Бидэнтэй нэгдэх

Цаг үе

Далайн гахай дэндүү чалчаа

Огноо:

,

Дэлхийн ан амьтдын тухай сонирхолтой баримтуудаас та бүхэнд хүргэж байна.


1. ШИМПАНЗЕ ОЙ ТОГТООЛТ САЙТАЙ

Маш олон хэлний үгийг түүнд зааж өгөхөд амархан сурахаас гадна бусдадаа зааж өгч байжээ. Тэд бас хүний хэлийг ерөнхийд нь ойлгодог бөгөөд зарим ойролцоо утгатай өгүүлбэрүүдийн өгүүлбэр зүйн дэс дарааллыг маш сайн тааруулж байсан гэнэ. Бусад амьтдыг бодвол хамгийн сайн ой тогтоолттой амьтан юм. Тэд ямар нэгэн асуудлыг маш сайн дүгнэлт хийж шийдвэрлэдэг юм. Энэ бүгдээс дүгнэхэд Шимпанзе дэлхийн хамгийн ухаантай амьтдын жагсаалтад яахын аргагүй багтах юм.


2. ДАЛАЙН ГАХАЙ ДЭНДҮҮ ЧАЛЧАА

Далайн гахай маш чалчаа амьтан бөгөөд олон янзын авиа гарган хүнтэй ярилцдаг. Түүний талаар сонирхолтой нэгэн зүйл хэлэхэд тэднийг унтахад тал тархи нь унтдаг бөгөөд тархиных нь нөгөө хэсэг нь сэрүүн байдаг гэнэ. Тэд маш хурц хараа, соргог чихтэй учир усны мандал дээр үсрэн гарах үедээ хүний хэлснийг сонсож чаддаг. Мөн тэдний шүд нь гаднаас ирж байгаа чимээг түгээдэг гэнэ. Тэд маш сайн анчид байдаг. Тэд бас оньсого таах, хамтарч ажиллах, гүн гүнзгий бодох, хэлсэн зааврыг дагах чадвартай бөгөөд тэр ч байтугай ямар нэгэн даалгаврыг дахин дахин хийлгэхэд маш амархан сурдаг гэнэ шүү.


3. ЗААН УХААНТАЙГААРАА АЛДАРТАЙ



Азийн ёс заншилд заанууд мэргэн ухааны бэлэг тэмдэг байдаг бөгөөд тэд ой тогтоолт, ухаантай гэдгээрээ алдартай. Үнэндээ тэдэнд маш гайхалтай ой ухаан байдаг гэнэ. Тэд юуг ч мартдаггүй. Хэрвээ зааныг хэн нэгэн гэмтээвэл маш удаан хугацааны туршид түүний ой ухаанд энэ нь байх болно. Мөн заан тэдэнд сайхан хандсан бүх хүнийг мартдаггүй. Тэд газар нутгаа сольсон ч хүнсээ, уух зүйлсээ маш хурдан олох чадвартай. Тэдэнд маш гайхалтай нууцлаг бусад төрлийн амьтдад байдаггүй нэгэн оюун ухаан байдаг. Хэрвээ нэг заан нь гэмтчихвэл бусад нь түүнд тусалдаг. Тэд амьдарч байгаа орчиндоо уйлж инээж тоглож ажиллах чадвартай. Хэлээд байвал зааны тухай маш олон зүйл байгаа ч дэлхийн хамгийн ухаантай амьтдын нэг гэж батлахад эдгээр зүйлс хангалттай байх гэж бодож байна.


4. RHESUS САРМАГЧИН БИОЛОГИЙН ХАЙГУУЛД ГАРАМГАЙ



Хүний нэгэн хэсэг гэгддэг Rhesus-ийн сармагчин нь дэлхий дээр хамгийн их тархсан ухаалаг амьтан гэдгээрээ алдартай. Тэд анагаах ухааны болон биологийн хайгуулыг маш чадварлаг хийдэг. Тэд маш гайхалтай ой тогтоолттой бөгөөд юмыг маш хурдан сурч, ямар нэгэн шийдвэрийг маш хурдан гаргадаг.


