Үзэл бодол
Б.Бямбадорж: Томуугийн 26 амбулаторийн кабинетыг нэмж, өрх, дүүргийн эмнэлгүүд уртасгасан цагаар ажиллаж байна

Нийслэлийн хэмжээнд томуу, томуу төст өвчний дэгдэлт их байгаатай холбоотойгоор Нийслэлийн Эрүүл мэндийн газрын дарга Б.Бямбадоржоос хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээ болон бусад зүйлийн талаар тодрууллаа.
-Томуу, томуу төст өвчний халдвар буурахгүй байна. Энэ байдал хэдий хугацаанд үргэлжлэх бол?
-Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд хөл хориотой, хичээл сургалт танхимаар хичээллээгүй. Энэ үед амьсгалын замын халдварт өвчний тархалт бага байсан. Харин өнгөрсөн арваннэгдүгээр сараас иргэдийн дунд улирлын томуугийн тархалт нэмэгдсэн. Нийслэлийн хэмжээнд хүүхдийн томуугийн эмчилгээний 803 ор байна. 875 орыг шинээр нэмж дэлгэн, зохион байгуулалт хийсэн. Мөн томуугийн 26 амбулаторийн кабинетыг нэмж, өрхийн эрүүл мэндийн төв, дүүргийн нэгдсэн эмнэлгийг уртасгасан цагаар болон амралтын өдрөөр ажиллуулж байгаа. Ковидын үед ажиллаж байсан амбулаторио томуугийн үеийн амбулаторийн тусламж, үйлчилгээ болгож зохион байгууллаа. Нийслэлийн хэмжээнд орны ачаалал 83.4 хувьтай, өмнөх долоо хоногоос 9.7 хувиар буурсан. Хэдий тийм ч халдвар хамгааллын дэглэмээ сайтар баримтлах хэрэгтэй байна. Мөн иргэд халдвар авч өвдлөө гэхэд бусдад халдаахгүй байхад анхаарах шаардлагатай.
Ер нь хоёр хүртэлх насны хүүхдүүд, 5-8 насны хүүхдүүдийн дунд томуу, томуу төст өвчний тархалт өндөр байна. Өнгөрсөн долоо хоногоос иргэдийн эмнэлэгт хэвтэх нь 8.7 хувиар багассан ч халдвар буурахгүй байна.
-Томуу, томуу төст өвчний түгээмэл шинж тэмдэг яаж илэрч байна вэ. Ямар тохиолдолд эмнэлэгт зайлшгүй хандах хэрэгтэй вэ?
-Бид дүүргийн эмнэлэг, өрхийн эрүүл мэндийн төвүүдээр дамжуулан хороо, СӨХ-ийн группүүдэд мэдээлэл өгөхөөс гадна эмч нар маань сэдэвчилсэн мэдээлэл өгч байна. Томуу, томуу төст өвчний ямар вирус тухайн бүс нутагт тархаж байна вэ гэдгээс хамаарч шинж тэмдэг өөр байдаг. Гол нь халуурах, амьсгалын замын шинж тэмдгүүд илэрч байна. Сүүлийн өдрүүдэд гэдэсний хам шинжүүд илэрч байна. Энэ нь гэхдээ харьцангуй цөөн.
-Томуугийн дэгдэлт хэдий хугацаанд үргэлжилдэг вэ?
-Манай улсад арав, арваннэгдүгээр сараас томуугийн дэгдэлт ихсэж, дөрөв, тавдугаар сараас багасдаг. Энэ жил цаг агаар хүйтэн, сайн дулаарахгүй байна. Мөн ковид туссан иргэдийн дархлаа сул байна. Иймээс иргэд томуу болон бусад өвчнөөр өвдөх эрсдэл өндөр байгаа тул биеэ тамиржуулах, агаар салхинд гарах, даарахгүй байх хэрэгтэй.
-Шинж тэмдэг илэрсэн тохиолдолд гэрийн нөхцөлд ямар эмчилгээ хийх хэрэгтэй вэ?
-Иргэд биеийн эсэргүүцлээ сайжруулах зорилгоор эм, химийн бүтээгдэхүүн хэрэглэх нь их болоод байна. Хүний өдөр тутмын хэрэгцээтэй витаминыг нэг удаа авахад тухайн хүнд шингэхгүй, шингэн болж гадагшилдаг. Тэгэхээр үүнийг хоол, ундаараа дамжуулж, бага багаар авах ёстой. Илчлэг сайтай хоол идэх, шингэн зүйл сайн уух, даарахгүй байх, олон нийтийн газар явахгүй байх, амны хаалт тогтмол зүүх хэрэгтэй. Мөн халдварын шинж тэмдэг илэрсэн үед бусдад халдаахгүй байх соёлд суралцах шаардлагатай байна. Түүнчлэн агаар салхинд гарах, спортоор хичээллэх хэрэгтэй. Шинж тэмдэг илэрсэн үед утлага хийх, хоолой зайлах гэх мэт энгийн эмчилгээ хийхээс гадна шаардлагатай үед өрхийн эмчид үзүүлж, зөвлөгөө авч, тохирсон эмчилгээг эрт эхлэх нь чухал.
