Үзэл бодол
Б.Бат-Оргил: Энхийг дэмжих ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэхийн тулд гадаад хэл, буудлага, жолоодлогын ур чадвар эзэмшсэн байх ёстой
ЦЕГ-ын Гадаад харилцаа хамтын ажиллагааны хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн, цагдаагийн хошууч Б.Бат-Оргилтой ярилцлаа.
-Манай улс энхийг дэмжих ажиллагаанд оролцож эхлээд багагүй хугацаа өнгөрсөн. Цагдаагийн байгууллага анх хэдэн оноос эхэлж энэхүү ажиллагаанд оролцож эхэлсэн бэ?
-Монгол Улсын цагдаагийн байгууллагаас НҮБ-ын Энхийг дэмжих цэргийн ажиллагаанд 2006 оноос Сьерра Леоне, Ирак, Чад, Афганистан, 2012 оноос Бүгд Найрамдах Өмнөд Судан Улс дахь НҮБ-ын Энхийг дэмжих ажиллагааны 9 удаагийн ээлжид Монгол Улсын Зэвсэгт хүчний мотобуудлагын батальоны бүрэлдэхүүнд цагдаа, дотоодын цэргийн байгууллагаас нийт 400 гаруй алба хаагч Зэвсэгт хүчний цэргийн багт үүрэг гүйцэтгэсэн.
Монгол Улсын Цагдаагийн байгууллага НҮБ-ын Энхийг дэмжих ажиллагааны Цагдаагийн албанд ажиллах эрх авахаар НҮБ-ын Цагдаагийн албаны Сонгон шалгаруулалтын багийг 2016 оны 04 дүгээр сар, 2018 оны 10 дугаар саруудад тус тус хүлээн авч, нийт 120 гаруй цагдаагийн алба хаагчийг хамруулснаас 35 нь шалгалтад тэнцэж, энхийг дэмжих ажиллагаанд оролцох эрхээ авсан. НҮБ-ын Энхийг дэмжих ажиллагааны газрын Цагдаагийн албанаас 2016 оны 07 дугаар сард анхны алба хаагчдыг Африк тивийн Бүгд Найрамдах Өмнөд Судан Улс/БНӨСУ/ болон Бүгд Найрамдах Судан Улс/БНСудУ/-уудад тус тус Бие даасан цагдаагийн ажилтнаар томилж байснаас хойш нийт 20 алба хаагч Африкийн БНӨСУ/UNMISS/, БНСудУ/UNAMID/ болон тус хоёр улсын Дундын бүс/Абей/ дэх НҮБ-ын Энхийг дэмжих ажиллагаа /UNISFA/-нд тус тус хүлээсэн үүргээ амжилттай гүйцэтгээд байна.
-Энэ жил цагдаагийн хэдэн алба хаагч энхийг дэмжих ажиллагаанд явж байгаа вэ?
-Шалгалтад тэнцэж, эрхээ авсан алба хаагчдаас үлдсэн долоог нь НҮБ-ын Бүгд Найрамдах Өмнөд Судан Улс дахь Энхийг дэмжих ажиллагаа/UNMISS/-нд оролцуулахаар /2021.07.26/-ний өдөр Цагдаагийн ерөнхий газраас үдэн гаргаж, хүндэтгэл үзүүлсэн. Урьд урьдын үүрэг гүйцэтгэсэн алба хаагчид маань үүргээ амжилттай гүйцэтгэж, тус ажиллагаан дахь манай улсын Цагдаагийн байгууллагын орон тоог нэмэгдүүлж чадсанаар энэ удаад өргөн бүрэлдэхүүнтэйгээр энхийг сахиулах нэр хүндтэй үйлсэд хувь нэмрээ оруулах боломж олдож байна.
-Энхийг дэмжих ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэхийг хүсдэг олон алба хаагч бий. Тэдгээр алба хаагчдад ямар шалгуур болзол тавьж сонгодог талаар мэдээлэл өгнө үү?
