Үзэл бодол
Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд хөгжиж чадна

/Хөгжлийн бэрхшээл гэдэг үгнээс татгалзья/
Энэ үеэр дэлхий дээр нэг тэрбум гаруй тусгай хэрэгцээт иргэн амьдарч байгаагийн 200 сая гаруй нь хөдөлмөрлөх эрхтний бэрхшээлтэй. Гэвч энэ тоо жил ирэх тусам нэмэгдэж, насны хувьд залуужиж байгааг ДЭМБ анхааруулж байна. Дэлхийн бүх улс орныг хамарсан судалгаанаас харахад эдгээр иргэд эрүүл мэнд, боловсролын тусламж, үйлчилгээг хангалтгүй авдаг бөгөөд эдийн засгийн хувьд ихэнх нь оролцоогүй байдаг аж. Монголд ч өнөөдөр нөхцөл байдал тун хүнд байна.
Тусгай хэрэгцээт иргэдэд үзүүлэх хамгийн том тусламж бол сэргээн засалтын эмчилгээ. Мөн сэтгэл зүйн эрүүлжих дадал, хэвшлийг бий болгох. Сонсголгүй, хараагүй болсон иргэдийг сонсголтой, хараатай болгохын төлөө шаардлагатай эмчилгээ, тусламжийг хүргэдэг болох шаардлага бий. Үүнээс гадна амьдралын чанарыг нь сайжруулах хэрэгтэй. Эмнэлэгт хэвтэж, эмчлүүлж, сэтгэл санаагаа засчихаад гэртээ харихад нь хоол ундгүй, хүйтэн орчин угтана гэдэг эргээд асар их дарамт болдог.
Зөвхөн Монголд ч бус дэлхийн өнцөг булан бүрт гаргүй, хөлгүй, сонсголгүйгээсээ болж тарчилж, өөртөө итгэх итгэлээ алдаж, нийгмээс тусгаарлагдаж, улмаас орлогын эх үүсвэргүй ядуу, тарчиг амьдарч байгаа сая сая хүн бий. Тэдний дунд бусадтайгаа адил тоглож, сурч боловсрохыг хүсэж мөрөөдсөн мянга мянган хүүхэд бий. Бүгдийнх нь ирээдүй, амьдралын төлөө эдгээр хүмүүст чиглэсэн бодлогыг сайжруулах шаардлага тулгараад байгаа юм. Гэвч Монголын төр эдгээр иргэдээ “ХӨГЖЛИЙН БЭРХШЭЭЛТЭЙ” алаг үзэж, хуулиар хүртэл үүнийгээ баталгаажуулж авчээ. Монгол Улсын Их хурал 2016 оны 2 дугаар сарын 05-ны өдөр ХӨГЖЛИЙН БЭРХШЭЭЛТЭЙ ХҮНИЙ ЭРХИЙН ТУХАЙ хуулийг баталсан.
Зовж, шаналж, ганцаардаж, гачигдах, дутагдахын хэцүүг амсаж суугаа иргэдийн эрхийг хамгаалах ёстой хууль. Гэвч энэ хууль нэрнээсээ эхлээд л асуудалтай. Монгол Улсын Үндсэн хуулинд хүнийг ялгаварлан гадуурхахын эсрэг нарийн заалт бий. Гэвч энэ заалтыг үл тоож эрхэм улс төрчид нэг хэсэг хүнийг “ХӨГЖЛИЙН БЭРХШЭЭЛТЭЙ” хэмээн ялгаварласан байдаг юм. Хэсэг иргэдээ “Хөгжиж чадахгүй, бэрхшээлтэй” хэмээн нэршсэн иргэд, ард түмэн ч энэ дэлхий дээр тун цөөхөн. Тиймээс энэ нэршлийг “Тусгай хэрэгцээт” хэмээн өөрчлөх санал нэг биш хүнээс гардаг. Гэвч үүнийг сонсох хүн өнөөдөр тун цөөхөн байна. Монгол Улсад захиалж авч болдоггүй хувь тавилан, зайлж тойрч гарч чаддаггүй осол аваараас болж хараагүй, сонсголгүй, эд эрхтний гэмтэлтэй болсон 103,630 иргэн 2017 онд бүртгэгдэж байсан байх юм.
Харин энэ тоо 2018 онд 105 730 болж 2100-гаар нэмэгджээ. Эдгээр иргэдэд тусгай хэрэгцээ шаардлага зайлшгүй гарч ирдэг. Харааны шилнээс эхлээд таяг, тэргэнцэр, сонсголын аппрат, хиймэл эд эрхтэн хүртэл тэдэнд хэрэгтэй. Олон улсад ч эдгээр иргэдийг “Тусгай хэрэгцээт хүмүүс” хэмээн нэрлэж заншсан. Харин бид эдгээр иргэдээ басамжлах мэт “Хөгжлийн бэрхшээлтэй” хэмээн нэрлэсээр байна. Энэ иргэд хөгжиж чадна. Тэднийг хөгжүүлэх, тэдэндээ дэмжлэг үзүүлэх учиртай хүмүүс нь бид нар. Тиймээс хөгжлийн бэрхшээлтэй гэдэг басамж үгийг солин “Тусгай хэрэгцээт иргэд, тусгай хэрэгцээт хүүхдүүд” хэмээн нэрлэхийг уриалж байна.