-Эмч, сувилагч нарын ачаалал хэр байна вэ?
-Нийслэлд өрхийн эрүүл мэндийн 159 төв үйл ажиллагаа явуулж байна. Эдгээр нь ковид, томуугийн тусламж, үйлчилгээнээс гадна үндсэн тусламж үйлчилгээгээ үзүүлж, өндөр ачаалалтай ажиллаж байна. Иймээс бид дотоод нөөц бололцоогоо дайчлан, сайн дурын ажилтнууд ажиллуулах болон анагаахын төгсөх курсийн оюутнуудыг дадлагад гаргах байдлаар хүний нөөцийн нэмэлт зохицуулалт хийсэн. Хамгийн их ачааллыг өрх, дүүргийн эмнэлгүүд үүрч байгаа.
-Ковидын өвчлөл хэр байна вэ?
-Ковидын халдварын идэвх харьцангуй буурч байна. Өнгөрсөн 24 цагийн хугацаанд нийслэлд 130 хүн халдвар авсан нь шинжилгээгээр батлагдсан. Өнөөдрийн байдлаар 289 хүн хэвтэн эмчлүүлж байгаа. Өрхийн эрүүл мэндийн төвийн эмч нарын хяналтад гэрээр 1076 хүн эмчлүүлж байгна. Мөн ковидын тусламж үйлчилгээнд телемедициний хяналтын эмчилгээг нэвтрүүлсэн, 88 хүн хянагдаж байгаа. Коронавирусийн дельта хувилбарын дэгдэлтийн үед телемедицинийг нэвтрүүлэх үүрэг авсан. Гэвч хил гаалийн асуудал болон бусад шалтгаанаар сар гаруйн өмнө энэ үйлчилгээ нэвтэрсэн. Ингэснээр иргэд гэртээ онлайнаар эмчийн хяналтад байж, шаардлагатай тохиолдолд халууны шил, даралтын аппарат зэргийг авч, түүгээрээ хяналтаа хийж, эмчийн зөвлөгөөг аваад явах боломжтой. Энэ технологийг цаашид бид өрхийн эрүүл мэндийн төвүүдэд архаг суурь өвчтэй өвчтөний хяналт, жирэмсний хяналтын үед нэвтрүүлэх бололцоотой.
Үзэл бодол
Ч.Төгсдэлгэр: РЦНК-ийн баруун талд ногоон байгууламж барих асуудалд хувийн хэвшилтэй зөвшилцөж байна
Баянзүрх дүүргийн 1 дүгээр хороонд байрлах Оросын Шинжлэх ухаан, соёлын төв буюу РЦНК-ийн баруун талд орон сууцны барилга барих асуудлыг тухайн орчмын оршин суугчид эсэргүүцэж байна. Тухайн орчимд ногоон байгууламж барих хүсэлтийг иргэд 10 гаруй жилийн турш холбогдох газруудад өгөөд байгаа боловч одоо болтол шийдэгдээгүй. Гурван аж ахуйн нэгжийн газарт маргаан үүсэж, орон сууцны барилга эхлүүлэх тусгай зөвшөөрлийг шүүхийн шийдвэрт үндэслэн олгосон байна. Тиймээс нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр барилга барьж буй аж ахуйн нэгжүүдтэй зөвшилцөж, ногоон байгууламж бариулах иргэдийн хүсэлтийг шийдвэрлэх талаас нь өнөөдөр байршил дээр нь ажиллалаа.