-НҮБ-ын Энхийн ажиллагааны газрын Цагдаагийн албаны Сонгон шалгаруулалт, үнэлгээний баг ирж, Энхийг дэмжих цагдаагийн ажиллагаанд оролцох алба хаагчдаас НҮБ-аас тогтоосон стандартын дагуу Англи, Франц хэлний 4 чадвар, гар буу эмзэмших, ашиглах чадвар, 4х4 автомашинаар жолоодлого хийх чадварыг тус тус үнэлэх замаар сонгон шалгаруулалт явуулдаг. Нийт шалгалтыг 100% гэж үзвэл, Хэлний шалгалт 80%, буудлага 10%, жолоодлого 10%-ийн харьцаатай байдаг. Эдгээр чадварыг эзэмшсэн цагдаагийн байгууллагын аль ч албан тушаалын офицер, ахлагч нарт НҮБ-ын энхийг дэмжих цагдаагийн ажиллагаанд Бие даасан цагдаагийн ажилтнаар оролцох үүд хаалга нээлттэй байгаа юм.
-Ажиллагаанд явсан алба хаагчидтай Цагдаагийн ерөнхий газраас хэрхэн эргэх холбоотой ажилладаг вэ?
-Ажиллагааны хугацаанд үүрэг гүйцэтгэж байгаа алба хаагчдын цол, албан тушаал, ажлын туршлагыг харгалзан багийн ахлагч, орлогчоор ажиллуулдаг. Багийг ахалж буй алба хаагч ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэж буй нийт алба хаагчдын ажлын тайланг сар бүр авч, нэгтгэн, улирал тутам Цагдаагийн ерөнхий газрын удирдлагад ажлын тайлангаа танилцуулдаг. НҮБ-ын Энхийг дэмжих цагдаагийн ажиллагааны томилгоо, бэлтгэл ажил, үүрэг гүйцэтгэлт, хугацаа сунгалт, хугацаа дуусгавар болохтой холбоотой бүхий л үйл ажиллагааг Цагдаагийн ерөнхий газрын Гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааны хэлтэс хариуцан явуулж, холбогдох албадад уламжилдаг.
-Ажиллагааны газар, оронд манай цагдаагийн алба хаагчид ямар үүрэг гүйцэтгэдэг вэ?
-НҮБ-ын Цагдаагийн албаны үндсэн үүрэг нь гэмт хэрэгтэй тэмцэх, урьдчилан сэргийлэх, нийтийн хэв журмыг сахиулах, ажиллагааны газар орны цагдаагийн байгууллагатай хамтран ажиллаж, тэдний алба хаагчдыг сургаж, дадлагажуулах, НҮБ-ын бие бүрэлдэхүүн, өмч хөрөнгийг хамгаалах болон бусад цагдаагийн нийтлэг үүргийг хэрэгжүүлэх юм. Одоогоор дэлхий дээр 12 энхийг дэмжих ажиллагаа явагдаж байгаа бөгөөд НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөлөөс олгосон мандатын дагуу ажиллагаа бүрд цагдаагийн албаны гүйцэтгэх үүрэг өөр өөр байдаг. Жишээ нь манай алба хаагчдын томилогдож буй БНӨСУ-дахь энхийг дэмжих ажиллагаанд бол цагдаагийн алба хаагчид эхэлж очоод Дотоодын дүрвэгсдийн хуаранд 3 сарын хугацаагаар ажиллаж, ажилдаа туршлагажсаны дараагаар дараагийн албан тушаалд дэвшин ажиллах эрх нь нээгдэж, зарлагдсан ажлын байруудад шалгалт өгдөг. Тус ажиллагаан дахь цагдаагийн албаны бүтэц нь манай цагдаагийн байгууллагын бүтцийн нэгэн адил урьдчилан сэргийлэх, олон нийттэй харилцах, санхүү, төлөвлөлт, хүний нөөц, дотоод хяналт шалгалт, сургалтын зэрэг хэлтэс, нэгжүүдтэй байдаг. Тийм учраас алба хаагч ямар ч ажлын дадлага, туршлагатай байсан тэнд очоод тэр ажлын байрандаа дэвшин ажиллах боломжтой гэсэн үг.
