Улстөр нийгэм
Иргэдийн хурлын төлөөлөгчдөд иргэдийн нийтлэг эрх ашгаас илүү улс төрийн эрх ашиг гэж байх ёсгүй
Монгол Улсын Үндсэн хууль батлагдсаны 30 жил, Нутгийн удирдлагын шинэ тогтолцоо үүсэж хөгжсөний 30 жилийн ойн хүндэтгэлийн хуралдаан дээр Нийслэлийн ИТХ-ын дарга Ж.Батбаясгалангийн хэлсэн үг
Нийслэл хотын эрхэм хүндэт иргэд ээ
Хүндэт зочид оо
Нийслэл хотоо удирдах эрхийг элч төлөөлөгчдөөрөө дамжуулан барьж байгаа эрх чөлөөт иргэн Танд Монгол Улсад Нутгийн өөрөө удирдах ёсны шинэ ардчилсан тогтолцоо үүсэн хөгжсөний 30 жилийн ойн мэндийг өргөн дэвшүүлье!
УИХ-ын дарга, гишүүд, Засгийн газрын гишүүд, Нийслэлийн иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын үе үеийн төлөөлөгчид, ажлын албаныхан, ахмад ажилтнууд, хүндэт зочид Та бүгдэдээ Монгол Улсад Нутгийн захиргааны шинэ ардчилсан тогтолцоо үүсэн хөгжсөний 30 жилийн ойн баярын мэнд хүргэе.
Иргэдийнхээ итгэлийг өвөртлөн, их хотынхоо илүү сайхан ирээдүйн төлөө зүтгэж яваа нийт төлөөлөгчиддөө, тэргүүлэгчиддээ, сөрөг хүчнийхээ үүргийг гүйцэтгэн, зөвд дэм, бурууд ташуур болдог Ардчилсан нам, ХҮН намын бүлэгт талархал дэвшүүлье.
Нутгийн өөрөө удирдах ёсны байгууллагыг төрийн удирдлагатай хослуулан хөгжүүлэх эх үндсийг 1992 оны ардчилсан шинэ Үндсэн хуулиар хуульчлан баталж, тунхаглан дархалснаас хойш 30 жил өнгөрч байна. 30 жил гэдэг хүний амьдралд багагүй цаг хугацаа. 30 жил гэдэг хүн төрөлхтөн, улс үндэсний түүхэн цаг хугацааны хувьд асар богинохон үе.
Нутгийн өөрөө удирдах шинэ ардчилсан тогтолцооны 30 жилд нийслэлийн иргэдийнхээ эрхэм дээд шийдвэр, эрх чөлөөт сонголтоор нийт 8 удаагийн хуралд 372 төлөөлөгч сонгогдон, иргэдээ төлөөлж, дуу хоолой, хүсэл зориг, эрх ашгийг нь илэрхийлэн хамгаалж, бататган хангахын төлөө үзэл бодол, мэдлэг оюунаа уралдуулан өрсөлдүүлж, цөөнхөө хүндэтгэж, олонхоороо шийдвэрлэж ирсэн нь Монголын ардчилал, Монголын нутгийн өөрөө удирдах ёсны нэн шинэ түүх, эрх чөлөөний ололт билээ.
Нутгийн өөрөө удирдах ёсны байгууллага бол иргэд нь төлөөлөгчөөрөө дамжуулан төрийн эрхийг барьж буй сонгодог хэлбэр. Тийм ч учраас иргэдийн төлөөлөгчдөд иргэдийн нийтлэг эрх ашгаас илүү дээгүүр улс төрийн эрх ашиг гэж байх ёсгүй гэдгийг энэ түүхэн мөчид онцлон хэлье! Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын бие даан хөгжих баталгаа нь Ардчилсан Үндсэн хууль. Үндсэн хуулинд батлан тунхагласан үндсэн эрхийг ханган, бүх шатны иргэдийн хурал иргэнээ төлөөлөх гүүр нь байж, аливаа улс төрийн ашиг сонирхлоос ангид, хараат бусаар ажиллах болно гэдгийг онцлон тэмдэглэж байна.