Энэ үеэр нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр “Эс энд ви юу” ХХК РЦНК-ийн баруун талд цэцэрлэг, спорт цогцолбор бүхий 22 давхар орон сууцны барилга барих зохих ёсны зөвшөөрөл загвар зургийг 2022 онд батлуулж байжээ. Гэтэл иргэдийн зүгээс уг байршилд ногоон байгууламж бариулах хүсэлтэй байгаа. Шүүхийн маргаан 2025 оны долоодугаар сард эцэслэгдэж, барилга эхлүүлэх зөвшөөрлийг Хот байгуулалт, хотын стандартын газраас өгөөд удаагүй байна. Тиймээс хувийн аж ахуйн нэгжийг ч иргэдийг ч хохироогүй байх талаас нь зөвшилцөл хийхээр бид ирээд байна. Зөвшилцөл хийхдээ газрыг газраар шилжүүлэн олгох зорилт тавьж байна. Газрын маргаантай, иргэдийн эрх зөрчигдөж байгаа асуудалд бидний зүгээс 10 орчим байршилд газрыг газраар шилжүүлж асуудал шийдвэрлэсэн байдаг. Энэ мэт байдлаар асуудлыг шийдэх боломжтой гэж үзэж байна” гэв.
Нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр төр иргэдийн хүсэлтийг сонсох үүрэгтэй. Гэвч зохих зөвшөөрөлтэй хувийн аж ахуйн нэгжийг ч хохироохгүй байх үүднээс асуудлыг шийдвэрлэнэ гэдгээ илэрхийллээ.
Үзэл бодол
Артерийн судсаар химий тариа хийх нь хавдарт маш өндөр тунтай, үр дүнтэй эмчилгээ хийх боломжийг олгодог
БНХАУ-ын Гуанжоу хотод байрлах “Modern Cancer Hospital Guangzhou” буюу Гуанжоугийн орчин үеийн хавдрын эмнэлгийн Интервенцийн эмчилгээний тасгийн эмч Бан Жун Хуатай ярилцлаа. Дэлхийн өндөр хөгжилтэй олон оронд хавдрын 18-20 төрлийн эмчилгээг санал болгодог болсон. Түүний нэг нь химийн эмчилгээ. Гэхдээ химийн эмчилгээг маш нарийн мэс заслын аргаар, хавдрын голомт руу чиглэсэн байдлаар хийдэг болоод байгаа юм.
-Та өөрийгөө танилцуулаач, хими эмчилгээний чиглэлээр хэдэн жил ажиллаж байна вэ?
-Сайн байцгаана уу, би Гуанжоугийн Орчин үеийн эмнэлгийн Интервенцийн эмчилгээний тасгийн эмч Бан Жун Хуа байна. Би энэ салбарт 25 гаруй жил ажилласан туршлагатай. Харин хавдрын Интервенцийн эмчилгээгээр сүүлийн 15 жилийн турш ажиллаж байна. Манай эмчилгээний аргыг сонгосон нийт өвчтөний тоо 20 мянгаас давсан бөгөөд хүний биеийн бүх хэсгийн хавдрын эмчилгээг хийж ирсэн. Бид олон жилийн турш хавдрын эмчилгээний чиглэлээр ажилласан туршлагатай.
-Химийн эмчилгээг нарийн судсаар биш бичил мэс заслын аргаар, артерын судсаар хийхэд сөрөг нөлөө бий юу?
-Интервенцийн эмчилгээ нь 40–60 жилийн түүхтэй. Манай эмнэлэг байгуулагдсан цагаасаа хойш энэ технологийг ашигласан байдаг. Энэ нь бүрэн боловсорсон, найдвартай эмчилгээний арга тул ямар нэг сөрөг үр дагавар байхгүй, санаа зовохгүй байж болно. Энэхүү эмчилгээ нь дүрс оношлогооны төхөөрөмжийн тусламжтайгаар удирдан чиглүүлж, зүү эсвэл катетер ашиглан хавдрын байршилд маш нарийвчлалтай хүрч очин шаардлагатай эмчилгээг хийдэг. Манай Интервенцийн эмчилгээ нь артерийн судсаар дамжин орж, хавдарт цусан хангамж өгдөг судсыг олж илрүүлээд, өндөр тунгаар хими эмийг яг тэр судас руу нь тарьж өгдөг гэдгээрээ давуу талтай.
-Эмчилгээний үр дүн нарийн судсаар химийн тариа хийж эмчилснээс илүү гэж ойлголоо. Энэ талаар та дэлгэрэнгүй тайлбарлаач?
-Артерийн судсаар дамжуулан өгөх эмийн концентраци буюу хавдар руу чиглэсэн нөлөөлөл нь венийн судсаар тарьдаг уламжлалт аргынхаас 10 дахин өндөр байдаг. Энэ нь хавдарт маш өндөр тунтай, үр дүнтэй эмчилгээ хийх боломжийг олгодог. Хэрвээ тухайн судсанд тохирсон нөхцөл байвал бид хавдрын цусан хангамжийг хаах эмчилгээ болох судас боох буюу эмболизаци аргыг ашиглах боломжтой. Ерөнхийдөө хавдрын эмчилгээнд эм хийх хоёр зам бий. Уламжлалт арга бол венийн судсаар хийх. Харин бид артерийн судсаар дамжуулан хийх аргыг ашигладаг юм. Артерийн судсаар хийх арга нь дараах хэд хэдэн давуу талтай.