-Энхийг дэмжих ажиллагаанд алба хаагчид маань оролцсоноороо ямар ач холбогдолтой вэ?
-Цагдаагийн ажил өөрөө иргэдийн амь нас, аюулгүй байдал, өмч хөрөнгө, эрх ашгийг хамгаалахад чиглэсэн байдаг тул энэ ажлыг дэлхийн хэмжээнд бусад улс орны цагдаа, цэргийн алба хаагчдын хамтаар хийнэ гэдэг нь их том ач холбогдол гэж бодож байна. Нөгөөтээгүүр НҮБ-ын энхийг дэмжих ажиллагаанд алба хаагчдыг оролцуулснаар Монгол цагдаагийн мэргэжлийн мэдлэг, ур чадвар, арга туршлага, танин мэдэхүй, гадаад хэлний мэдлэгийн чадвар дээшлэхээс гадна олон улсын ажиллагаанд оролцох мэдлэг чадварыг хуримтлуулдаг гээд тоочоод байвал их зүйл бий. Аливаа байгууллагын амжилтын үндэс нь мэдлэг, чадвар, туршлагатай боловсон хүчин байдаг. Тийм учраас Цагдаагийн байгууллага энэ чиглэлээр явуулах үйл ажиллагаагаа илүү өргөжүүлж, мэдлэг чадвар, хүсэл эрмэлзэлтэй хүний нөөцийг бүрдүүлж чадвал биднийг магадгүй үүнээс ч илүү үр дүн хүлээж байхыг үгүйсгэхгүй.
-Энхийг дэмжих ажиллагаанд эмэгтэй алба хаагч хэзээнээс оролцож эхэлсэн бэ?
-НҮБ-ын Энхийг дэмжих цагдаагийн ажиллагаанд анх оролцож эхэлсэн цагаас буюу 2016 оноос эмэгтэй алба хаагчид үүрэг гүйцэтгэж эхэлсэн. Энэхүү 5 жилийн хугацаанд үүрэг гүйцэтгэсэн 27 алба хаагчийн 8 нь эмэгтэй алба хаагч байгаа нь НҮБ-аас энхийг дэмжих ажиллагаанд оролцож буй цэрэг, цагдаагийн алба хаагчдын жендерийн тэгш байдлыг хангах бодлогын стандарт хувийн үзүүлэлтийг давуулан биелүүлсэн гэхэд болно. НҮБ-ын Цагдаагийн албаны зүгээс энхийг дэмжих ажиллагаанд хохирч буй хүүхэд, эмэгтэйчүүд, эмзэг бүлгийн иргэдийн эрх ашгийг хамгаалах ажилд цагдаагийн эмэгтэй алба хаагчдыг түлхүү оролцуулах бодлого баримталж, 2028 он гэхэд нийт ажиллагаанд оролцож буй эмэгтэй алба хаагчдын тоог 30% хүргэх зорилт тавьсан. Тиймээс манай эмэгтэй алба хаагчдын хувьд боломж нэмэгдэж байгаа юм.
-Цаашид энхийг дэмжих ажиллагааны чиглэлээр авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний талаар мэдээлэл хүргэнэ үү?