5. АФРИКИЙН СААРАЛ ТОТЬ 6 ХҮРТЭЛ ТООЛДОГ

Aфрикийн саарал тоть нь хүний хэлсэн үг яриа тэр ч байтугай дуулсан дууг хүртэл даган дуурайдаг. Тэд зүгээр ч нэг хүний дууг дуурайдаггүй, гэр бүл доторх чимээ болон бусад чимээг дуурайдаг. Тотийн зүгээр л нэг төрөл 20 өөр объектыг ялгах чадвартай бөгөөд 6 хүртэл тоолж чаддаг.


6. ХАРХ ГҮЙЛГЭЭ УХААНТАЙ

Харх нь ашиглаж болохоор мэргэн ухаан, ой тогтоолт, гүйлгээ ухаанаараа маш алдартай. Тэдний сэтгэл зүй нь хүнтэй маш адилхан мэт санагддаг. Тэд сонсох, үнэрлэх мэдрэхүйтэй. Мөн тэд будлиантай толгой эргүүлсэн зүйлийн учрыг олохдоо маш гарамгай.


7. CROWS, RAVENS ХЭЦҮҮ ДААЛГАВРЫГ ХЯЛБАР ГҮЙЦЭТГЭДЭГ

Энэхүү том хар шувуу нь маш гайхалтай оюун ухаантай бөгөөд өөрийн чадвараар дүрснүүдийн ялгааг гаргах, хэцүү даалгаврыг хялбархан хийх, тоолох зэрэг маш олон янзын чадвартай юм. Тэд мөн тоть шиг өөр өөр чимээг ялгаж сонсох чадвартай.


8. ШОРГООЛЖ АЛИВААГ СУДЛАН СУРДАГ



Магадгүй танд энэ хачин санагдаж байгаа байх. Гэхдээ шоргоолж дэлхийн хамгийн ухаантай амьтдын нэг гэдгээ баталж чадсан юм. Хэсэг шоргоолж газрын гадарга дээр жижигхэн зам шиг мөр гаргахад бусад нь тэр замыг дагаж явдаг. Ихэнх амьтанд аливаа зүйлийг даган дуурайж сурдаг бол харин шоргоолж нь сүүн тэжээлтэн бөгөөд олон талын зүйлсийг өөрсдөө судлан сурдаг гэнэ шүү. Ихэнх шоргоолж өдөр бүр өөрийн үүрнээсээ 700 тохой хол зайд явж хүнсээ олдог бөгөөд буцаад үүр лүүгээ төвөггүй ирж чаддаг гэнэ. Тэд үнэхээр ухаантай биш гэж үү?


9. ХАЛИМ ӨНДӨР МЭДРЭМЖТЭЙ



Судлаачид аварга халимд нөхөн төлждөг тархи байдгийг олж мэдсэн. Халим нь маш өндөр мэдрэмж сэтгэлийн хөдлөлтэй бөгөөд энэ нь гэр бүлийн нэг гишүүн нь үхсэн үед маш хүчтэйгээр илрэн гардаг. Мөн тэд хэрэгтэй зүйлсээ ашиглан хэцүү байдлаас амархан гарч чаддаг гэнэ. Халимууд ан хийж байх үедээ маш сайн хамтардаг бөгөөд нарийн төлөвлөгөө гаргаж өгөөшөө барьдаг гэнэ.


10. НОХОЙ ОЙРОЛЦООГООР 150 ҮГ ОЙЛГОДОГ



Ноход бодох сурах асуудлыг шийдэх маш өндөр чадвартай. Тэд ямар нэгэн тоглоом, тушаалыг маш амархан ойлгож сурдаг. Тэд ойролцоогоор 150 үг ойлгодог. Маш олон төрлийн нохойн үүлдэр байдаг бөгөөд Герман shepherd, Labrador анч нохой, Poodle, Border collies, Doberman Pinschers гэх зэрэг маш олон ой тогтоолт сайтай нохойн үүлдэр байдаг. Нохойнууд 4 юм уу 5 хүртэл тоолж чаддаг бөгөөд тэд зарим тооцоолох алдааг маш сайн олж чаддаг гэнэ. Жишээ нь 1+1=3 эсвэл 1+1=1.

Дэлгэрэнгүй унших
АНХААРУУЛГА: УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуулийн хуулийн холбогдох заалтын хүрээнд тус сайтын сэтгэгдэл хэсгийг түр хугацаанд хаасан болно.

