Бидэнтэй нэгдэх

Цаг үе

Гайхалтай байдлаар амьд үлдэгсэд...

Огноо:

,

Оньсого мэт сонин түүх бидний аж төрж буй энэ үед залуу уулчин Р.Евгенийд тохиолдсон байна. Тэрээр хэсэг нөхдийнхөө хамт ууланд явж байгаад хаднаас хөл алдан гүн ангал руу ниссэн аж. Гэтэл түүний цогцос огт олдоогүй байна.

Тэр бүлэгт явсан хүмүүсээс хэдэн хүн жилийн дараа талийгаач андаа дурсахаар золгүй явдал болсон яг тэр газар очжээ. Ангалын ирмэг дээр сууж байсан тэд гэнэт дороос, ангалын ёроолоос ямар нэгэн утаа дэгдэн буйг анзаарсан байна. Тэр даруй тэд "Туслаарай! Туслаарай!" гэж хашгирахыг сонссон аж.

Нэг нөхөр нь болгоомжтой нь аргагүй доош харав. Тэнд, ангалын ёроолд Женя /Евгений/туслаарай хэмээн гараараа даллан зогсож байв. Тэрээр алга болсон өдрөө өмсөж байсан хувцастайгаа байлаа. Анхандаа Евгенийгийн бараа манан бүдэнд умбасан мэт байснаа дараа нь манан арилсан байна.

Женяг тэр дор нь татлага олсоор дээш татан гаргажээ. Тэрээр хэдий хэр цаг хугацаа өнгөрсөн талаар ямар ч төсеөлөлгүй байгаа нь тодорхой болсон байна. Ангал руу унаснаа тэр санаж байв. Тэгээд ухаан санаа нь балартжээ. Ангалын ёроолд ухаан орохдоо ямар ч гэмтэлгүй, энх тунх байсан аж. Өөрөө өндийн хөл дээрээ босож чадсан гэнэ. Найз нөхөд нь дээр байхыг хараад тэднээс тусламж эрэн хашгирчээ. Тэгэхдээ найз нөхөд нь түүнийг унахаас өмнө өмсөж байснаасаа өөр хувцастай байхыг хараад тэр бас гайхсан байна.

Евгений ой санамжаа алдсан юм шиг байв. Энэ бүх хугацаанд хаана байснаа тэр хэлж чадахгүй байлаа. Ямар нэгэн хүмүүс түүнийг хулгайлаад сэтгэцэд нөлөөлөх бодисоор тарьж байжээ хэмээн таамаглаж байв. Гэвч эмнэлгийн үзлэгээр бие махбодоос нь мансууруулах бодистой төстэй юу ч илрүүлээгүй аж. Хожим нь зарим нэг жижиг сажиг зүйл тодорхой болсон байна. Унасныхаа дараа муужирчихсан хэвтэж байхдаа дэлхийд хосгүй нэгэн хотын тухай гайхалтай зүүд зүүдэлснээ (эсвэл энэ нь хий үзэгдэл байв уу?) Женя ярьжээ. Тэр хот нь өтгөн саглагар цэцэрлэгээр хүрээлэгдсэн гайхалтай уран хийцийн маш гоёмсог байшин барилгатай байсан гэнэ. Тэрбээр тэнд харь хэлээр ярьдаг, урт өмсгөлтэй хүмүүстэй уулзсан боловч үг бүрийг нь ойлгож байв. Аажмаар Евгенийгийн ой санамж эргэн ирж байсан бөгөөд шидэт орныг зүүдэндээ биш сэргүүн байхдаа үзсэн хэмээн тэр нотолдог болсон аж.

...Латин Америкийн нэгэн оронд засаг захиргаэаны байшингийн үүдний өрөөнд алан хядагчдын тавьсан тэсрэх бөмбөг дэлбэрэх үед хорь орчим хүн амь үрэгдсэн бaйнa. Амь үрэгдсэн зарим хүнээс үнс чандар төдийхөн л үлдсэн байв. Cap орчмын дараа маш их ядарч туйлдсан шинжтэй залуу эр, эм хоёр орон нутгийн цагдаагийн газарт хандсан байна. Дэлбэрэлтийн үеэр амь үрэгдсэнд тооцогдож байсан гэрлээд удаагүй хос Хуставо, Анита Ла Палья нар эсэн мэнд үлдсэн байжээ! Тэд ажил төрөл хөөцөлдөн захиргааны байран дотор явж байгаад аймшигтай нүргэлэх чимээ сонссон бөгөөд хотоос хэдэн зуун километр зайтай цөл газар ухаан орсон аж... Тэр хоёр нэг эдлэн газарт оччихсон байсан бөгөөд ззэн нь тэднийг хүлээн авч, хооллож ундалсан боловч гэртээ харихад нь туслахаас татгалзаж, аж ахуйдаа янз бүрийн ажил хийхийг шаардсан аж. Эзэн тэдэнтэй ажлын мал шиг л харилцдаг байжээ. Гэвч тэд яаж ийгээд түүний машиныг хулгайлан, оргон зугтаж чадсан байна. Суурин газар анх дайралдмагц тэд машинаа тэнд нь хаяад автобусаар хот орсон аж.