-НҮБ-ын Цагдаагийн алба нь Цагдаагийн зөвлөх (Individual Police Officer), Цагдаагийн баг (Formed Police Unit), Мэргэжлийн баг (Specialized police team) үндсэн 3 чиглэлээр үүрэг гүйцэтгэдэг. Манай улсын цагдаагийн байгууллага 2016 оноос Цагдаагийн зөвлөх(Individual Police Officer)-өөр 27 алба хаагчийг томилон ажиллуулсан бөгөөд энхийг дэмжих ажиллагаанд оролцох дараагийн алба хаагчдыг НҮБ-ын Цагдаагийн албаны Сонгон шалгаруулалт, үнэлгээний багийн шалгалтад холбогдох стандартын дагуу бэлтгэж, тус багийг 3 дахь удаагаа Монгол Улсын Цагдаагийн байгууллагад урьж ирүүлэн шалгалтыг зохион байгуулахаар төлөвлөж байна. Мөн түүнчлэн 160 хүнтэй бие даасан Цагдаагийн баг(Formed Police Unit)-ийг НҮБ-ын энхийг дэмжих ажиллагаанд оролцуулах нөхцөл боломжийг судлан, холбогдох эрх бүхий байгууллагад хүсэлтийг хүргүүлэн ажиллаж байна.
-Ярилцсанд баярлалаа.
Үзэл бодол
Ч.Төгсдэлгэр: РЦНК-ийн баруун талд ногоон байгууламж барих асуудалд хувийн хэвшилтэй зөвшилцөж байна
Баянзүрх дүүргийн 1 дүгээр хороонд байрлах Оросын Шинжлэх ухаан, соёлын төв буюу РЦНК-ийн баруун талд орон сууцны барилга барих асуудлыг тухайн орчмын оршин суугчид эсэргүүцэж байна. Тухайн орчимд ногоон байгууламж барих хүсэлтийг иргэд 10 гаруй жилийн турш холбогдох газруудад өгөөд байгаа боловч одоо болтол шийдэгдээгүй. Гурван аж ахуйн нэгжийн газарт маргаан үүсэж, орон сууцны барилга эхлүүлэх тусгай зөвшөөрлийг шүүхийн шийдвэрт үндэслэн олгосон байна. Тиймээс нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр барилга барьж буй аж ахуйн нэгжүүдтэй зөвшилцөж, ногоон байгууламж бариулах иргэдийн хүсэлтийг шийдвэрлэх талаас нь өнөөдөр байршил дээр нь ажиллалаа.
Энэ үеэр нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр “Эс энд ви юу” ХХК РЦНК-ийн баруун талд цэцэрлэг, спорт цогцолбор бүхий 22 давхар орон сууцны барилга барих зохих ёсны зөвшөөрөл загвар зургийг 2022 онд батлуулж байжээ. Гэтэл иргэдийн зүгээс уг байршилд ногоон байгууламж бариулах хүсэлтэй байгаа. Шүүхийн маргаан 2025 оны долоодугаар сард эцэслэгдэж, барилга эхлүүлэх зөвшөөрлийг Хот байгуулалт, хотын стандартын газраас өгөөд удаагүй байна. Тиймээс хувийн аж ахуйн нэгжийг ч иргэдийг ч хохироогүй байх талаас нь зөвшилцөл хийхээр бид ирээд байна. Зөвшилцөл хийхдээ газрыг газраар шилжүүлэн олгох зорилт тавьж байна. Газрын маргаантай, иргэдийн эрх зөрчигдөж байгаа асуудалд бидний зүгээс 10 орчим байршилд газрыг газраар шилжүүлж асуудал шийдвэрлэсэн байдаг. Энэ мэт байдлаар асуудлыг шийдэх боломжтой гэж үзэж байна” гэв.
Нийслэлийн Ерөнхий архитектор Ч.Төгсдэлгэр төр иргэдийн хүсэлтийг сонсох үүрэгтэй. Гэвч зохих зөвшөөрөлтэй хувийн аж ахуйн нэгжийг ч хохироохгүй байх үүднээс асуудлыг шийдвэрлэнэ гэдгээ илэрхийллээ.
