжээг тогтоох зэрэг зохицуулалтыг хуулийн төсөлд оруулсан.   

Эмийн үнийг цахимаар хянах салбар дундын мэдээллийн нэгдсэн сүлжээнд холбогдох асуудлыг ч тусгалаа.  

Уламжлалт эм, түүний түүхий эдтэй холбогдуулан үндэсний үйлдвэрийн уламжлалт эмийг эх сурвалжид үндэслэн бүртгэдэг байхаар, түүхий эдийг уламжлалт эмийн хамт цахим мэдээллийн нэгдсэн санд бүртгэн хянадаг байна.   

Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн зар сурталчилгааны асуудлыг тодорхой зүйл, заалтаар өргөжүүлэн ялангуяа олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр иргэдийг төөрөгдүүлсэн, үйлчилгээг нь хэт дөвийлгөсөн байдлаар эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, эрүүл мэндийн нэмэлт бүтээгдэхүүнийг сурталчлахыг хориглоно. Үүнтэй зэрэгцүүлэн эмч, эмнэлгийн мэргэжилтнүүд  үйлчлүүлэгчдэд эм, эмнэлгийн хэрэгсэл  сурталчлахыг хязгаарлана.

Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээнд ашиглаж байгаа эмнэлгийн багаж тоног төхөөрөмжтэй холбоотой зохицуулалтыг хуульд илүү дэлгэрэнгүй тусгасан. Эмнэлгийн багаж тоног төхөөрөмж, хэрэгслийг эрсдэлийн зэргээр ангилж, холбогдох зохицуулалтыг ялгаатай байхаар оруулсан. Жишээ нь, КТГ, MRI, ПЭТСТ зэрэг өндөр эрсдэлтэй багаж тоног төхөөрөмжийг импортоор нийлүүлэхэд дагалдах хэрэгслийг хамтад нь оруулж ирдэг байх, шалгалт тохируулгын үнэлгээнд байнга хамруулж, үйлчилгээний аюулгүй байдлыг бүрэн хангах, хадгалалтын хугацаа түүнээс хамаарч материал хэрэгсэл чанарын шаардлага хангахгүй болсон эсэхэд тавих  хяналтыг сайжруулах зэрэг зохицуулалт орсон.  

Эм ханган нийлүүлэх байгууллагад тавигдах шаардлагыг илүү өргөжүүлж олон улсын жишгийн дагуу дан ганц үйлдвэрлэлийн зохистой дадал бус хадгалалт, түгээлтийн зохистой дадал болон бусад шаардлагыг дэлгэрэнгүй хуульчиллаа.

Эмийн зохистой хэрэглээний чиглэлээр оролцогч талууд буюу эмч, эрүүл мэндийн байгууллага, иргэний эрх үүргийг тодорхой тусгасан.  Тухайлбал,

-Эмч иргэнд эмийн тун хэмжээ, хэрэглэх арга, эмчилгээний нийт үргэлжлэх хугацаа, гарч болзошгүй гаж нөлөө, харилцан үйлчлэлийн талаар  заавал тайлбарлаж өгдөг байх, эмийн гаж нөлөөг тухай бүр мэдээлэх;

-Эрүүл мэндийн байгууллага эмийн хэрэглээ чанарт байнга хяналт тавих, эмийн чанарт тогтмол тандалт судалгаа хийх, тусламж үйлчилгээнд хэрэглэж байгаа эмийн гаж нөлөөг байнга хянан мэдээлэх; 

-Эмийн сангийн жор баригч эм олгохдоо хэрэглэх арга, хадгалалт, эмийн зохистой хэрэглээний талаар үйлчлүүлэгчид мэдээлэл өгдөг байх, эмийг иргэнд дахин савлаж олгохдоо шошго дээр эмийн нэр, тун хэмжээ, хэрэглэх аргыг заавал бичсэн байх зэргээр нарийвчлан оруулсан.

Түүнчлэн улсын хэмжээнд эмийн зохицуулалтын чиглэлээр ажиллаж байгаа зөвлөл, комиссын эрх, үүргийг илүү тодорхой болгон эмийн зохицуулалтад оролцогч талуудын үүрэг оролцоог тодорхой хуульчилсан гэж Эрүүл мэндийн яамнаас мэдээллээ.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Я.Содбаатар, УИХ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Энхбат нар 2023 онд батлагдсан Монгол Улсын хуулиудад Төрийн тамга дарлаа.

УИХ 2023 онд анхдагч хууль 21, олон улсын гэрээ, хэлэлцээр соёрхон батлах тухай хууль 12, хуулийн шинэчилсэн найруулга 13, хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хууль 305, хууль хүчингүй болсонд тооцох тухай хууль 27, нийт 378 хууль баталсан байна. Энэ нь нийт зургаан боть, 1409 нэгж хуудас болжээ.

Монгол Улсын Үндсэн хуульд заасны дагуу Төрийн тамгыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч барьж, хадгалах журмыг тогтоодог юм.

Төрийн бэлгэ тэмдгийн тухай хуулийн 18 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт Төрийн тамгыг “Монгол Улсын Үндсэн хуулийн уг эхийн хуудас бүр дээр, Монгол Улсын хууль, Улсын Их Хурлаар соёрхон баталсан олон улсын гэрээ, Монгол Улсаас гадаад улстай дипломат харилцаа тогтоох, цуцлах тухай Улсын Их Хурлын шийдвэрийн уг эхийн эхний хуудас дээр тус тус дарна” гэж заасан байдаг.

Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Я.Содбаатар хэлсэн үгэндээ, “Энэ ёслол нь Монгол төрийн бодлого шийдвэр болж буй хууль, тогтоомж хэлбэрэлтгүй биелэгдэж байхын баталгаа болдог” гэдгийг тэмдэглэлээ.

“Хууль, тогтоомжийн уг эх дээр Төрийн тамга дарснаар УИХ-аас баталж, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч соёрхсон хууль, тогтоомжийн уг эх Монгол төрийн хуулийн санд албан ёсоор хадгалагдана” гэж УИХ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Энхбат хэллээ.

Монгол Улсын хуулиудад Төрийн тамга дарах ёслолыг Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, УИХ-ын Тамгын газар хамтран жил бүр зохион байгуулдаг юм.