Хамгийн сонирхолтой нь, цагдаа нар Хуставо Ла Пальяг эхнэртэй нь хамт боолчилж байсан хүнийг эрэн сурвалжлахад тухайн мужид тийм овог, нэртэй хүн байхгүй байжээ. Гэхдээ эдлэн газрын эзнийхтэй адилхан овогтой нэг эр олон жилийн өмнө үр удмаа үлдээлгүй нас барсан бөгөөд түүний байшинг хэн нэгэнд зарсныг нэг хүн санасан байна. Зааж өгсөн цөл газар нь ямар ч орон сууц байсангүй. Тийн атал Хуставо, Анита хоёр эдлэн газарт байсан талаараа зүгээр л нэг зохиочих боломжгүй, дэлгэрэнгүй зүйлс ярьж байжээ.

...АНУ-ын Коннектикут муж улсын иргэн Лаура Ф. Кинкайдад ер бусын сонин зүйл тохиолджээ. 1992 оны дөрөвдүгээр сарын 6-ны орой тэр найз нар дээрээ оччихоод буцаж явав. Тэр эмэгтэй машинаа барин эл хуль замаар явж байлаа. Харанхуйд машин нь гэнэт ямар нэгэн саад мөргөжээ. Хүчтэй доргилтонд тэр машинаасаа суга шидэгдсэн байна. Тэр машиныхаа хаалгыг дутуу хаасан байсан уу эсвэл өөрийн эрхгүй хаалганы бариул шүүрч авсан бололтой.

Хамаг бие нь бэртэж гэмтсэн эмэгтэй замын хажууд ухаан орсон байна. Тэр хөдөлж ч чадахгүй, зөвхөн ёолон гиншиж байжээ. Хажууханд нь түүний машин шатаж байв. Хэн нэг нь ирж туслахаас өмнө эн түрүүнд айхавтар өвдөлтөндөө муужран үхэж ч магадгүй гэдгээ Лаура ойлгосон байна.
Харин цаашдаа тайлбарлахын аргагүй зүйл өрнөж эхэлсэн аж. Гэнэт түүний өмнө хоёр тунгалаг дүрс гэрч ирснээ түүнийг харсаар байтал хамгийн ердийн төрхтэй атлаа жаахан хачирхалтай хувцасласан хоёр хүн болон хувирчээ. Үл таних хоёр хүн осолд орсон эмэгтэй рүү дөхөж ирсэн байна. Тэдний нэг нь "Түүнийг байранд нь буцааж тавих хэрэгтэй..." гэж хэлэхийг эмэгтэй тод сонссон боловч энэ нь ямар утгатай болохыг ойлгоогүй аж. Дараа нь Лэурэ хаашаа ч юм цөмрөн унах шиг болсон бөгөөд ухаан орохдоо өөрийнхөө машин дотор байгааг мэджээ. Машин нь огт эвдрэл гэмтэлгүй, бүрэн бүтэн, замын голд зогсож байв. Лаурэ жолооныхоо ард сууж байсан боловч хөдөлгүүр нь унтраастай байлaa. Ерөөсөө осол болоогүй мэт бүх яс нь мөн л бүрэн бүтэн, бие нь хөх няц ч болоогүй байхыг мэдээд эмэгтэй ихэд гайхсан байна.

Машин нь юу ч юм хүчтэй мөргөснийг санаад эмэгтэй машинаасаа бууж, урдах замаа анхааралтай үзэж шалгасан байна. Замын хажууд хугарсан мод хэвтэж байв. Энэ мод зам дээр тээглэж байгаад хэн нэг нь түүнийг хажуу тийш болгосон бололтой. Үүнийг насанд хүрсэн хоёр эрэгтэй хүн л хийж хүчрэхээр байсан аж. Лаурэ хөдөлгүүрээ асааж ямар ч адал явдалгүйгээр гэртээ хүрчээ. Хожим нь Лаура сэтгэцийн онцгой байдал болон ер бусын үзэгдэл судалдаг орон нутгийн төвд хандсан бөгөөд тэнд түүнийг янз бүрийн aргaaр, түүний дотор оюун ухаан, сэтгэц нь хэвийн эсэхийг туршиж, худал ярьж байгаа эсэхийг тогтоох тусгай төхөөрөмжөөр шалгасны дараа үнэн ярьж буйг нь хүлээн зөвшөөрсөн байна.