Тохиож буй түүхэн хором, торгон мөчлөгийг хүндэтгэж, энэхүү индрээс НИТХ-ын барьж буй бодлого, эрхэмлэх зорилго, асуудал сорилт, хүндрэл бэрхшээл бүгдийг дурьдан тоочилгүй, цаг, цаас хэмнэн, онцлох гурван чиглэлийг онцгойлон хөндье
- Хууль эрх зүйн орчин буюу хот, дүүрэг бие даан хөгжих хувьсгалын тохироо бүрдлээ
НИТХ бодлогын баримт бичгүүдээ баталж, хотод эдийн засгийн шинэ сэргэлт хийх эх хөрсийг нь бэлтгэлээ. Нийслэлийн эдийн засаг, нийгмийн хөгжилд онц чухал ач холбогдолтой бодлогын баримт бичиг, хөгжлийн хөтөлбөрүүд буюу Нийслэлийг 2021-2025 онд хөгжүүлэх 5 жилийн дунд хугацааны төлөвлөлт, Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагчийн 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр, Улаанбаатар хотын 2040 он хүртэлх хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө зэрэг бодлогын томоохон баримт бичиг, суурь концепциудаа хэлэлцэн баталлаа. Монгол Улсын Засаг захиргаа нутаг дэвсгэрийн нэгж түүний удирдлагын тухай хууль, Нийслэл Улаанбаатар хотын эрхзүйн байдлын тухай хуулиар төвлөрлийг сааруулсан, орон нутагт нь эрх мэдлийг нь шилжүүлсэн Нутгийн удирдлагын оновчтой тогтолцоо бүрдсэн. Нийслэл хот болон 9 дүүрэг бие даан хөгжих хууль эрх зүйн орчин ийнхүү бүрдлээ. Хот, дүүрэг бие даан хөгжих хувьсгалын тохироо бүрдэж, Улаанбаатарын урагшлан дэвших зам дээрх улаан гэрлийг унтрааж, ногоон гэрэл асаалаа.
- Төсвийн хүлээсийг тайллаа
Нутгийн өөрөө удирдах шинэ тогтолцооны 30 жилийн эхэн үеэс эхлэн бүхэл бүтэн 27 жилийн туршид дуншсанНийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын тухай хуулиа бид шинэчлэн батлууллаа. Энэ хууль, эрх зүйн шинэ орчин Нийслэл хотыг хур их асуудал бэрхшээлээс чөлөөлөх замыг нээж байна. Шинэ хуульд нийцүүлэн гаргах бусад хууль, журмын шинэчлэл өөрчлөлт Улаанбаатар хотод хураагдан тулгамдсан суудал, бэрхшээлийг уг үндсээр шийдэх өргөн гарцыг нээж буй чөлөөлөлт гэж итгэлтэй хэлж болно. Нийслэл хотод шинэ сэргэлтийг авчрах хараат бус эрх зүйн орчин эдийн засгийн хувьд бие даан хөгжих боломжийг нээж өглөө.
Гагцхүү боломжийг бодитой ажил, бодит үр дүн болгож, эрх зүйн таатай орчныг эдийн засгийн шинэ сэргэлтэнд хүргэж, илүү сайхан хотод амьдран суух, ажиллаж бүтээх, ашиг орлогоо нэмэх хүний жам ёсны хүсэл сонирхлыг дэмжин тэтгэж, гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулагчид, хувийн хэвшилтэйгээ гар нийлэн ажиллаж, хөгжлийн томоохон хөтөлбөрүүдээ илүү хурдтай, илүү эрчтэй, илүү цар хүрээтэй хөдөлгөн хэрэгжүүлэхийг хүндрэл сорилт, хүсэл хүлээлт Та биднээс шаардаж байна.