Үзэл бодол
Артерийн судсаар химий тариа хийх нь хавдарт маш өндөр тунтай, үр дүнтэй эмчилгээ хийх боломжийг олгодог
БНХАУ-ын Гуанжоу хотод байрлах “Modern Cancer Hospital Guangzhou” буюу Гуанжоугийн орчин үеийн хавдрын эмнэлгийн Интервенцийн эмчилгээний тасгийн эмч Бан Жун Хуатай ярилцлаа. Дэлхийн өндөр хөгжилтэй олон оронд хавдрын 18-20 төрлийн эмчилгээг санал болгодог болсон. Түүний нэг нь химийн эмчилгээ. Гэхдээ химийн эмчилгээг маш нарийн мэс заслын аргаар, хавдрын голомт руу чиглэсэн байдлаар хийдэг болоод байгаа юм.
-Та өөрийгөө танилцуулаач, хими эмчилгээний чиглэлээр хэдэн жил ажиллаж байна вэ?
-Сайн байцгаана уу, би Гуанжоугийн Орчин үеийн эмнэлгийн Интервенцийн эмчилгээний тасгийн эмч Бан Жун Хуа байна. Би энэ салбарт 25 гаруй жил ажилласан туршлагатай. Харин хавдрын Интервенцийн эмчилгээгээр сүүлийн 15 жилийн турш ажиллаж байна. Манай эмчилгээний аргыг сонгосон нийт өвчтөний тоо 20 мянгаас давсан бөгөөд хүний биеийн бүх хэсгийн хавдрын эмчилгээг хийж ирсэн. Бид олон жилийн турш хавдрын эмчилгээний чиглэлээр ажилласан туршлагатай.
-Химийн эмчилгээг нарийн судсаар биш бичил мэс заслын аргаар, артерын судсаар хийхэд сөрөг нөлөө бий юу?
-Интервенцийн эмчилгээ нь 40–60 жилийн түүхтэй. Манай эмнэлэг байгуулагдсан цагаасаа хойш энэ технологийг ашигласан байдаг. Энэ нь бүрэн боловсорсон, найдвартай эмчилгээний арга тул ямар нэг сөрөг үр дагавар байхгүй, санаа зовохгүй байж болно. Энэхүү эмчилгээ нь дүрс оношлогооны төхөөрөмжийн тусламжтайгаар удирдан чиглүүлж, зүү эсвэл катетер ашиглан хавдрын байршилд маш нарийвчлалтай хүрч очин шаардлагатай эмчилгээг хийдэг. Манай Интервенцийн эмчилгээ нь артерийн судсаар дамжин орж, хавдарт цусан хангамж өгдөг судсыг олж илрүүлээд, өндөр тунгаар хими эмийг яг тэр судас руу нь тарьж өгдөг гэдгээрээ давуу талтай.
-Эмчилгээний үр дүн нарийн судсаар химийн тариа хийж эмчилснээс илүү гэж ойлголоо. Энэ талаар та дэлгэрэнгүй тайлбарлаач?
-Артерийн судсаар дамжуулан өгөх эмийн концентраци буюу хавдар руу чиглэсэн нөлөөлөл нь венийн судсаар тарьдаг уламжлалт аргынхаас 10 дахин өндөр байдаг. Энэ нь хавдарт маш өндөр тунтай, үр дүнтэй эмчилгээ хийх боломжийг олгодог. Хэрвээ тухайн судсанд тохирсон нөхцөл байвал бид хавдрын цусан хангамжийг хаах эмчилгээ болох судас боох буюу эмболизаци аргыг ашиглах боломжтой. Ерөнхийдөө хавдрын эмчилгээнд эм хийх хоёр зам бий. Уламжлалт арга бол венийн судсаар хийх. Харин бид артерийн судсаар дамжуулан хийх аргыг ашигладаг юм. Артерийн судсаар хийх арга нь дараах хэд хэдэн давуу талтай.
Нэгдүгээрт, Хавдарт маш нарийн чиглэсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл, хавдрын бүсэд эмийн концентраци маш өндөр байхад, эргэн тойрон дахь эрүүл эдүүдэд эмийн концентраци харьцангуй бага байдаг. Иймээс зорилтот хэсэгт өндөр тунтай эмийн нөлөө үзүүлэх боломжтой бөгөөд энэ нь хавдрын эмчилгээнд маш их үр дүнтэй байдаг.