Нэгдүгээрт, Хавдарт маш нарийн чиглэсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл, хавдрын бүсэд эмийн концентраци маш өндөр байхад, эргэн тойрон дахь эрүүл эдүүдэд эмийн концентраци харьцангуй бага байдаг. Иймээс зорилтот хэсэгт өндөр тунтай эмийн нөлөө үзүүлэх боломжтой бөгөөд энэ нь хавдрын эмчилгээнд маш их үр дүнтэй байдаг.
Хоёрдугаарт, артерийн судсаар хийх хими нь мөн бүтэн биеийн хими эмчилгээний үйлчилгээг үзүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл, венийн судсаар өгдөг уламжлалт аргын үр нөлөөг давхар үзүүлдэг гэсэн үг.
Гуравдугаарт, энэ арга нь дархлааны системд үзүүлэх сөрөг нөлөө бага, богино хугацаанд хязгаарлагддаг. Мөн артерийн аргаар хийх хими эмчилгээ нь судасны гэмтэл бараг үүсгэдэггүй. Хэрвээ гэмтэл гарсан ч гэсэн энэ нь хавдрыг тэжээж буй судсанд хамаарах тул хавдарт цусан хангамж багасах нь эмчилгээний үр дүнг сайжруулна.
Нарийн судсаар эм хийх үед ихэвчлэн гаднах, өнгөц байрлалтай судаснууд гэмтэл авах магадлалтай байдаг. Тиймээс төв судсанд гуурс тавьсны дараа эмийг хийх шаардлагатай болдог. Энэ нь мөн адил бага зэргийн инвазив буюу жижиг хэмжээний мэс ажилбар юм. Манай артерийн замаар хийх эмчилгээтэй адилхан бөгөөд үндсэн ялгаа төдийлөн байхгүй.
-Артерийн судсаар хийх хими эмчилгээг бүхий л төрлийн хорт хавдрын үед ашиглах боломжтой юу. Байрлалаасаа хамаараад хийх боломжгүй байх тохиолдол бий юу?
-Биеийн бүх хэсгийн хорт хавдарт артерийн судсаар хүрсэн тохиолдолд бид эмчилгээ хийх боломжтой байдаг нь нэг давуу талтай. Нарийн судсаар хийх эмчилгээнээс давуу талтай өөр нэг зүйлийг хэлье. Хэрвээ артерийн замаар эм хийсний дараа хэрэв тухайн үед бөглөлт хийхэд тохиромжтой судас байвал бид тэр судсуудыг боож, эмболизаци хийж чаддаг. Ингэснээр хавдрын цусны хангамжийг тасалдуулж чаддаг юм.
-Танай эмнэлэгт хийж байгаа химийн тарианы чанарын талаар та юу хэлэх вэ?
-Дэлхий даяар ашигладаг, хамгийн чанартай эмнүүдийг бид эмчилгээндээ хэрэглэдэг. Хэрэв өвчтөн шаардлагатай гэж үзвэл гадаадаас импортолсон эмийг ч хэрэглэж болно. Эсвэл Хятадад үйлдвэрлэсэн дотоодын эмийг ч ашиглаж болно. Аль аль нь чанарын баталгаатай бөгөөд ямар нэгэн сөрөг нөлөө байхгүй. Эдгээр эмүүд нь холбогдох зөвшөөрлийн дагуу үйлдвэрлэгдсэн бөгөөд дэлхий нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн, эмчилгээний зориулалтаар нийлүүлэгддэг.
Гэхдээ тухайн өвчтөн бүрийн эмчилгээний төлөвлөгөө нь Хятадад ирснийх нь дараа тодорхой болдог. Бид өвчтөн бүрийн онцлогт тохируулсан, хувийн буюу индивидуалчлагдсан эмчилгээний горим боловсруулдаг. Өөрөөр хэлбэл, хүн бүрийн биеийн байдлаас шалтгаалан зөвхөн түүнд тохирсон эмчилгээний хувийн төлөвлөгөө гаргадаг юм. Эмийн чанар, технологийн дэвшил бол аль батлагдсан, боловсронгуй болсон. Өвчтөнд яаж нөлөөлөх, үр дүн гарах нь эмчийн ур чадвар, туршлагаас хамаардаг гэдгийг энд зориуд дурьдаж хэлье.
