Улстөр нийгэм
ьетнамд авлига хээл хахуулийн тэмцэл газар авч байгаа энэ үед дэд сайд нараа огцруулжээ
Вьетнамын Ерөнхий сайд Фам Мин Чин нь 12-р сарын 15-нд Брюссельд Фландрийн бүс нутгийн төлөөлөгчид болон Вьетнамын төлөөлөгчидтэй хийсэн дипломат уулзалтад оролцон үг хэлж байна.
Вьетнам улс авлигыг цэвэрлэх, Коммунист намын хууль ёсны байдлыг хамгаалах компанит ажлын хүрээнд хамгийн өндөр албан тушаалтнууд болох хоёр дэд сайдыг огцруулжээ.
Үндэсний ассамблей пүрэв гаригт эхэлсэн дөрөв хоногийн ээлжит бус чуулганы үеэр Шадар сайд Ву Дук Дамыг албан тушаалаас нь огцруулахаар санал хураав. 2013 оны сүүлээс хойш энэ албан тушаалыг хашиж буй Фам Бин Мин нь энэхүү санал хураалтаас татгалзсан байна.
УИХ-аас огцруулах үндэслэлээ хэлээгүй. Ерөнхий сайд Фам Мин Чинх нь 2023 оны нэгдүгээр сарын 6-ны өглөө Үндэсний ассемблэйд Минх, Дам нарыг өөрсдийн хүсэлтээр нь огцруулахыг шаардсан гэж VnExpress сайт мэдээлэв.
Санал өгсөн 484 төлөөлөгчийн 476 нь огцруулахыг зөвшөөрч, гурав нь санал өгөөгүй гэж Үндэсний ассамблейгаас мэдээллээ.
Төлөөлөгчид мөн Дам, Мин нарын оронд Байгалийн нөөц, байгаль орчны сайд 59 настай Тран Хонг Ха, Хайфон мужийн Коммунист намын дарга 55 настай Тран Лу Куанг нарыг томилохоор санал хураалт явуулав.
Есдүгээр сард намын удирдлагууд сахилгын шийтгэл хүлээсэн, ур чадвар муутай гэж үзсэн албан тушаалтныг огцруулах ажлыг эрчимжүүлсэн. Намын дарга Нгуен Фу Тронг нь үүрэг хариуцлагаа биелүүлээгүй эсвэл буруу зүйл хийсэн албан тушаалтнуудыг цаг тухайд нь огцруулахыг уриаллаа.
Залилангийн гэмт хэрэгтэй түрэмгий тэмцэж байгаатай холбогдуулан явуулж буй олон жилийн компанит ажлын хүрээнд эрх баригчид хэдэн зуун албан тушаалтан, бизнесмэнүүдийг халсан байна.
Өнгөрсөн сарын сүүлчээр Дам, Мин нарыг намын төв хорооноос чөлөөлсөн. Гадаад хэргийн сайд асан Мин ньулс орны засаглалд тэргүүлэх үүрэг гүйцэтгэдэг Улс төрийн товчооноос мөн чөлөөлөгдсөн.
Саяхан цагдаа нар Дамын туслахыг “COVID-19” туршилтын иж бүрдэл үйлдвэрлэгч “Viet A Technology”компанитай холбоотой мөрдөн байцаалтын явцад эрх мэдлээ урвуулан ашигласан хэргээр саатуулжээ. Мөн есдүгээр сард эрх баригчид Минийн туслах Нгуен Куанг Линх болон Засгийн газрын зохицуулах газрын дэргэдэх Олон улсын харилцааны газрын дарга Нгуен Тхань Хай нарыг цар тахлын үеэр вьетнамчуудыг хилийн чанадад буцаах нислэг зохион байгуулахтай холбоотой хээл хахууль авсан хэргээр саатуулжээ. Уг хэрэгт холбоотой 39 хүнд холбогдох эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаж эхэлсэн байна.