Цаг үе

“Оюутолгой” компанийн удирдлагуудтай уулзаж санал солилцлоо

Огноо:

,

ЗТЯ-ны Төмөр зам, далайн тээврийн бодлого зохицуулалтын газрын дарга Х.Итгэлт,  Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг-Төмөр замын газрын дарга Б.Артур “Оюу толгой” компанийн “Удирдлагын баг”-ийн төлөөлөл болох “Оюутолгой” компанийн Санхүү эрхэлсэн захирал Б.Дуламсүрэн, Гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааны ерөнхий менежер Э.Хонгорзул нарыг хүлээн авч уулзлаа.  

Талууд энэхүү уулзалтаар Монгол, Хятад хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хамтын ажиллагааны хэлэлцээр, Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр замын төслийг хэрэгжүүлэх хүрээнд “Оюутолгой” компанийн салбар автозамыг хилийн боомт  хүртэлх чиглэлд нүүрсний тээвэрлэлтэд тодорхой цагийн хуваарьтайгаар богинын тээвэрт түр ашиглах, хамтран ажиллах талаар санал солилцлоо

Уулзалтын эхэнд Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг, Төмөр замын газрын дарга Б.Артур Монгол Улсын Засгийн газар болон Зам, тээврийн яамнаас Гашуунсухайт–Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр замын төслийг хэрэгжүүлэх хүрээнд хийгдэж буй ажлуудын талаар дэлгэрэнгүй танилцуулж, мэдээлэл солилцсон юм.  

Мөн бүтээн байгуулалтын барилгын ажил албан ёсоор эхэлснийг дуулгаад, хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хамтын ажиллагааны хэлэлцээрийн хүрээнд  “гурвыг цогцоор” хамтын ажиллагааны зарчмын хүрээнд “Хил дамнасан төмөр зам хамтран барих”, “Нүүрс худалдах, худалдан авах урт хугацааны гэрээ”, “Нүүрсний уурхайн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх” гэсэн гурван гол үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхээр тохирсон бөгөөд гурван гэрээний нэг болох “Хил дамнасан төмөр зам хамтран барих хэлэлцээр”-ийг ЗТЯ-наас Хятадын талтай эцэслэн тохирч, 2025 оны 05 дугаар сарын 14-ний өдөр гарын үсэг зурж баталгаажуулж, нээлтийн ёслолыг хамтран зохион байгуулсан гэдгийг тодотгосон юм.

Энэ ажлыг хэрэгжүүлэх хүрээнд “Монголын төмөр зам” ТӨХК, “Чайна Энержи Коксжих нүүрс (Тяньжин)” ХХК хоорондын Нүүрс тээвэрлэлтийн урт хугацааны гэрээг байгуулсан. Өөрөөр хэлбэл, “Тавантолгойн уурхайгаас Ганц мод боомт хүртэл хүргэх нүүрсний тээврийг “Монголын Төмөр Зам” ТӨХК хариуцан гүйцэтгэнэ.

Нүүрсний тээвэрлэлтийг манай улс төмөр зам, автозам хосолсон холимог тээврээр тээвэрлэхээр төлөвлөж буй бөгөөд эхний нүүрс тээврийн галт тэргийг 2025 оны 06 сарын 20-нд явуулахаар төлөвлөж байна.

Иймд Зам, тээврийн яам болон Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг, Төмөр замын газраас Гашуунсухайт-Ганцмод боомт чиглэлийн нүүрсний тээвэрлэлтэд Өмнөговь аймгийн нутаг дэвсгэрт орших “Оюутолгой” компанийн салбар автозамыг богинын тээвэрт буюу 11 км автозамыг тодорхой цагийн хуваарьтайгаар түр ашиглах, хамтран ажиллах талаар санал солилцлоо.

“Оюутолгой” компанийн “Удирдлагын баг”-ийнхан энэхүү саналыг компанийн удирдлагууд дотооддоо хэлэлцэж, дахин уулзаж санал солилцохоор тохиролцлоо.