-Дэлхий дээр химийн эмчилгээтэй холбоотой шинэ аргууд ойрын үед нэвтрэх үү. Магадгүй Хятад улсад ч юм уу тийм туршилт хийж байгаа, шинэ эмчилгээ нэвтрүүлэх гэж байгаа талаар мэдээлэл байна уу?
-Шинэ төрлийн хими эмчилгээний эмүүд гарч ирж магадгүй. Гэхдээ одоогийн энэ технологи бол аль хэдийнэ батлагдсан, тогтсон арга юм. Та мэс заслыг жишээ болгож бодоход, аль хэсэгт хийх вэ гэвэл биеийн аль ч хэсэгт хийх боломжтой шүү дээ. Энэ л зарчим юм. Өөрөөр хэлбэл, шинэ төрлийн судас боох буюу бөглөх материалууд болон шинэ хими эмчилгээний эмүүд дээр голчлон судалгаа хийгдэж байна. Мэдээжийн хэрэг, энэ чиглэлд ахиц дэвшил гарна. Учир нь дэлхийн шинжлэх ухаан, технологи тасралтгүй хөгжиж байгаа учраас анагаах ухааны чиглэлийн дэвшлүүд ч мөн адил уялдаа холбоотойгоор хөгжиж байна.
Үзэл бодол
Ж.Чинбүрэн: 2 нас хүртэл эхийн сүүгээр хооллох хувь 2023 онд 6.9 хувиар буурсан байна
“Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих дэлхийн 7 Хоног” үргэлжилж байна. Эрүүл мэндийн сайд Ж.Чинбүрэн 2017, 2023 онд хийсэн Хүн амын хоол тэжээлийн V, VI үндэсний судалгааны дүнгээс харахад Хүүхдийг төрсний дараа 1 цагийн дотор ангир уураг амлуулах үзүүлэлт 2017 онд 83.7 хувь, 2023 онд 87.4 хувь болж, 3.7 хувиар өссөн.
Эхийн сүүгээр 6 сар дагнан хооллох хувь 2017 онд 58.3 хувь, 2023 онд 59.8 хувь болж 1.5 хувиар нэмэгдсэн боловч, 2 нас хүртэл эхийн сүүгээр хооллох хувь 2017 онд 47.3 хувь байсан бол 2023 онд 40.4 хувь болж 6.9 хувиар буурсан байна.
Хөхөөр хооллолтын зөвлөх эмч Х.Мөнгөнцэцэг: Хөхөөр хооллолт бол хүүхэддээ оруулж буй хамгийн том хөрөнгө оруулалт юм. Хүүхдээ төрүүлээд эхний зургаан сард заавал хөхөөр хооллоод, хамгийн багадаа хоёр нас хүртэл үргэлжлүүлэн хөхүүлэх нь зөвхөн тухайн хүүхдийн хүүхэд насанд бус, өсвөр үе, насанд хүрсэн үед ч насан туршийн эрүүл мэндийн суурь болдог.
АУ-ны доктор, клиникийн профессор, Зинт клиникийн хүүхдийн эмч Т.Навчаа Хүүхдийг 2 нас хүртэл нь эхийн сүүгээр хооллосноор IQ чансааг нь 3-4 оноогоор дээшлүүлдэг. Мөн ээжийн таргалалт, чихрийн шижингээр өвчлөх эрсдэлийг бууруулдаг гэх мэт олон ач холбогдолтой. Ээж нь хүүхдээ хөхүүлэх тусам өндгөвч, хөхний хорт хавдраас өөрийгөө хамгаалж байдаг.
Дэлхийн улс орнууд 1992 оноос эхлэн жил бүрийн наймдугаар сарын эхний долоо хоногт “Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих дэлхийн 7 хоног”-ийг тэмдэглэн өнгөрүүлж ирсэн. Энэ жилийн уриа бол: “Нэн тэргүүнд эхийн сүүгээр хооллолт тогтвортой дэмжлэгт орчинг бүрдүүлье” бөгөөд 170 гаруй улс энэ өдрүүдийг тэмдэглэн өнгөрүүлж байна.
-
Цаг үе2021/12/02
Дархлаажуулалтын цэгүүд 09:00-20:00 цаг хүртэл ажиллана
-
Улстөр нийгэм2021/12/21
Дээд шүүх Ардчилсан намын даргаар О.Цогтгэрэлийг бүртгэхээс татгалзлаа
-
Цаг үе2022/05/25
Улаанбаатарт өдөртөө 22 хэм дулаан
-
Үзэл бодол2019/10/10
Монголын Сэтгүүлчдийн Нэгдсэн Эвлэл үйл ажиллагааны тайлангаа танилцуулж байна