“Вьет А технологийн” хэрэгт холбогдсон 102 хүнд эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаж эхэлжээ. Мөн өнгөрсөн зургадугаар сард цагдаа нар эрүүл мэндийн сайд асан Нгуен Тан Лонг, Ханой хотын дарга асан Чу Нгок Анх, Шинжлэх ухаан, технологийн дэд сайд асан нарыг туршилтын хэрэгсэл үйлдвэрлэгчтэй холбоотой мөрдөн байцаалтын явцад хээл хахууль авсан, эрх мэдлээ урвуулан ашигласан хэргээр саатуулжээ.
Олон нийт хээл хахуулийг үл тэвчихийн хэрээр авлига нь намын хууль ёсны итгэмжит байдлыг эрсдэлд оруулж болзошгүйг Тронг анхааруулсан нь хөрш коммунист Хятад улсын дарга Ши Жиньпинтэй адил юм. Вьетнамын улс төрийн товчооны гишүүн асан Дин Ла Тханг нь 2018 онд төрийн зохицуулалтыг зөрчсөн хэргээр 18 жилийн хорих ялаар шийтгэгдсэн нь өнөөг хүртэл гарсан томоохон хэргүүдийн нэг билээ.
Ойролцоогоор 100 сая хүн амтай Вьетнам улс нь бизнес эрхлэх боломжит газар гэх нэр хүндээ өсгөж чадвал эдийн засгийн хувьд их ашиг олох боломжтой.
11-р сарын 18-нд болсон авлигын байнгын хорооны хуралдааны үеэр Тронг засгийн газрын цахим хуудсанд тавьсан илтгэлийнхээ дагуу зарим томоохон авлигын хэргийг шийдвэрлэх явц удаашралтай байгааг онцлон, илүү хатуу, шуурхай арга хэмжээ авахыг уриалав.
Өнгөрсөн онд эрх баригчид авлига, эрх мэдлээ урвуулан ашигласан, эдийн засгийн гэмт хэрэг үйлдсэн гэх 2474 орчим хэрэгт 4646 хүнд эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаж эхэлсэн. 2021 оны эхэн үеэс Улс төрийн товчоо болон Улс төрийн товчооны харьяа хэрэг эрхлэх газрын удирдлага дор ажиллаж байсан 5 сайд, сайд асан, 13 аймгийн дарга, дарга асан, доод шатны 20 ажилтан зэрэг дор хаяж 67 албан тушаалтанд сахилгын шийтгэл ногдуулжээ.
Дөрөвдүгээр сард цагдаа нар Гадаад хэргийн дэд сайд То Ань Дунгийг цар тахлын үеэр вьетнамчуудыг эх оронд нь буцаах нислэг зохион байгуулж байхад нь хээл хахууль авсан хэргээр саатуулжээ.
Улстөр нийгэм
Австралийн Холбооны Улсын Амбан захирагч төрийн айлчлал хийнэ
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар Австралийн Холбооны Улсын Амбан захирагч Саманта Мостин 2025 оны 09 дүгээр сарын 04-09-ний өдрүүдэд Монгол Улсад төрийн айлчлал хийнэ.
Австралийн Холбооны Улсын Амбан захирагчийн түвшинд 31 жилийн дараа болох энэ айлчлал Монгол Улсын Энэтхэг, Номхон далайн бүс нутаг дахь чухал түнш, гуравдагч хөрш Австралитай хөгжүүлж буй харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн бэхжүүлэхэд чухал ач холбогдолтой.
Айлчлалын хүрээнд Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, Амбан захирагч Саманта Мостин нар албан уулзалт хийж, харилцааг шат ахиулан “Иж бүрэн түншлэл”-ийн түвшинд хүргэх тохиролцоог баталгаажуулах хүрээнд улс төр, худалдаа, хөрөнгө оруулалт, боловсрол, хөдөө аж ахуй зэрэг боломжит бүх салбарт өргөжүүлэх, иргэд хоорондын хэлхээ холбоог бэхжүүлэх, олон улс, бүс нутгийн тавцан дахь хамтын ажиллагааг гүнзгийрүүлэх зэрэг асуудлаар санал солилцоно.
Амбан захирагч Саманта Мостин айлчлалынхаа үеэр манай улсад хэрэгжиж байгаа Австралийн төсөл, хөтөлбөрүүдтэй танилцаж, бизнес эрхлэгчдийн төлөөлөлтэй уулзахаар төлөвлөж байна.