Хоёрдугаарт, артерийн судсаар хийх хими нь мөн бүтэн биеийн хими эмчилгээний үйлчилгээг үзүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл, венийн судсаар өгдөг уламжлалт аргын үр нөлөөг давхар үзүүлдэг гэсэн үг.
Гуравдугаарт, энэ арга нь дархлааны системд үзүүлэх сөрөг нөлөө бага, богино хугацаанд хязгаарлагддаг. Мөн артерийн аргаар хийх хими эмчилгээ нь судасны гэмтэл бараг үүсгэдэггүй. Хэрвээ гэмтэл гарсан ч гэсэн энэ нь хавдрыг тэжээж буй судсанд хамаарах тул хавдарт цусан хангамж багасах нь эмчилгээний үр дүнг сайжруулна.
Нарийн судсаар эм хийх үед ихэвчлэн гаднах, өнгөц байрлалтай судаснууд гэмтэл авах магадлалтай байдаг. Тиймээс төв судсанд гуурс тавьсны дараа эмийг хийх шаардлагатай болдог. Энэ нь мөн адил бага зэргийн инвазив буюу жижиг хэмжээний мэс ажилбар юм. Манай артерийн замаар хийх эмчилгээтэй адилхан бөгөөд үндсэн ялгаа төдийлөн байхгүй.
-Артерийн судсаар хийх хими эмчилгээг бүхий л төрлийн хорт хавдрын үед ашиглах боломжтой юу. Байрлалаасаа хамаараад хийх боломжгүй байх тохиолдол бий юу?
-Биеийн бүх хэсгийн хорт хавдарт артерийн судсаар хүрсэн тохиолдолд бид эмчилгээ хийх боломжтой байдаг нь нэг давуу талтай. Нарийн судсаар хийх эмчилгээнээс давуу талтай өөр нэг зүйлийг хэлье. Хэрвээ артерийн замаар эм хийсний дараа хэрэв тухайн үед бөглөлт хийхэд тохиромжтой судас байвал бид тэр судсуудыг боож, эмболизаци хийж чаддаг. Ингэснээр хавдрын цусны хангамжийг тасалдуулж чаддаг юм.
-Танай эмнэлэгт хийж байгаа химийн тарианы чанарын талаар та юу хэлэх вэ?
-Дэлхий даяар ашигладаг, хамгийн чанартай эмнүүдийг бид эмчилгээндээ хэрэглэдэг. Хэрэв өвчтөн шаардлагатай гэж үзвэл гадаадаас импортолсон эмийг ч хэрэглэж болно. Эсвэл Хятадад үйлдвэрлэсэн дотоодын эмийг ч ашиглаж болно. Аль аль нь чанарын баталгаатай бөгөөд ямар нэгэн сөрөг нөлөө байхгүй. Эдгээр эмүүд нь холбогдох зөвшөөрлийн дагуу үйлдвэрлэгдсэн бөгөөд дэлхий нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн, эмчилгээний зориулалтаар нийлүүлэгддэг.
Гэхдээ тухайн өвчтөн бүрийн эмчилгээний төлөвлөгөө нь Хятадад ирснийх нь дараа тодорхой болдог. Бид өвчтөн бүрийн онцлогт тохируулсан, хувийн буюу индивидуалчлагдсан эмчилгээний горим боловсруулдаг. Өөрөөр хэлбэл, хүн бүрийн биеийн байдлаас шалтгаалан зөвхөн түүнд тохирсон эмчилгээний хувийн төлөвлөгөө гаргадаг юм. Эмийн чанар, технологийн дэвшил бол аль батлагдсан, боловсронгуй болсон. Өвчтөнд яаж нөлөөлөх, үр дүн гарах нь эмчийн ур чадвар, туршлагаас хамаардаг гэдгийг энд зориуд дурьдаж хэлье.