Ингэхэд эдгээр хүмүуст юу тохиолдсон юм бол? Аюул тохиолдож, үхэл нүүрлэх үед тэд өөр бодит ертөнц рүү шилжсэнээр амь аврагдаад дараа нь ямар нэгэн байдлаар эргэж ирсэн юм болов уу? Гэвч яагаад чухамхүү тэд аврагдсан хийгээд үүний ард ямар хүчин байна вэ гэдэгт л хамгийн гол оньсого оршин байгаа билээ.

Дэлгэрэнгүй унших
АНХААРУУЛГА: УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуулийн хуулийн холбогдох заалтын хүрээнд тус сайтын сэтгэгдэл хэсгийг түр хугацаанд хаасан болно.

Цаг үе

Т.Даваадалай: Улаанбаатар хотыг нэгдсэн стандарттай, хүртээмжтэй хот болгоход анхаарч ажиллаж байна

Огноо:

,

Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн орчны хүртээмжийг нэмэгдүүлэх зорилгоор “Гэрээсээ гарцгаая” аяны хүрээнд УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун, нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай болон холбогдох албаныхан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөл Улаанбаатар хотын гудамж, замын нөхцөл байдлыг үнэлж, үйлчилгээний газрууд, нийтийн тээврээр үйлчлүүллээ. Энэ үеэр хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн Улаанбаатар хотод амьдрахад ямар бэрхшээл тулгардаг, тэдгээрийг хэрхэн шийдвэрлэх талаар хэлэлцэж, гаргалгааг ярилцлаа.

“Гэрээсээ гарцгаая” аяны хүрээнд 2.5 км замыг туулахдаа эхлээд үйлчилгээний байгууллагын нөхцөл байдалтай танилцлаа. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн, тэр дундаа тэргэнцэртэй иргэн дэлгүүр, хоолны газар зэрэг үйлчилгээний байгууллагаар үйлчлүүлэхэд орц, гарцын асуудал хамгийн их саад болдог. Ихэвчлэн налуу зам байдаггүй. Ороход хаалганы хөндлөвч төмөртэй хэсгүүд саад учруулж байлаа.

Үүний дараа Улаанбаатар хотын төвийн гудамжаар явган замын нөхцөл байдалтай танилцлаа. Улаанбаатар хотоос төвийн бүсийн гол, гудамж замын 15 байршилд 59.6 км явган замыг байгалийн чулуугаар жигдэлж, нэг стандарттай болгож байгаа нь бүх иргэнд ээлтэй, хүртээмжтэй байдлыг бий болгох зорилготой. УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун, нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөл хуучин явган замтай хэсгээр явахад эвдрэл, гэмтэл, доголтой хэсгүүд таарч байв. Хуучин явган замын хээтэй болон хөндлөн хийцүүд, эвдрэл нь хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн явах саад учруулдаг. Ийм замаар тэргэнцэртэй хүн удаан явахад бөөр өвддөг гэдгийг тэргэнцэртэй иргэд хэлж байв. Хүүхдийн тэрэгтэй явахад ч гэсэн хүндрэлтэй, донсолгоотой байдаг гэнэ. Харин байгалийн чулуугаар шинэчилж байгаа явган замууд нэг жигд учраас бэрхшээл байхгүй гэсэн юм.

УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун “Монголд хөгжлийн бэрхшээлтэй 10 хүн тутмын 6 нь олдмол бэрхшээлтэй байдаг. Хамгийн энгийн жишээг та бүхэн сая харлаа. Тэргэнцэртэй хүн үйлчилгээний газрууд руу ороход налуу зам байдаггүй. Хотын явган хүний зам нэгдсэн стандартгүй байгаа нь зорчиход хүндрэл үүсгэдэг. Бид Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай конвенцын хүрээнд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн оролцоог дэмжиж ажиллах үүрэгтэй. Үүний нэг жишээ болгож “Гэрээсээ гарцгаая” аяныг хэрэгжүүлж байна. Биет байдлаар орчны хүртээмжийг хэрхэн сайжруулах вэ гэдэгт шалгуур үзүүлэлтүүдийг ийнхүү туршиж байна. Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах, амьдрах орчныг дээшлүүлэх зорилгоор нутгийн удирдлагын байгууллагуудын оролцоог сайжруулахын тулд 32 шалгуур үзүүлэлт бүхий 13 бүлэг төлөвлөгөөг тусгасан гарын авлагыг мөн боловсруулсан” гэдгийг хэллээ.