Хот бол хүний жам ёсны эрх, эдийн засгийн эрх чөлөөгөө жинхэнэ ёсоор эдлэх чөлөөт талбар байх ёстой. Төсөвтөө баригддаг, төсөвтөө хүлэгддэг, төсөвт суурилсан тогтолцоо хотын хөгжлийг чөдөрлөж тушсаар ирсэн. Төсвийнхөө хэмжээнд сэтгэж, төсвийнхөө хязгаарт хүлэгдсэн хэвээр их хотын их асуудлыг угтаж биш, цаг үед нь бус араас нь хөөж явдаг “ гал унтраах” маягийн аргацаасан арга барилтайгаа үлдвэл нөхцөл байдлыг өөрчилж чадахгүй.Бид төсөв шүтсэн хотоос төр ба хувийн хэвшлийн түншлэл дээр босдог, бизнес эрхлэгчидтэйгээ түншлээд хөгждөг эдийн засгийн бодлогод энэ цаг үеэс эхлэн шилжиж байна. Хотоо хотоороо, олуулаа, бүгдээрээ хөгжүүлдэг, томоор сэтгэж, зоригтой шийдэх шинэ цаг тоололд шилжин орлоо. Дотоод, гадаадын хөрөнгө оруулагчдыг хот үүдээ цэлийтэл нээгээд урьж байна.! Хотын асуудал хотын л асуудал биш. Улсын хөгжлийн толь нь улсын нийслэл. УИХ, Засгийн Газар, Нийслэл хотын удирдлага нэгдмэл зорилго, үнэт зүйл дээрээ сэтгэл, зүтгэл нийлэн хамтран ажиллаж байгаагаа улам бататган, ард түмний бүтэн итгэлийг бүрэн дүүрэн үр дүнгээр хариулах үүрэгтэй билээ. Нийслэлийн хөгжил, хотын иргэдийнхээ төлөө хамтран ажиллаж байгаа УИХ, ЗГ-ын гишүүддээ дахин талархал илэрхийлье.
- Өчигдрөөс өнөөдөр, өнөөдрөөс маргааш
Хүндэт зочид оо!
Монгол Улс 101 жилд 4 удаагийн Үндсэн хууль тунхаглан баталж, сахин биелүүлж иржээ. Үндсэн хууль тус бүрд орон нутгийн хурал, захиргааг нутаг дэвсгэртээ төрийн эрх барих байгууллага болохыг тусгайлан зааж ирсэн нь төвлөрсөн удирдлагын тогтолцоог бэхжүүлсэн. Нийслэл Улаанбаатар хотын түр хурал нэртэйгээр анх 45 төлөөлөгчтэй байгуулагдсан бол 1948 оноос хотын хөдөлмөрчин Төлөөлөгчдийн Их Хурал, 1962 оноос Ардын депутатуудын хурал болж 225 депутатаас бүрэлдэж байсан түүхтэй.
Нийслэл хотоо иргэдийнхээ хүсэл шаардлагад нийцсэн метрополис хот, инноваци технологид суурилсан хөгжлийн төв, эдийн засгийн хөгжлийн бааз суурь, дэд бүтэцтэй болгон угсрах үүрэг энэ удаагийн нийслэлийн парламентад оногдож байна. Даяаршил мэдээллийн энэ цаг үед Та бидний бодлого, шийдвэрийн алдаа оноог дэлхийн хотуудтай харьцуулдаг болсон. Манай иргэд дэлхийн аль хотод ямар асуудлыг яаж шийдэж байгааг хардаг, мэддэг,жишдэг болсон. Ийм өндөр шаардлагатай, мэдлэгтэй иргэдийнхээ эрх ашиг, хүсэл сонирхлыг илэрхийлэн хамгаалахын тулд иргэдийн төлөөлөгч бид илүү их хичээн зүтгэх ёстой болж байна. Иргэдийн төлөөлөгч гэдэг эрхэм үүргээ чанд сахин, иргэдийнхээ хууль ёсны эрх ашгийг эн тэргүүнд эрэмбэлж, хэлэлцэх асуудал, өгөх санал, сонгох шийдэл бүхнээ олон талаас нь судалж мэргэшсэн байхыг Та биднээс цаг үеийн сорилт бүхэн шаардаж байна.
Улсын хөгжлийн толь болсон Улаанбаатарынхаа хөгжил дэвшил, хотын иргэдийнхээ эрх ашиг, хүсэл зоригийн төлөө ухаан бодлоо уралдуулж, улам ихээр хичээн зүтгэе!