Уулзалтад Зам, тээврийн яамны Төмөр зам, далайн тээврийн бодлого зохицуулалтын газрын дарга Х.Итгэлт, Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг-Төмөр замын газрын дарга Б.Артур, Монголын төмөр зам” ТӨХК-ийн Гүйцэтгэх захирал О.Батчулуун нар оролцлоо.
Дэлгэрэнгүй унших

Цаг үе

Энэ жилийн Элсэлтийн шалгалт өнөөдөр эхэлнэ

Огноо:

,

2025 оны Элсэлтийн Шалгалт өнөөдөр буюу зургаадугаар сарын 18-нд 10:00 цагаас түүхийн хичээлээр эхэлнэ. Шалгалт зургаадугаар дугаар сарын 21-нийг дуустал үргэлжилнэ. Энэ жил улсын хэмжээнд 43,350 хүүхэд элсэлтийн шалгалт өгнө. Улсын хэмжээнд ЭШ-ыг 50 байранд зохион байгуулах бөгөөд үүнээс 23 нь хөдөө орон нутагт, 27 нь Улаанбаатар хотод байна.

Нийслэл хотод Элсэлтийн Шалгалт зохион байгуулах байршлууд

Баянзүрх дүүрэг

  • 14-р сургууль
  • 21-р сургууль
  •  48-р сургууль
  • 53-р сургууль
  •  84-р сургууль.

Баянгол дүүрэг

  •  Оюуны Ундраа цогцолбор сургууль
  • Эрдмийн Өргөө цогцолбор сургууль
  • Эрдмийн Ундраа цогцолбор сургууль
  •  141-р сургууль.

Багануур дүүрэг

  • Боловсрол цогцолбор сургууль.

Налайх дүүрэг

  • 119-р сургууль.

Сүхбаатар дүүрэг

  • 1-р сургууль
  • 4-р сургууль
  • 16-р сургууль
  • 45-р сургууль.

Сонгинохайрхан дүүрэг

  • Хөгжил цогцолбор сургууль
  • Ирээдүй цогцолбор сургууль
  • 67-р сургууль.

 Хан-Уул дүүрэг

  • 18-р сургууль
  •  52-р сургууль
  •  75-р сургууль

 Чингэлтэй дүүрэг

  • 39-р сургууль
  • 50-р сургууль.

Өмнөх оны шалгуулагчид дараах байруудад очиж шалгалтаа өгнө.

Чингэлтэй дүүрэг

  • 5-р сургууль
  • 24-р сургууль
  • 57-р сургууль

Хан-Уул дүүрэг

  •  15-р сургууль.

Шалгалт өгөхдөө дараах баримт бичгүүдийг авч очно. Бүртгэлийн хуудас (2025 онд ЕБС төгсөж буй шалгуулагчид бүртгэлийн хуудас дээрээ сурч буй сургуулийнхаа захирлаар гарын үсэг зуруулан, тамга даруулж баталгаажуулна.

2025 оноос өмнө ЕБС төгссөн шалгуулагчдын бүртгэлийн хуудас нь QR кодоор баталгаажсан байна) Суудлын хуваарь Бүрэн дунд боловсрол болон түүнээс дээш боловсрол эзэмшсэнийг гэрчлэх баримт бичиг Иргэний үнэмлэх.  Хэрэв иргэний үнэмлэх байхгүй бол E-mongolia -ийн лавлагаа, жолооны үнэмлэх, гадаад паспорт зэргийг орлуулах баримт бичиг байж болно.

 

Дэлгэрэнгүй унших

Цаг үе

УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь

Огноо:

,

Өнөөдөр буюу 2025 оны зургаадугаар сарын 18-ны Лхагва гарагт цахилгаан шугам сүлжээнд хийх засварын хуваарийг танилцуулж байна. Хэрэглэгчид ээ, засвар хийх хугацаанд хэрэглээгээ түр зохицуулна уу.

ЖИЧ: Цаг агаарын нөхцөл байдлаас шалтгаалан хуваарьт өөрчлөлт орвол, гэрээт бүртгэлтэй утасны дугаарт мэдээлэл хүргэх болно. Засварын ажлыг тухайн тоноглолоос хүчдэлээс бүрэн чөлөөлсний дараа хийдэг нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж, хүлээцтэй хандахыг хэрэгчлэгч та бүхнээс хүсье.

Дэлгэрэнгүй унших

Санал болгох