Саяхан болтол Монголчууд “Тахир дутуу хүмүүс” хэмээн нэрлэж ирсэн. Үүнийг өөрчилж, “Хөгжлийн бэрхшээл” гэдэг үгээр бид сольж чадсан. Харин өнөөдөр энэ нэршлийг “Тусгай хэрэгцээт” гэдэг үгээр солихыг www.shudarga.mn сайтаас уриалж байна. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд хөгжиж чадна. Тэднийг битгий басамжил, битгий ад шоо үз...
Үзэл бодол
Х.Нямбаатар: Барилгын компаниуд норм дүрмийн дагуу шугам сүлжээнүүдээ шинэчилж, зэвтэй усны асуудлаа шийдмээр байна
Нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн 14 хоног тутамд болдог. Энэ удаагийн шуурхай зөвлөгөөнөөр өмнөх буюу есдүгээр сарын 22-ны өдрийн зөвлөгөөнөөр өгсөн 38 үүрэг даалгаврын биелэлтийг 80.3 хувьтай байгааг дүгнэлээ.
Энэ үеэр Улаанбаатар хотын орлогод нийцсэн ногоон орон сууцны ажлууд, Европын сэргээн босголтын банкны төслөөр ирсэн машин техникүүдийн ашиглалт, хамгаалалтын талаар болон дүүргүүд хот, нийтийн аж ахуй, ногоон байгууламжийн чиглэлээр хэрэгжүүлж буй ажлуудаа танилцууллаа.
Өмнөх зөвлөгөөнөөс хойш “Улаанбаатар смарт карт” ХХК-ийг Улсын бүртгэлд бүртгүүлэн, нийслэлийн өмчид 100 хувь шилжүүлэн авлаа. Өнгөрсөн 14 хоногийн хугацаанд Хан-Уул дүүргийн Өлзийтийн шалган нэвтрүүлэх товчоогоор нэг удаагийн үйлдлээр нийт 5 тонн түүхий нүүрс зөвшөөрөлгүй тээвэрлэсэн зөрчлийг илрүүллээ.
Сүхбаатар дүүргийн 13 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт Том оврын тээврийн хэрэгслийн авто зогсоол байгуулах ажлын хүрээнд 44 нэгж талбарын 1.5 га талбайг чөлөөлөх ажил хийгдэж байгаа бөгөөд 19 нэгж талбарыг бүрэн чөлөөлжээ. Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хороо, Дүнжингарав худалдааны төвийн урд байрлах 207 дугаар байрыг буулгах ажил 23 хувийн гүйцэтгэлтэй байгаа аж.
Энэ удаагийн шуурхай зөвлөгөөнөөр
- Дүүргүүдэд ногоон байгууламжийг нэмэгдүүлэх,
- Улаанбаатар хотод тээврийн хэрэгслийн бүрэн бүтэн байдлыг ханган хөдөлгөөнд оролцоогүй тээврийн хэрэгсэлд хяналтыг сайжруулах,
- Барилгын компаниудыг норм дүрмийн дагуу холбогдох шугам сүлжээнүүддээ анхаарах, уялдаатай, зөв төлөвлөлттэй барилга барих зэрэг үүрэг даалгаврыг өглөө.
Үзэл бодол
Өвөлжилтийн бэлтгэл ажлыг эрчимжүүлэхийг үүрэг болголоо
Үзэл бодол
“Сахал” Ж.Бат-Эрдэнийн хэлсэн үг сэтгүүл зүйд биш шантаачдад чиглэжээ
Хэн дуртай нь хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр хүний нүд рүү хор цацна, ална тална гэдэг. Цахим сүлжээнд өнөөхийг нь сэвж, мөнгөний шантааж, попролыг өдөөдөг муу жишгийг одоо халах цаг болсон. Монгол хүн амны билгээрээ, ах захтай ард түмэн шүү.
-
Улстөр нийгэм2021/03/07
У.Хүрэлсүх: Анхны Үндсэн хууль нь Монголын ард түмний оюун санааны их өөрчлөлт, ...
-
Шударга мэдээ2020/08/06
Дорноговь аймгийн Шуурхай штаб хуралдаж байна
-
Цаг үе2022/08/05
Жолооч нарын анхааралд
-
Улстөр нийгэм2020/11/20
Орон гэргүй иргэдээс коронавирусний шинжилгээ авч, Нийгмийн хамгааллын тусгай тө...