Улстөр нийгэм
Нийслэлийн хэмжээнд 2025 оны II ээлжийн цэрэг татлагыг энэ сарын 17, 18, 19-ний өдөр зохион байгуулна
Нийслэлийн хэмжээнд 2025 оны II ээлжийн цэрэг татлагыг энэ сарын 17, 18, 19-ний өдөр зохион байгуулна. Мөн хугацаат цэргийн албанд тэнцсэн залуусаас санал авч мэргэжил эзэмшүүлнэ.
Тодруулбал, барилгын засал, сантехникч, цахилгаанчин, гагнуурчин, үсчин, оёдолчин зэрэг мэргэжлийг эзэмших боломжтой. Харин тухайн мэргэжлээрээ ажиллаж байсан бол ахисан шатны сургалтад хамруулах аж.
Энэ талаар НЗДТГ-ын Цэргийн штабын дарга Г.Ялалт “Өмнөх жилүүдэд цэргийн алба хааж буй залууст англи хэл, жолооны курсийн сургалтыг цэргийн эрдмийн хичээлтэй хавсарч олгосон нь үр дүнтэй байсан. Тийм учраас цэргийн алба хаах хугацаанд нь тухайн орон нутгийн МСҮТ-тэй хамтарч мэргэжил эзэмшүүлнэ.
Ингэхдээ цэргийн албанд тэнцсэн залуусаас ямар мэргэжлээр суралцах хүсэлтэй байгаа талаар нь санал авна. Мөн цэргийн насны залуусын эрүүл мэндийн асуудалд ямар түвшинд байгааг тогтоох дүн шинжилгээ хийнэ. Энэ хүрээнд БЗД-ийн хэмжээнд цэрэгт татагдах насны 2000 иргэнийг эрүүл мэндийн цогц шинжилгээнд хамруулна. Хугацаат цэргийн албанд татагдагч нь найман төрлийн шинжилгээ хийлгэж, эрүүл мэндийн үзлэгт орно” гэлээ.
Цэрэг татлагын байранд очихдоо:
- Иргэний үнэмлэх
- Цэргийн үүрэгтний үнэмлэх
- Мэргэжил эзэмшсэн бол мэргэжлийн үнэмлэх
- Сургууль төгссөн бол диплом зэрэг бичиг баримтыг биедээ авч очих шаардлагатай.
Цэцэг татлагыг дараах есөн байршилд зохион байгуулна.
- Баянгол дүүргийн 96 дугаар сургууль,
- Баянзүрх дүүргийн - 14 дугаар сургууль,
- Сүхбаатар дүүргийн - 3 дугаар сургууль,
- Сонгинохайрхан дүүргийн - 83 дугаар сургууль,
- Чингэлтэй дүүргийн - 5 дугаар сургууль,
- Хан-Уул дүүргийн - 34 дугаар сургууль,
- Налайх дүүргийн - Налайх политехник коллеж,
- Багануур дүүргийн - Гүн галуутай цогцолбор сургууль,
- Багахангай дүүргийн - Хангай цогцолбор сургууль дээр тус тус зохион байгуулна.
Улстөр нийгэм
Санхүүгийн хууль бус үйлдлээс иргэдийг хамгаалахад чиглэсэн шинэ шатны хяналт орон нутагт хэрэгжинэ
Сүүлийн жилүүдэд зохих зөвшөөрөлгүйгээр санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэх, иргэдийг залилсан санхүүгийн гэмт хэрэг нэмэгдэх болсон. Иймд Санхүүгийн зохицуулах хороо иргэд, хөрөнгө оруулагч, үйлчлүүлэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах, санхүүгийн зах зээлийн ил тод, хариуцлагатай орчныг бүрдүүлэх, тэр дундаа орон нутагт хууль бус санхүүгийн үйл ажиллагааг илрүүлэх, таслан зогсоох зорилгоор 21 аймгийн Засаг даргын Тамгын газрын Санхүү, төрийн сангийн хэлтсийн дарга болон бүртгэлийн мэргэжилтнүүдэд улсын байцаагчийн эрх олгохоор шийдвэрлэлээ.