Монгол Улс, Австралийн Холбооны Улс 1972 оны 09 дүгээр сарын 15-ны өдөр дипломат харилцаа тогтоосон. Эдүгээ Австралид 22 мянга гаруй монгол иргэн оршин сууж байна.
Улстөр нийгэм
ХХААХҮ-ийн сайд Ж.Энхбаяр гурил үйлдвэрлэгчдийг хүлээн авч уулзав
ХХААХҮ-ийн сайд Ж.Энхбаяр, Бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга Ц.Болорчулуун, Газар тариалангийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Д.Есөн-Эрдэнэ, Хөдөө аж ахуйн корпораци ТӨХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Цогтсаран нар гурил үйлдвэрлэгч Улаанбаатар гурил ХХК, Алтан тариа ХХК, Өег гурил ХХК, Од групп ХХК, Өгөөж гурил ХХК, Хөвсгөл алтан дуулга ХХК, Милл хаус ХХК-ийн төлөөллийг хүлээн авч уулзаж, санал солилцлоо.
Монгол Улс 2025 оны хавар нийт 577.5 мянган га-д тариалалт хийжээ. Үүнээс үр тариа 312.8 мянган га байна. 272.8 мянган га-д улаанбуудай, 12.9 мянган га-д төмс, 15.9 мянган га-д хүнсний ногоон, 87.2 мянган га-д малын тэжээл, 148.5 мянган га-д тосны ургамал тариалсан. Улаанбуудайн тариалалт 2024 оноос 41.5 мянган га-гаар буурсан бол тосны ургамлын тариалалт 19.8 мянган га-гаар өссөн дүн гарчээ. Хур тунадас бага, хэт халалт үргэлжилсэний улмаас 41.4 мянган га талбайгаас ургац алдаж, 3.9 мянган га талбайн ургац ногоон тэжээлд шилжихээр тооцоо гарсан байна. 2025 оны намрын ургац хураалтаар 255.5 мянган тонн улаанбуудай, 88.3 мянган тонн төмс, 164.1 мянган тонн хүнсний ногоо хурааж авах урьдчилсан баланс гарсан талаар Газар тариалангийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Д.Есөн-Эрдэнэ 2025 оны намрын ургацын балансыг танилцууллаа.
Намрын ургац хураалтаас 255.8 мянган тонн улаанбуудай хураан авах бол ирэх хаврын тариалалтад 38.6 мянган тонн, үрийн нөөцөд 12.5 мянган тонн, тэжээлд 24.8 мянган тонн, спиртийн үйлдвэрлэлд 11 мянган тонн, гурил үйлдвэрлэлд 168.9 мянган тонн улаанбуудай шаардлагатай юм. Тиймээс 100 мянга тонн импортын улаанбуудай дутахаар байгааг онцоллоо.
ХХААХҮ-ийн сайд Ж.Энхбаяр гурил үйлдвэрлэгч нарт хандан “Хэдийгээр байгалийн давагдашгүй хүчин зүйлтэй тариаланч нар нүүр тулж байгаа ч өөрсдийн хэмжээнд бүх арга хэмжээг авч, нэр төртэйгээр хүнд үеийг даван туулж байгаа. Тиймээс дотоодын улаанбуудайгаар гурилын хэрэгцээг хангах, тогтвортой байдалд анхаарах ёстой. Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хуулийг хүчингүй болгосон тул дагаж гарсан тогтоолын хүрээнд алслагдсан баруун бүс нутгийн иргэдэд гурилын үнэ өндөр байхааргүй зохицуулалтыг хамтдаа хийх шаардлагатай байна” гэсэн юм.
Мөн энэ жилийн ургацад ган-гийн асуудлаас гадна хэт халалтыг дагасан хортон шавж элбэг байгаа нь нөлөөлж байгаа тул Ургамал хамгааллын газраас шинэ төрлийн бордоо, туршилтуудыг амжилттай хийж байгааг тэмдэглэлээ.
Хөдөө аж ахуйн корпораци ТӨХХК-ийн БҮАХэлтсийн мэргэжилтэн Н.Баттөмөр ОХУ-ын улаанбуудайн зах зээлийн нөхцөл байдлын талаар мэдээлэл өгсөн юм.