 

Нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай “Гэрээсээ гарцгаая” аяныг дэмжиж, 2.5 км газарт явган зам, үйлчилгээний байгууллагууд, нийтийн тээврээр зорчлоо. Хот гэдэг бол ганцхан хүнд зориулагдаагүй. Хот бүх хүнд тэгш, хүртээмжтэй орчин нөхцөлтэй байх ёстой. Улаанбаатар хотод хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн орчны хүртээмжийг сайжруулахад дутагдалтай зүйлс нэлээд ажиглагдлаа. Үйлчилгээний газрууд налуу замаа шийдэж өгөх хэрэгтэй. Нийтийн тээврийн жолооч нар хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнтэй хэрхэн харьцах, тэдэнд хэрхэн туслахад суралцмаар байна. Явган хүний замыг нэгдсэн стандартаар шинэчлэх нь чухал байна. Улаанбаатар хотын зүгээс нэгдсэн стандарттай, хүртээмжтэй хотыг бий болгоход уялдаа холбоотой ажиллана” гэдгийг тодотгов.

“Гэрээсээ гарцгаая” аяны хүрээнд дараагийн зогсоол нийтийн тээврээр үйлчлүүлэх байв. Тэргэнцэртэй иргэн нийтийн тээврээр үйлчлүүлэхэд орц, гарцын асуудал мөн хүндрэлтэй байдаг. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнд зориулсан буух товчлуурыг ашиглаж сурах, бууж, суух налуу замыг ашиглаж сурах хэрэгтэй. Үүний тулд нийтийн тээврийн жолооч нарыг сургалтад хамруулах ажлыг зохион байгуулах талаар аянд оролцогсод хэлэлцэв. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих төвийн гаднаас аяны маршрут өндөрлөж, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөл санал бодлоо хуваалцаж, нийслэлийн Засаг даргын орлогч Т.Даваадалай, УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун нар санал хүсэлтүүдийг бодит ажил хэрэг болгоход гар бие оролцохоо илэрхийллээ.

Дэлгэрэнгүй унших

Цаг үе

Нийслэлийн цэцэрлэгийн цахим бүртгэл өнөөдөр дуусна

Огноо:

,

Нийслэлийн хүүхдийн цэцэрлэгийн цахим бүртгэл үргэлжилж байна. 2025-2026 оны хичээлийн жилд улсын хэмжээнд 278,290 хүүхдийг сургуулийн өмнөх боловсролд хамруулах хэрэгцээ үүснэ. Үүний 135,582 хүүхэд нь нийслэлд хамаарна.

Нийслэлийн хүүхдийн цэцэрлэгийн бүртгэлийн системд  наймдугаар сарын 15-ны байдлаар 104,031 хүүхдийн бүртгэлийг баталгаажуулжээ.  Нийт хамрагдах хүүхдийн 76,7 хувь цахим бүртгэлээ баталгаажуулсан байна.

  • Хоёр настай хүүхэд -22.762
  • Гурван настай хүүхэд -24.693
  • Дөрвөн настай хүүхэд -27.563
  • Тав настай хүүхэд -29.031 бүртгүүлсэн байна. Цэцэрлэгийн  цахим бүртгэл  өнөөдөр дуусна.

Иргэд хүүхдээ цэцэрлэгт хамруулах үйлчилгээг авахдаа дараах зүйлсийг анхаарна уу.

  • Өөрийн болон хүүхдийнхээ хаягийн бүртгэл, мэдээллийг нягталж, баталгаажуулсан байх;
  • Таны хүүхэд өнгөрсөн жил цэцэрлэгт хамрагдсан бол тухайн цэцэрлэгтээ “Үргэлжлүүлж явах” эсэх сонголтыг хийх;
  • Хэрвээ шилжилт хөдөлгөөнийг энэ хугацаанд хийх бол 2025 оны  наймдугаар сарын 15-ны өдрөөс өмнө баталгаажуулсан байх ёстой аж.
Дэлгэрэнгүй унших

Цаг үе

Карго хүргэлтийн ажилчид гар утас хулгайлжээ

Огноо:

,

Энэ оны наймдугаар 14-ний өдөр "Карго хүргэлтийн ажилтан гар утас хулгайлсан байна" гэх дуудлага мэдээлэл цагдаагийн байгууллагад бүртгэгдсэн.

Бүртгэгдсэн дуудлага мэдээлэлтэй холбогдуулан цагдаагийн байгууллагаас шалгалтын ажиллагаа явуулахад 26-27 насны 2 этгээд Samsung, Redmi, iphone, Huawei, Oppo маркийн нийт 30 орчим ширхэг гар утсыг хулгайлсан болох нь тогтоогдож, мөрдөн шалгах ажиллагаа үргэлжилж байна.

Энэ төрлийн хулгайлах гэмт хэрэг нь иргэдийн анхаарал болгоомжгүй байдлыг ашиглан үйлдэгддэг тул болзошгүй эрсдэлээс хамгаалж, өөрийн санхүү, эд хөрөнгийн аюулгүй байдалд хариуцлагатай хандахыг зөвлөж байна.
Дэлгэрэнгүй унших
сурталчилгаа

Санал болгох