-Дэлхий дээр химийн эмчилгээтэй холбоотой шинэ аргууд ойрын үед нэвтрэх үү. Магадгүй Хятад улсад ч юм уу тийм туршилт хийж байгаа, шинэ эмчилгээ нэвтрүүлэх гэж байгаа талаар мэдээлэл байна уу?
-Шинэ төрлийн хими эмчилгээний эмүүд гарч ирж магадгүй. Гэхдээ одоогийн энэ технологи бол аль хэдийнэ батлагдсан, тогтсон арга юм. Та мэс заслыг жишээ болгож бодоход, аль хэсэгт хийх вэ гэвэл биеийн аль ч хэсэгт хийх боломжтой шүү дээ. Энэ л зарчим юм. Өөрөөр хэлбэл, шинэ төрлийн судас боох буюу бөглөх материалууд болон шинэ хими эмчилгээний эмүүд дээр голчлон судалгаа хийгдэж байна. Мэдээжийн хэрэг, энэ чиглэлд ахиц дэвшил гарна. Учир нь дэлхийн шинжлэх ухаан, технологи тасралтгүй хөгжиж байгаа учраас анагаах ухааны чиглэлийн дэвшлүүд ч мөн адил уялдаа холбоотойгоор хөгжиж байна.
Үзэл бодол
Ж.Чинбүрэн: 2 нас хүртэл эхийн сүүгээр хооллох хувь 2023 онд 6.9 хувиар буурсан байна
“Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих дэлхийн 7 Хоног” үргэлжилж байна. Эрүүл мэндийн сайд Ж.Чинбүрэн 2017, 2023 онд хийсэн Хүн амын хоол тэжээлийн V, VI үндэсний судалгааны дүнгээс харахад Хүүхдийг төрсний дараа 1 цагийн дотор ангир уураг амлуулах үзүүлэлт 2017 онд 83.7 хувь, 2023 онд 87.4 хувь болж, 3.7 хувиар өссөн.
Эхийн сүүгээр 6 сар дагнан хооллох хувь 2017 онд 58.3 хувь, 2023 онд 59.8 хувь болж 1.5 хувиар нэмэгдсэн боловч, 2 нас хүртэл эхийн сүүгээр хооллох хувь 2017 онд 47.3 хувь байсан бол 2023 онд 40.4 хувь болж 6.9 хувиар буурсан байна.
Хөхөөр хооллолтын зөвлөх эмч Х.Мөнгөнцэцэг: Хөхөөр хооллолт бол хүүхэддээ оруулж буй хамгийн том хөрөнгө оруулалт юм. Хүүхдээ төрүүлээд эхний зургаан сард заавал хөхөөр хооллоод, хамгийн багадаа хоёр нас хүртэл үргэлжлүүлэн хөхүүлэх нь зөвхөн тухайн хүүхдийн хүүхэд насанд бус, өсвөр үе, насанд хүрсэн үед ч насан туршийн эрүүл мэндийн суурь болдог.
АУ-ны доктор, клиникийн профессор, Зинт клиникийн хүүхдийн эмч Т.Навчаа Хүүхдийг 2 нас хүртэл нь эхийн сүүгээр хооллосноор IQ чансааг нь 3-4 оноогоор дээшлүүлдэг. Мөн ээжийн таргалалт, чихрийн шижингээр өвчлөх эрсдэлийг бууруулдаг гэх мэт олон ач холбогдолтой. Ээж нь хүүхдээ хөхүүлэх тусам өндгөвч, хөхний хорт хавдраас өөрийгөө хамгаалж байдаг.
Дэлхийн улс орнууд 1992 оноос эхлэн жил бүрийн наймдугаар сарын эхний долоо хоногт “Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих дэлхийн 7 хоног”-ийг тэмдэглэн өнгөрүүлж ирсэн. Энэ жилийн уриа бол: “Нэн тэргүүнд эхийн сүүгээр хооллолт тогтвортой дэмжлэгт орчинг бүрдүүлье” бөгөөд 170 гаруй улс энэ өдрүүдийг тэмдэглэн өнгөрүүлж байна.