Дэлхийн улаанбуудайн 25 хувийг хангадаг ОХУ-д нүүрлэсэн гангийн улмаас Краснадорын хязгаарын 9 бүс, Ростов мужийн 4 бүс, Омск мужийн 5 бүс хүчтэй гангийн улмаас 25-35 хувийн ургац алдаж, 3 их наяд орчим төгрөгийн хохирол учрахаар байгаа аж. ОХУ-ын газар тариалангийн экспортын хэмжээ жил тутам буурч, ган гачгийн улмаас га-гаас 50-60 центр ургац авдаг газруудаас 25-29 центр авахаар байна. Улмаар дундаж ургацын хэмжээ багасч, газар тариалан эрхлэгч аж ахуйн нэгжүүд үйл ажиллагаагаа зогсоож байгаа тул улаанбуудайн дэлхийн зах зээлийн үнэ өсөх хандлагатай байгаа талаар мэдээлэл өгөв.
Өег гурил ХХК-ийн захирал А.Батсуурь ОХУ-ын Красноярс хотоос 2024 оны гуравдугаар зэргийн улаанбуудай нэг тонныг нь 1 сая 250 мянган төгрөгөөр импортолж байгаа. Чанар сайнгүй, гологдол их байна. Тиймээс ялгаж сортолж авч байна гэв. Дотоодын шинэ ургацын улаанбуудайн дээжийг шинжилж үзэхэд гантай холбоотойгоор буудайн үр жижгэрсэн байгааг онцоллоо.
Улаанбаатар гурил компанийн төлөөлөл есдүгээр сарын тавны өдрөөс дотоодын улаанбуудайн эхний ургацыг авах тул үйлдвэр дээр буусны дараа чанарыг тодорхойлно гэсэн юм.
ХХААХҮЯ-ны Бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга Ц.Болорчулуун “Баруун бүсийн гурилын үнийг тогтвортой байлгах заалт тогтоолд орсон. Үүнийг гурил үйлдвэрлэгч нар анхаарах ёстой” гэсэн бол гурил үйлдвэрлэгчдийн зүгээс дотоодын гурилын хэрэгцээгээ хангах боломжтой гэдгийг онцоллоо гэж ХХААХҮЯ-наас мэдээллээ.
Улстөр нийгэм
Мөрөн-Улиастай чиглэлийн авто замын төслийг төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр хэрэгжүүлнэ
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны наймдугаар сарын 27-нд болж, Төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн барих, ашиглах, шилжүүлэх гэрээний төрлөөр хэрэгжих "Мөрөн-Улиастай чиглэлийн 261.89 км авто замын төсөл"-ийг баталж, сонгон шалгаруулалтыг холбогдох хууль, журамд заасны дагуу зохион байгуулж, үр дүнг таницуулахыг Монгол Улсын Тэргүүн Шадар сайд бөгөөд Эдийн засаг, хөгжлийн сайд Н.Учрал, Зам, тээврийн сайд Б.Дэлгэрсайхан нарт даалгалаа.
Төслийг хувийн хэвшлээс санаачилжээ. Бүтээн байгуулалт хоёр хэсэгтэй, замын эхний хэсэг Мөрөн-Булган чиглэлийн улсын чанартай авто замаас Омпуугийн давааны өвөр хүртэлх 190.2 км авто замыг гэрээ байгуулсны дараах эхний хоёр жилд, авто замын хоёрдугаар хэсэг Омпуугийн даваа орчмоос Согоотын даваа Тосонцэнгэл сумын баруун талын А603 дугаартай авто замтай огтлолцох дөрвөн замын уулзвар хүртэлх 71.69 км хэсгийг гэрээ байгуулсны дараах гурав дахь жилд барьж дуусгахаар төлөвлөжээ.
Эхний хэсгийн бүтээн байгуулалт дууссаны дараа буюу гурав дахь жилээс 23 жилийн турш тус авто замын менежмент, засвар арчлалт зэрэг үйл ажиллагааг хувийн хэвшил хариуцна, орлогын эх үүсвэр нь нүүрсний ачаа тээврийн хэрэгслээс замын хураамж авахаар тооцоолсон байна.