Ингэснээр санхүүгийн хяналтыг орон нутагт сайжруулж, иргэдийн эрх ашиг бодитойгоор хамгаалагдах, хууль бус үйл ажиллагаанд өртөх эрсдэлээс сэргийлэгдэх боломж бүрдэхийн зэрэгцээ санхүүгийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ үзүүлэгчдийн хууль, эрх зүйн орчинд ажиллах, хариуцлага нэмэгдэх давуу талтай. Мөн иргэдэд зориулсан мэдээлэл, сэрэмжлүүлэг, сургалт, зөвлөгөө өгөх үйл ажиллагаа илүү хүртээмжтэй, бодитой болох, санхүүгийн зах зээлийн тогтвортой байдал, хөрөнгө оруулагчдын итгэл бэхжих давуу талтай.
Энэ хүрээнд Санхүүгийн зохицуулах хорооноос санаачлан Улсын ерөнхий прокурорын газар, Цагдаагийн ерөнхий газартай хамтран улсын байцаагчийн эрхтэй 21 аймгийн Засаг даргын Тамгын газрын Санхүү, төрийн сангийн хэлтсийн дарга, бүртгэлийн мэргэжилтнүүдэд улсын байцаагчийн эрх зүйн байдал, зөрчлийн хэрэг маргаан болон зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаатай холбоотой чиглүүлэх, мэдээлэл өгөх сургалт зохион байгууллаа. Ингэснээр эдгээр улсын байцаагч холбогдох хууль тогтоомж, хяналт шалгалт, гарсан зөрчлийг хууль зүйн үндэслэлтэй, үр дүнтэй хэрэгжүүлэх чадамжаар хангагдах, орон нутгийн түвшинд хууль бус санхүүгийн үйл ажиллагаатай шуурхай тэмцэх нөхцөл бүрдэх юм.
Санхүүгийн зохицуулах хороо цаашид ч улсын байцаагч нартай байнга хамтран ажиллаж, мэргэжлийн чадавхыг нь нэмэгдүүлэх, хууль бус санхүүгийн үйл ажиллагаатай тэмцэх ажлыг шат дараатайгаар хэрэгжүүлнэ гэж Санхүүгийн зохицуулах хорооноос мэдээллээ.
Улстөр нийгэм
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсад төрийн айлчлал хийхээр хүрэлцэн очлоо
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Ерөнхийлөгч Дроупади Мурму болон Ерөнхий сайд Нарендра Моди-гийн урилгаар 2025 оны 10 дугаар сарын 13-16-ны өдрүүдэд тус улсад төрийн айлчлал хийхээр тус улсад хүрэлцэн очоод байна. Өнөөдөр түүнийг албан ёсоор угтан авах ёслол болно.
Энэ айлчлал хоёр улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны түүхт 70 жилийн ойн хүрээнд болж байна. Айлчлалын үеэр Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Ерөнхийлөгч Дроупади Мурму-тай уулзаж, Ерөнхий сайд Нарендра Моди-той албан ёсны хэлэлцээ хийн, хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын төлөөлөлд мэдээлэл өгнө.
Мөн “Монгол Улс, Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Стратегийн түншлэлийн харилцааг бэхжүүлэх тухай Хамтарсан мэдэгдэл” гаргаж, хоёр улсын харилцааны эрх зүйн үндсийг бэхжүүлэхтэй холбоотой 10 орчим баримт бичигт гарын үсэг зурахаар төлөвлөж байна.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх тус улсын дэд Ерөнхийлөгч бөгөөд Парламентын дээд танхимын дарга Ч.П.Радхакришнанг, Парламентын доод танхим Лок Сабха-гийн дарга Ом Бирла, Гадаад хэргийн сайд Др.Субрахманям Жайшанкар, Батлан хамгаалахын сайд Ражнат Сингх нарыг хүлээн авч уулзан, харилцаа, хамтын ажиллагааны талаар санал солилцоно.
Айлчлалын үеэр Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Махатма Гандигийн дурсгалын “Ражгат” цогцолборт цэцэг өргөн, Ерөнхий сайд Нарендра Моди-той дурсгалын мод тарьж, дипломат харилцаа тогтоосны 70 жилийн ойд зориулан гаргасан шуудангийн маркийн нээлтэд оролцоно.
Айлчлалын хүрээнд Монгол, Энэтхэгийн бизнес форум болон “Монголын сайхан орон” сэдэвт тоглолт, гэрэл зургийн болон морин хуурын үзэсгэлэн зохион байгуулна.
